Đề bài: Nhà phê bình văn học Lê Ngọc Trà cho rằng: “Nghệ thuật bao giờ cũng là tiếng nói của tình cảm con người, là sự tự giãi bày và gửi gắm tâm tư”.
Hãy làm sáng tỏ ý kiến trên qua bài thơ sau:
KHÔNG CÓ GÌ TỰ ĐẾN ĐÂU CON
Không có gì tự đến đâu con.
Quả muốn ngọt phải tháng ngày tích nhựa
Hoa sẽ thơm khi trải qua nắng lửa.
Mùa bội thu phải một nắng hai sương,
Không có gì tự đến dẫu bình thường.
Phải bằng cả bàn tay và nghị lực
Như con chim suốt ngày chọn hạt,
Năm tháng bao dung khắc nghiệt lạ kỳ.
Dẫu bây giờ cha mẹ đôi khi,
Có nặng nhẹ yêu thương và giận dỗi.
Có roi vọt khi con hư và có lỗi
Thương yêu con, đâu đồng nghĩa với nuông chiều!
Đường con đi dài rộng biết bao nhiêu…
Năm tháng nụ xanh giữ cây vươn thẳng,
Trời cao đó nhưng chẳng bao giờ lặng,
Chỉ có con mới nâng nổi chính mình.
Chẳng có gì tự đến … Hãy đinh ninh.
Dàn ý NLVH về câu nói của nhà phê bình văn học Lê Ngọc Trà: “Nghệ thuật bao giờ cũng là tiếng nói của tình cảm con người, là sự tự giãi bày và gửi gắm tâm tư”.
I. MỞ BÀI
– Giới thiệu vấn đề nghị luận: Nghệ thuật luôn gắn liền với con người, phản ánh tâm tư, tình cảm và khát vọng của con người.
– Dẫn dắt đến nhận định của nhà phê bình văn học Lê Ngọc Trà: “Nghệ thuật bao giờ cũng là tiếng nói của tình cảm con người, là sự tự giãi bày và gửi gắm tâm tư”.
– Khẳng định ý nghĩa sâu sắc của nhận định này trong đời sống nghệ thuật và văn học.
Nghệ thuật bắt nguồn từ cuộc sống con người, phản ánh những cảm xúc, suy tư và khát vọng sâu xa nhất của tâm hồn.Từ bao đời nay, nghệ thuật không chỉ là phương tiện biểu đạt mà còn là nơi lưu giữ những giá trị tinh thần cao đẹp. Nhà phê bình văn học Lê Ngọc Trà từng khẳng định: “Nghệ thuật bao giờ cũng là tiếng nói của tình cảm con người, là sự tự giãi bày và gửi gắm tâm tư”. Câu nói này không chỉ phản ánh bản chất của nghệ thuật mà còn nhấn mạnh vai trò của nó trong việc kết nối và bồi đắp đời sống tinh thần của con người. Vậy vì sao nghệ thuật lại mang trong mình sức mạnh ấy? Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn trong bài viết này.
>>> Xem thêm: Cách phân tích đề bài nghị luận văn học hay, chi tiết
II. THÂN BÀI
1. Giải thích nhận định
– Nghệ thuật là toàn bộ các sáng tác thuộc các lĩnh vực như văn chương, hội họa, âm nhạc, điêu khắc…
– “Tiếng nói của tình cảm con người”: Nghệ thuật thể hiện những cảm xúc chân thực, những tâm tư sâu kín của con người.
– “Sự tự giãi bày và gửi gắm tâm tư”: Mỗi tác phẩm nghệ thuật là nơi nghệ sĩ gửi gắm tình cảm, suy tư, trăn trở của mình về cuộc sống và con người.
– Nhận định khẳng định nội dung cốt lõi của nghệ thuật chính là tình cảm và tâm tư con người.
2. Bàn luận, lý giải vấn đề
a) Xuất phát từ đặc trưng của văn học và nghệ thuật
– Văn học không chỉ phản ánh hiện thực mà còn thể hiện tư tưởng, tình cảm, khát vọng của con người.
– Nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ, họa sĩ… luôn đặt vào tác phẩm của mình những cảm xúc chân thành nhất.
Ví dụ: Nguyễn Du với “Truyện Kiều” không chỉ kể một câu chuyện mà còn gửi gắm những nỗi niềm thương cảm với con người bất hạnh.
b) Xuất phát từ quá trình sáng tạo của nghệ sĩ
– Nghệ sĩ sáng tạo dựa trên những cảm xúc, rung động trước cuộc đời.
– Tác phẩm nghệ thuật chính là phương tiện để họ giãi bày nỗi lòng, chia sẻ với mọi người.
Ví dụ: Xuân Quỳnh với “Sóng” đã thể hiện tâm tư của một người phụ nữ đang yêu.
c) Xuất phát từ người tiếp nhận nghệ thuật
– Người đọc, người nghe, người xem nghệ thuật luôn mong muốn tìm thấy sự đồng điệu về tâm hồn.
– Một tác phẩm hay sẽ khơi gợi cảm xúc, đánh thức những tình cảm sâu kín trong lòng người thưởng thức.
Ví dụ: Bài thơ “Tôi yêu em” của Puskin đã lay động biết bao trái tim bởi tình yêu chân thành và cao thượng.
d) Xuất phát từ chức năng của nghệ thuật
– Nghệ thuật không chỉ phản ánh hiện thực mà còn có chức năng giáo dục, bồi đắp tâm hồn, giúp con người sống nhân văn hơn.
– Nghệ thuật đánh thức sự đồng cảm, sẻ chia, yêu thương, khát vọng hướng tới cái đẹp và chân thiện mỹ.
Ví dụ: “Lão Hạc” của Nam Cao giúp người đọc thấu hiểu số phận bi kịch của những con người nghèo khổ.
III. KẾT BÀI
– Khẳng định lại giá trị của nhận định: Nghệ thuật là tiếng nói của tình cảm, giúp con người giãi bày tâm tư, kết nối tâm hồn.
– Nghệ thuật chân chính luôn xuất phát từ trái tim và chạm đến trái tim.
– Mỗi người khi sáng tạo hoặc thưởng thức nghệ thuật hãy biết trân trọng những giá trị tinh thần mà nghệ thuật mang lại.
Nghệ thuật không đơn thuần là sự phản ánh hiện thực mà còn là tiếng nói chân thành của tâm hồn con người. Chính qua nghệ thuật, con người có thể giãi bày những tình cảm thầm kín, chia sẻ những khát vọng và lý tưởng cao đẹp. Nghệ thuật đích thực luôn xuất phát từ cảm xúc và đi vào lòng người bằng chính sự rung động chân thật ấy. Vì thế, mỗi tác phẩm nghệ thuật có giá trị không chỉ ghi dấu ấn của người sáng tạo mà còn để lại những âm vang sâu lắng trong tâm hồn người thưởng thức. Chúng ta hãy biết trân trọng và tiếp nhận nghệ thuật bằng trái tim rộng mở, để từ đó hiểu hơn về chính mình và thế giới xung quanh.
Bài văn mẫu NLVH về câu nói của nhà phê bình văn học Lê Ngọc Trà: “Nghệ thuật bao giờ cũng là tiếng nói của tình cảm con người, là sự tự giãi bày và gửi gắm tâm tư”.
Bài văn mẫu 1
Nhà phê bình văn học Lê Ngọc Trà từng khẳng định: “Nghệ thuật bao giờ cũng là tiếng nói của tình cảm con người, là sự tự giãi bày và gửi gắm tâm tư”. Nghệ thuật không chỉ là tấm gương phản chiếu hiện thực mà còn chứa đựng những cung bậc cảm xúc sâu sắc, chân thành của con người. Điều này được thể hiện rõ qua bài thơ “Không có gì tự đến đâu con”.
Bài thơ mang đến một thông điệp đầy ý nghĩa về sự kiên trì, nỗ lực không ngừng trong cuộc sống. Mỗi câu thơ như một lời dạy bảo thấm thía, vừa là sự động viên, vừa là nỗi lòng của những bậc làm cha mẹ gửi gắm đến con cái. Tác giả không chỉ bày tỏ tình yêu thương mà còn gửi gắm niềm hy vọng vào thế hệ mai sau, mong con lớn lên vững vàng, mạnh mẽ trước những thử thách của cuộc đời. Hình ảnh “quả muốn ngọt phải tháng ngày tích nhựa” hay “hoa sẽ thơm khi trải qua nắng lửa” là những ẩn dụ giàu ý nghĩa về quy luật của cuộc sống: không có thành công nào đến một cách dễ dàng. Những câu thơ mộc mạc mà sâu sắc, gợi lên trong lòng người đọc sự đồng cảm, trân trọng tình yêu thương, sự hy sinh và niềm tin mà cha mẹ dành cho con.
Chính những điều đó đã chứng minh rõ ràng nhận định của Lê Ngọc Trà: nghệ thuật không chỉ đơn thuần là hình thức biểu đạt, mà còn là tiếng nói của tâm hồn, là nơi con người gửi gắm những tình cảm sâu kín nhất của mình.
Bài văn mẫu 2
Từ xa xưa, nghệ thuật luôn gắn liền với đời sống tinh thần của con người. Nhà phê bình Lê Ngọc Trà từng nhận định: “Nghệ thuật bao giờ cũng là tiếng nói của tình cảm con người, là sự tự giãi bày và gửi gắm tâm tư”. Đọc bài thơ “Không có gì tự đến đâu con”, ta cảm nhận sâu sắc điều này qua từng câu chữ.
Bài thơ mang đến bài học quý giá về sự kiên trì, nỗ lực và ý chí vươn lên trong cuộc sống. Những câu thơ giản dị nhưng chứa đựng biết bao tâm huyết của cha mẹ dành cho con. Không chỉ dạy con về giá trị của sự cố gắng, bài thơ còn là lời yêu thương chân thành mà cha mẹ muốn nhắn nhủ, là sự kết tinh của tình cảm gia đình thiêng liêng.
Những hình ảnh “trời cao đó nhưng chẳng bao giờ lặng” hay “chỉ có con mới nâng nổi chính mình” nhấn mạnh bài học về sự tự lập, vững vàng trước những thử thách. Mỗi dòng thơ đều thấm đẫm cảm xúc, khiến người đọc không khỏi suy ngẫm về giá trị của sự cố gắng và tình yêu thương gia đình. Chính nhờ những yếu tố đó mà bài thơ trở thành một minh chứng rõ nét cho nhận định của Lê Ngọc Trà: nghệ thuật chính là tiếng nói của tâm hồn, là nơi con người giãi bày những tình cảm sâu lắng nhất.
Bài văn mẫu 3
Nhà phê bình văn học Lê Ngọc Trà từng khẳng định: “Nghệ thuật bao giờ cũng là tiếng nói của tình cảm con người, là sự tự giãi bày và gửi gắm tâm tư”. Nghệ thuật không chỉ phản ánh hiện thực mà còn chất chứa những cảm xúc chân thành, sâu sắc của con người. Điều này được thể hiện rõ trong bài thơ “Không có gì tự đến đâu con”.
Bài thơ mang đến một thông điệp ý nghĩa về sự nỗ lực, kiên trì trong cuộc sống. Mỗi câu thơ như một lời nhắn nhủ ân cần của cha mẹ dành cho con, không chỉ dạy dỗ mà còn gửi gắm biết bao hy vọng vào tương lai. Những câu thơ mộc mạc nhưng thấm đượm tình yêu thương, thể hiện sự thấu hiểu và mong mỏi của bậc sinh thành.
Hình ảnh “quả muốn ngọt phải tháng ngày tích nhựa” hay “hoa sẽ thơm khi trải qua nắng lửa” mang ý nghĩa sâu sắc về quy luật cuộc sống: không có thành công nào đến dễ dàng. Những lời thơ như một lời động viên, khích lệ, giúp con người thêm vững tin trên hành trình chinh phục ước mơ. Qua đó, bài thơ không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật mà còn là nơi tác giả gửi gắm tâm tư, tình cảm – đúng như nhận định của Lê Ngọc Trà.
