Đề bài: Trong tham luận tại hội thảo Việt Nam – nửa thế kỉ văn học, nhà thơ Nguyễn Đình Thi viết: Tác phẩm nghệ thuật là cái riêng biệt nhất của một người sáng tạo, không ai bắt chước được, và đồng thời nó lại là cái chung nhất của mọi con người, ai cũng tìm thấy mình trong đó (Báo Văn nghệ số 143, ngày 28 – 10 – 1995).
Anh (chị) hiểu ý kiến trên như thế nào? Hãy làm sáng tỏ ý kiến bằng những trải nghiệm văn học của bản thân?
Dàn ý NLVH làm sáng tỏ ý kiến Tác phẩm nghệ thuật là cái riêng biệt nhất của một người sáng tạo, không ai bắt chước được, và đồng thời nó lại là cái chung nhất của mọi con người, ai cũng tìm thấy mình trong đó (Báo Văn nghệ số 143, ngày 28 – 10 – 1995) của nhà thơ Nguyễn Đình Thi
Mở bài
– Giới thiệu vấn đề nghị luận: Tác phẩm nghệ thuật vừa mang tính riêng biệt của người sáng tạo vừa mang tính phổ quát để mỗi người đều có thể tìm thấy mình trong đó.
– Nêu ý nghĩa của quan điểm này đối với nghệ thuật và văn học.
Tác phẩm nghệ thuật không chỉ là sản phẩm mang đậm dấu ấn cá nhân của người sáng tạo mà còn phải chứa đựng những giá trị chung để mọi người có thể tìm thấy bản thân mình trong đó. Một tác phẩm thực sự có giá trị là sự kết tinh giữa phong cách độc đáo của nghệ sĩ và khả năng chạm đến tâm hồn của nhiều thế hệ độc giả. Đây chính là tiêu chuẩn để đánh giá một tác phẩm nghệ thuật chân chính, vừa thể hiện tài năng sáng tạo, vừa có sức lan tỏa mạnh mẽ trong đời sống tinh thần của con người.
Thân bài
1. Giải thích ý kiến:
– Tính riêng biệt: Sự sáng tạo độc đáo, không sao chép, mang dấu ấn cá nhân.
– Tính phổ quát: Phản ánh những vấn đề chung của con người, khơi gợi sự đồng cảm.
– Khẳng định tác phẩm chân chính là sự kết tinh giữa sáng tạo cá nhân và giá trị chung.
2. Bàn luận:
– Đặc trưng của tác phẩm văn học (dẫn chứng từ các tác phẩm có tính sáng tạo và phổ quát).
– Mối quan hệ giữa nhà văn và tác phẩm (vai trò cá nhân nhà văn trong việc tạo ra giá trị chung, dẫn chứng cụ thể).
3. Chứng minh qua tác phẩm ngoài chương trình:
– Phân tích bài thơ “Khi con tu hú” của Tố Hữu:
+ Sáng tạo độc đáo về nội dung: Khát khao tự do, yêu cuộc sống.
+ Nghệ thuật đặc sắc: Hình ảnh sinh động, âm thanh sống động.
+ Giá trị phổ quát: Thể hiện tinh thần yêu tự do, lay động trái tim người đọc.
– Phân tích một tác phẩm nước ngoài có tính tương đồng để làm rõ vấn đề.
Kết bài
– Khẳng định lại vai trò của sáng tạo và tính phổ quát trong tác phẩm nghệ thuật.
– Đánh giá ý nghĩa của quan điểm đối với sáng tác và tiếp nhận văn học.
Một tác phẩm nghệ thuật chân chính là sự hòa quyện giữa tính sáng tạo độc đáo và giá trị phổ quát. Nó không chỉ phản ánh dấu ấn cá nhân của tác giả mà còn trở thành tiếng nói chung của nhân loại. Chính sự kết hợp này đã làm nên sức sống bền bỉ cho những tác phẩm văn học lớn, giúp chúng trường tồn với thời gian và luôn có ý nghĩa đối với mọi thế hệ độc giả.
Bài văn mẫu NLVH làm sáng tỏ ý kiến Tác phẩm nghệ thuật là cái riêng biệt nhất của một người sáng tạo, không ai bắt chước được, và đồng thời nó lại là cái chung nhất của mọi con người, ai cũng tìm thấy mình trong đó (Báo Văn nghệ số 143, ngày 28 – 10 – 1995) của nhà thơ Nguyễn Đình Thi
Bài văn mẫu 1
Có những tác phẩm văn học tồn tại qua bao năm tháng vẫn giữ nguyên giá trị, khiến người đọc từ thế hệ này sang thế hệ khác rung động. Điều gì đã tạo nên sức sống ấy? Đó chính là sự kết tinh giữa tính sáng tạo cá nhân và giá trị phổ quát mà tác phẩm mang lại. Một tác phẩm hay không chỉ mang dấu ấn riêng của tác giả mà còn chạm đến những điều sâu thẳm trong tâm hồn con người.
Sự sáng tạo thể hiện ở cách nhà văn lựa chọn đề tài, xây dựng hình tượng, ngôn từ và phong cách riêng biệt. Không ai có thể nhầm lẫn chất thơ đầy lãng mạn của Xuân Diệu với cái hóm hỉnh, châm biếm của Nguyễn Công Hoan. Nhưng nếu tác phẩm chỉ dừng lại ở sự khác biệt cá nhân mà không có giá trị phổ quát, nó sẽ khó đi xa. Một bài thơ, một câu chuyện trở nên bất hủ khi nó phản ánh những vấn đề chung của nhân loại, khơi dậy sự đồng cảm sâu sắc trong lòng độc giả.
Bài thơ “Khi con tu hú” của Tố Hữu không chỉ là lời than của người tù cách mạng mà còn là tiếng nói chung của khát vọng tự do. Những hình ảnh sống động, âm thanh rộn rã của mùa hè đối lập với không gian chật hẹp trong tù đã làm bật lên tâm trạng đau đớn, khao khát được phá bỏ xiềng xích. Điều này không chỉ là tâm sự riêng của Tố Hữu mà còn là tiếng lòng của bao con người bị giam cầm trên thế giới.
Một tác phẩm chân chính là sự giao thoa giữa cái riêng và cái chung, giữa sáng tạo cá nhân và giá trị phổ quát. Đó chính là lý do vì sao có những tác phẩm dù đã qua hàng thế kỷ vẫn còn nguyên sức hút, bởi chúng không chỉ là câu chuyện của một người mà là câu chuyện của muôn đời.
Bài văn mẫu 2
Văn học là tấm gương phản chiếu cuộc đời, nhưng để trở thành một tác phẩm chân chính, nó phải có sự kết hợp giữa cái riêng và cái chung. Một tác phẩm chỉ mang dấu ấn cá nhân mà thiếu đi giá trị phổ quát sẽ khó có thể chạm đến trái tim nhiều người. Ngược lại, nếu chỉ cố gắng phản ánh những điều chung chung mà không có nét riêng biệt, tác phẩm ấy sẽ trở nên mờ nhạt.
Tính sáng tạo trong văn học thể hiện ở việc nhà văn mang đến những góc nhìn mới, cách thể hiện độc đáo. Nguyễn Tuân có phong cách tài hoa, uyên bác; Nam Cao đi sâu vào phân tích tâm lý nhân vật; Tố Hữu đưa lý tưởng cách mạng vào thơ ca. Chính những cá tính ấy đã tạo nên sự khác biệt. Nhưng điều làm nên giá trị bền vững của tác phẩm lại nằm ở khả năng khơi dậy cảm xúc chung của con người, bất kể thời đại hay biên giới.
Lấy bài thơ “Khi con tu hú” làm ví dụ, ta thấy rõ sự hòa quyện giữa sáng tạo và phổ quát. Tố Hữu không chỉ kể câu chuyện của riêng mình mà đã biến những câu thơ thành tiếng nói chung của những con người khao khát tự do. Hình ảnh thiên nhiên rực rỡ bên ngoài song sắt khiến người đọc không khỏi đồng cảm với nỗi lòng của người tù trẻ tuổi, từ đó trân quý hơn những giá trị của cuộc sống tự do.
Văn học không chỉ là câu chuyện của người viết mà còn là câu chuyện của người đọc. Một tác phẩm có thể vượt qua rào cản thời gian chính là bởi nó vừa độc đáo, vừa mang trong mình những giá trị nhân văn sâu sắc. Đó chính là điều làm nên sức sống lâu bền của những tác phẩm đích thực.
Bài văn mẫu 3
Có những tác phẩm văn học dù đã trải qua hàng trăm năm vẫn được độc giả tìm đọc, yêu thích và trân trọng. Sức mạnh nào đã giúp chúng trường tồn? Đó chính là sự kết hợp hài hòa giữa phong cách riêng biệt của nhà văn và những giá trị mang tính nhân loại.
Mỗi nhà văn chân chính đều mang trong mình một thế giới nghệ thuật riêng. Đó có thể là một giọng điệu trữ tình sâu lắng, một phong cách hiện thực sắc sảo hay một lối viết giàu hình ảnh. Nhưng nếu chỉ dừng lại ở sự khác biệt, tác phẩm ấy sẽ không thể chạm đến tâm hồn nhiều thế hệ. Một tác phẩm có giá trị là khi nó phản ánh được những vấn đề chung của con người, khơi gợi sự đồng cảm, khiến người đọc dù ở thời đại nào cũng thấy mình trong đó.
Bài thơ “Khi con tu hú” của Tố Hữu không chỉ là tiếng lòng của riêng tác giả mà còn là lời thổn thức của những con người bị tước đi tự do. Sự sáng tạo trong cách dùng từ, hình ảnh và nhịp điệu đã làm nên nét riêng của bài thơ, nhưng chính khát khao được sống, được hòa mình với thiên nhiên và cuộc đời mới là điều khiến bài thơ sống mãi trong lòng người đọc.
Một tác phẩm văn học chân chính là sự giao thoa giữa cái riêng và cái chung. Nó mang hơi thở của thời đại nhưng cũng vượt qua ranh giới thời gian, trở thành một phần của di sản văn hóa nhân loại. Đó chính là điều làm nên giá trị vĩnh cửu của văn chương.
