Đề bài: “Văn học chẳng những giúp ta nhận ra cái thiện và cái ác, cái đúng và cái sai ở đời, mà còn khơi dậy ở ta những tình cảm thẩm mĩ phong phú, đa dạng.”
(SGK Ngữ văn 10, tập 2, NXB Giáo dục 2000)
Em hiểu ý kiến trên như thế nào? Bằng trải nghiệm văn học của bản thân (thông qua những tác phẩm văn học nằm ngoài chương trình đã học), hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.
Dàn ý NLVH về ý kiến “Văn học chẳng những giúp ta nhận ra cái thiện và cái ác, cái đúng và cái sai ở đời, mà còn khơi dậy ở ta những tình cảm thẩm mĩ phong phú, đa dạng.”
Mở bài
– Văn học không chỉ là phương tiện giải trí mà còn là tấm gương phản chiếu cuộc sống, giúp con người hiểu rõ hơn về thiện – ác, đúng – sai.
– Đồng thời, văn học còn khơi dậy những rung động thẩm mỹ, làm phong phú tâm hồn, giúp con người sống sâu sắc và nhân văn hơn.
– Nhận định “Văn học chẳng những giúp ta nhận ra cái thiện và cái ác, cái đúng và cái sai ở đời, mà còn khơi dậy ở ta những tình cảm thẩm mỹ phong phú, đa dạng” là hoàn toàn xác đáng và cần được làm rõ qua các phân tích sau.
Văn học không chỉ đơn thuần là một hình thức nghệ thuật mà còn là chiếc gương phản chiếu cuộc sống, giúp con người hiểu rõ hơn về bản thân và thế giới xung quanh. Mỗi tác phẩm văn chương đều mang trong mình thông điệp sâu sắc, giúp ta phân biệt thiện – ác, đúng – sai, từ đó bồi đắp nhân cách, vun đắp những giá trị đạo đức tốt đẹp. Đồng thời, văn học còn có khả năng khơi dậy những xúc cảm thẩm mỹ tinh tế, làm giàu đời sống tinh thần của con người. Câu nói “Văn học chẳng những giúp ta nhận ra cái thiện và cái ác, cái đúng và cái sai ở đời, mà còn khơi dậy ở ta những tình cảm thẩm mỹ phong phú, đa dạng” đã khẳng định một cách toàn diện vai trò của văn học. Để hiểu rõ hơn về giá trị này, cần phân tích sâu hơn cách văn học tác động đến nhận thức và cảm xúc con người.
Giải thích
– Văn học giúp con người nhận diện thiện – ác, đúng – sai, là tấm gương phản chiếu hiện thực và giáo dục nhân cách.
– Văn học khơi gợi những rung động thẩm mỹ, nuôi dưỡng tâm hồn, làm phong phú cảm xúc.
– Văn học có vai trò bồi dưỡng con người về cả nhận thức lẫn tình cảm, giúp cuộc sống trở nên ý nghĩa hơn.
Bình luận: Vì sao văn học có khả năng này?
– Văn học phản ánh hiện thực qua lăng kính nhà văn, giúp người đọc nhận thức về cuộc sống.
– Văn học mở ra chân trời tri thức mới, giúp con người tự soi chiếu và hoàn thiện bản thân.
– Tác phẩm văn học chứa đựng những giá trị đạo đức, hướng con người đến điều tốt đẹp.
– Văn học mang đến cái đẹp trong thiên nhiên, con người, cuộc sống, giúp nuôi dưỡng rung động thẩm mỹ.
Chứng minh bằng tác phẩm cụ thể
– Phân tích ít nhất hai tác phẩm thuộc hai thể loại khác nhau.
– Làm rõ cách văn học giúp con người nhận diện thiện – ác, đúng – sai.
– Chứng minh khả năng khơi dậy tình cảm thẩm mỹ của văn học qua nghệ thuật ngôn từ, hình tượng.
Kết bài
– Nhận định trên không chỉ đúng với việc cảm thụ văn học mà còn định hướng sáng tạo và tiếp nhận tác phẩm.
– Người sáng tác cần sống sâu sắc, quan sát tinh tế để phản ánh chân thực cuộc sống và đánh thức rung động nơi độc giả.
– Người đọc cần đến với văn học không chỉ để giải trí mà còn để học hỏi, suy ngẫm, làm giàu tâm hồn và nâng cao nhận thức về cuộc sống.
Như vậy, văn học không chỉ là một phương tiện giải trí mà còn là người thầy thầm lặng, dẫn dắt con người đến với những giá trị chân – thiện – mỹ. Nhận định trên không chỉ đúng khi nhìn nhận vai trò của văn học mà còn mang ý nghĩa định hướng đối với cả người sáng tác lẫn người tiếp nhận. Nhà văn cần sống sâu sắc, trau dồi tư tưởng và tài năng để có thể phản ánh chân thực đời sống, từ đó tạo ra những tác phẩm có giá trị. Người đọc cũng cần tiếp cận văn chương với một tâm thế mở, không chỉ để thưởng thức mà còn để chiêm nghiệm, tự hoàn thiện bản thân. Khi văn học thực sự chạm đến trái tim con người, nó sẽ trở thành ngọn đèn soi sáng hành trình trưởng thành và giúp chúng ta hướng tới một cuộc sống ý nghĩa hơn.
Bài văn mẫu NLVH về ý kiến “Văn học chẳng những giúp ta nhận ra cái thiện và cái ác, cái đúng và cái sai ở đời, mà còn khơi dậy ở ta những tình cảm thẩm mĩ phong phú, đa dạng.”
Bài văn mẫu 1
Văn học không đơn thuần là một hình thức nghệ thuật mà còn là một tấm gương phản ánh cuộc sống, giúp con người thấu hiểu bản thân và thế giới xung quanh. Từ những câu chuyện giản dị đến những tác phẩm kinh điển, văn học luôn mang đến những bài học sâu sắc về thiện – ác, đúng – sai. Qua mỗi trang sách, người đọc không chỉ mở rộng nhận thức mà còn nuôi dưỡng tâm hồn, bồi đắp những rung động thẩm mỹ trước cái đẹp. Nhận định: “Văn học chẳng những giúp ta nhận ra cái thiện và cái ác, cái đúng và cái sai ở đời, mà còn khơi dậy ở ta những tình cảm thẩm mỹ phong phú, đa dạng” đã khẳng định vai trò quan trọng của văn học trong việc giáo dục con người cả về tư duy lẫn cảm xúc.
Văn học giúp con người phân biệt đúng – sai, thiện – ác qua những câu chuyện sinh động về cuộc đời và con người. Mỗi tác phẩm đều chứa đựng tư tưởng, triết lý riêng, giúp người đọc hiểu hơn về xã hội và chính mình. Không chỉ dừng lại ở nhận thức, văn học còn có sức mạnh lay động cảm xúc, khiến con người biết rung động trước cái đẹp, biết trân trọng những điều giản dị mà ý nghĩa trong cuộc sống. Những vần thơ giàu hình ảnh, những áng văn miêu tả đầy tinh tế giúp con người thêm nhạy cảm trước vẻ đẹp của thiên nhiên, con người và những giá trị cao quý trong đời sống.
Trong nền văn học thế giới, “Những người khốn khổ” của Victor Hugo là một minh chứng rõ nét cho sức mạnh của văn học. Cuộc đời đầy sóng gió của Jean Valjean giúp người đọc nhận ra sự đối lập giữa thiện và ác, sự khắc nghiệt của luật pháp vô cảm và lòng bao dung cao cả. Không chỉ đề cao giá trị đạo đức, tác phẩm còn khơi gợi những xúc cảm mãnh liệt về tình thương và lòng nhân ái. Tương tự, trong văn học Việt Nam, “Chí Phèo” của Nam Cao cũng cho thấy một xã hội bất công đã đẩy con người đến bước đường cùng, nhưng sâu trong đó vẫn còn những tia sáng của lương tri. Văn học chính là vậy, luôn giúp ta hiểu đời, hiểu người và hiểu chính mình.
Với ý nghĩa to lớn ấy, văn học không chỉ giúp con người nhận thức về cuộc sống mà còn làm giàu tâm hồn, mở ra những chân trời mới về tư duy và cảm xúc. Người cầm bút cần có trách nhiệm truyền tải những giá trị chân – thiện – mỹ, còn người đọc cần tiếp nhận văn chương với sự thấu hiểu và trân trọng. Khi biết lắng nghe những điều mà văn học gửi gắm, con người sẽ sống ý nghĩa hơn, nhân văn hơn và giàu tình cảm hơn.
Bài văn mẫu 2
Từ bao đời nay, văn học luôn giữ một vị trí quan trọng trong đời sống tinh thần của con người. Không chỉ phản ánh hiện thực một cách sinh động, văn học còn có sứ mệnh cao cả là giáo dục con người, giúp ta phân biệt đúng – sai, thiện – ác, từ đó hướng tới những giá trị tốt đẹp. Nhưng không chỉ dừng lại ở nhận thức, văn học còn nuôi dưỡng tâm hồn, đánh thức những rung động thẩm mỹ, giúp con người thêm yêu cái đẹp, biết trân trọng những giá trị tinh thần. Câu nói: “Văn học chẳng những giúp ta nhận ra cái thiện và cái ác, cái đúng và cái sai ở đời, mà còn khơi dậy ở ta những tình cảm thẩm mỹ phong phú, đa dạng” đã khẳng định đầy đủ vai trò to lớn của văn chương đối với đời sống con người.
Mỗi tác phẩm văn học đều chứa đựng những bài học sâu sắc về đạo đức và nhân cách. Khi đọc “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố, người đọc không chỉ thấy được sự khốn khổ của chị Dậu mà còn hiểu được sự bất công của xã hội phong kiến, từ đó nhận thức rõ hơn về giá trị của sự đấu tranh và lòng trắc ẩn. Không chỉ phản ánh hiện thực, văn học còn giúp ta rèn luyện tư duy, mở rộng tầm hiểu biết về con người và cuộc đời.
Không dừng lại ở việc giáo dục nhận thức, văn học còn là ngọn lửa thắp sáng tâm hồn. Những tác phẩm giàu giá trị thẩm mỹ như “Truyện Kiều” của Nguyễn Du không chỉ khiến người đọc xúc động bởi số phận bi thương của nàng Kiều mà còn làm say đắm lòng người bởi nghệ thuật ngôn từ bậc thầy. Chính từ những rung động ấy, con người trở nên tinh tế hơn trong cách cảm nhận thế giới xung quanh.
Vai trò của văn học không chỉ dừng lại ở giải trí mà còn là con đường giúp con người trưởng thành về mặt trí tuệ và cảm xúc. Người cầm bút cần ý thức được trách nhiệm cao cả của mình, còn người đọc cũng cần biết trân trọng từng trang sách để không bỏ lỡ những giá trị quý báu mà văn học mang lại. Khi văn chương thực sự chạm đến trái tim con người, nó sẽ trở thành người bạn đồng hành đáng tin cậy trên hành trình hoàn thiện bản thân.
Bài văn mẫu 3
Văn học là một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của con người. Không chỉ mang đến tri thức, văn học còn giúp con người nhìn nhận đúng – sai, thiện – ác và định hướng nhân cách. Không dừng lại ở đó, văn học còn chạm đến những tầng sâu nhất của tâm hồn, đánh thức những rung động trước cái đẹp. Nhận định: “Văn học chẳng những giúp ta nhận ra cái thiện và cái ác, cái đúng và cái sai ở đời, mà còn khơi dậy ở ta những tình cảm thẩm mỹ phong phú, đa dạng” đã khẳng định một cách đầy đủ hai giá trị cốt lõi của văn chương: giáo dục nhận thức và bồi đắp tâm hồn.
Mỗi tác phẩm văn học đều mang trong mình một thông điệp, một bài học về cuộc đời. Khi đọc “Số đỏ” của Vũ Trọng Phụng, người đọc không chỉ bật cười trước những tình huống trào phúng mà còn nhận ra bộ mặt thật của xã hội thực dân nửa phong kiến đầy lố lăng. Tương tự, “Bố già” của Mario Puzo không chỉ là câu chuyện về thế giới ngầm mà còn đặt ra câu hỏi về ranh giới giữa thiện và ác. Văn học giúp ta nhận thức về bản chất con người và cuộc đời, từ đó rút ra những bài học quý giá.
Không chỉ giúp con người nhìn nhận về hiện thực, văn học còn là cánh cửa mở ra thế giới của cái đẹp. Những tác phẩm mang đậm giá trị thẩm mỹ như “Nhật ký trong tù” của Hồ Chí Minh không chỉ thể hiện tinh thần thép của người chiến sĩ cách mạng mà còn là những áng thơ hàm súc, giàu hình ảnh. Những câu chữ ấy không chỉ phản ánh tinh thần yêu nước mà còn khơi gợi những rung động tinh tế trong lòng người đọc.
Văn học luôn song hành cùng con người trên hành trình nhận thức và trưởng thành. Nếu nhà văn ý thức được trách nhiệm của mình thì mỗi trang viết sẽ trở thành ngọn đèn soi sáng tâm hồn, giúp người đọc thêm yêu cuộc sống. Khi biết trân trọng và thấu hiểu văn chương, con người sẽ trở nên sâu sắc hơn, giàu lòng trắc ẩn hơn và có một đời sống tinh thần phong phú hơn.