Đề bài: Viết một đoạn văn ngắn nêu cảm nhận của em về nhân vật Tử Hư
“Phạm Tử Hư quê ở Cẩm Giàng, là một người tuấn sảng hào mại không ưa kiềm thúc. Theo học nhà xử sĩ Dương Trạm, Trạm thường răn Tử Hư về cái tính hay kiêu căng. Từ đấy chàng cố sức sửa đổi, trở nên người có đức tính tốt. Khi Dương Trạm chết, các học trò đều tản đi cả, duy Tử Hư làm lều ở mả để chầu chực, sau ba năm rồi mới trở về. Năm 40 tuổi, Tử Hư đi thi vẫn chưa đỗ; đời Trần, sang du học ở kinh, ngụ ở trong một nhà dân bên bờ hồ Tây.
Một buổi sáng, ở nhà trọ đi ra, trong áng sương mù thấy có một đám những tán vàng kiệu ngọc bay lên trên không; kế lại có một cỗ xe nạm hạt châu, kẻ theo hầu cũng rất chững chạc. Tử Hư khẽ dòm trộm xem thì người ngồi trong xe, chính thầy học mình là Dương Trạm. Chàng toan đến gần sụp lạy nhưng Trạm xua tay nói: – Giữa đường không phải chỗ nói chuyện, tối mai nên đến đền Trấn Vũ cửa Bắc, thầy trò ta sẽ hàn huyên. Tử Hư bèn sắm rượu và thức nhắm, đúng hẹn mà đến. Thầy trò gặp nhau vui vẻ lắm, chàng nhân hỏi rằng:
– Thầy mới từ trần chưa bao lâu, thoắt đã trở nên hiển hách khác hẳn ngày trước, xin thầy cho biết rõ duyên do để con được vui mừng. Dương Trạm nói:
– Ta thuở sống không có một điều thiện nào đáng khen, chỉ có hay giữ điều tín thực đối với thầy bạn, quý trọng những tờ giấy có chữ, hễ thấy rơi vãi liền nhặt mà đốt đi. Đức Đế quân đây ngài khen là có bụng tốt tâu xin cho làm chức trực lại ở cửa Tử đồng. Hôm qua ta hầu lính giá ngài lên chầu Thiên cung, tình cờ lại gặp nhà ngươi, đó cũng là vì thầy trò mình có cái mối duyên…”
(Trích chuyện Phạm Tử Hư lên chơi Thiên Tào, Truyền kì mạn lục, Nguyễn Dữ, NXB Trẻ, 2016, Tr.142)
Dàn ý Nêu cảm nhận về nhân vật Tử Hư trong trích chuyện Phạm Tử Hư lên chơi Thiên Tào
Mở bài
Giới thiệu tác phẩm “Truyền kì mạn lục” của Nguyễn Dữ và đoạn trích “Phạm Tử Hư lên chơi Thiên Tào”.
Khái quát nội dung đoạn trích: Kể về nhân vật Phạm Tử Hư, một người học trò có đức hạnh, gặp lại thầy mình là Dương Trạm trong hoàn cảnh kỳ lạ.
“Truyền kì mạn lục” của Nguyễn Dữ là một tác phẩm đặc sắc trong nền văn học trung đại Việt Nam, phản ánh những giá trị nhân văn sâu sắc qua các câu chuyện kỳ ảo. Đoạn trích “Phạm Tử Hư lên chơi Thiên Tào” kể về hành trình của một nho sinh mang trong mình lòng hiếu học và đức hạnh cao đẹp. Qua cuộc gặp gỡ kỳ lạ giữa Phạm Tử Hư và thầy cũ Dương Trạm, câu chuyện mở ra một thế giới huyền ảo, đồng thời gửi gắm bài học ý nghĩa về nhân cách và đạo lý làm người.
Thân bài
1. Giới thiệu nhân vật Phạm Tử Hư
– Quê ở Cẩm Giàng, tính cách hào sảng, không thích gò bó.
– Theo học thầy Dương Trạm, được thầy răn dạy, từ đó nỗ lực sửa đổi bản thân.
– Khi thầy mất, ở lại cạnh mộ ba năm để tỏ lòng thành kính.
– Đi thi nhiều lần nhưng chưa đỗ, tiếp tục du học ở kinh thành.
2. Cuộc gặp gỡ kỳ lạ với thầy Dương Trạm
– Một buổi sáng, nhìn thấy cảnh tượng huyền ảo: kiệu ngọc, tán vàng, xe nạm châu.
– Nhận ra thầy mình ngồi trên xe, định đến lạy nhưng bị ngăn lại.
– Được hẹn gặp tại đền Trấn Vũ vào tối hôm sau.
3. Cuộc trò chuyện giữa thầy trò
– Tử Hư chuẩn bị rượu và đồ nhắm, đúng hẹn đến gặp thầy.
– Hỏi thầy về sự thay đổi sau khi mất.
– Dương Trạm kể về cuộc sống khi còn tại thế: luôn giữ chữ tín với thầy bạn, trân trọng chữ nghĩa.
– Được Đức Đế quân khen ngợi và phong chức trực lại ở cửa Tử đồng.
– Cuộc gặp gỡ giữa thầy trò là nhờ duyên phận.
Kết bài
– Khẳng định ý nghĩa của đoạn trích: Đề cao lòng hiếu học, chữ tín và sự trân trọng tri thức.
– Bài học về nhân cách con người: Người có đức hạnh dù ở trần thế hay cõi khác vẫn được trọng dụng.
– Nhận xét về phong cách nghệ thuật của Nguyễn Dữ: Lối viết truyền kỳ kết hợp yếu tố hiện thực và huyền ảo.
Đoạn trích “Phạm Tử Hư lên chơi Thiên Tào” không chỉ mang đến một câu chuyện ly kỳ mà còn thể hiện tư tưởng trọng đạo lý, đề cao lòng hiếu học và nhân cách cao đẹp. Qua hình ảnh nhân vật Phạm Tử Hư và thầy Dương Trạm, Nguyễn Dữ đã khẳng định giá trị bền vững của chữ tín và sự trân trọng tri thức. Bằng lối viết giàu chất truyền kỳ kết hợp với bài học nhân sinh sâu sắc, tác phẩm để lại ấn tượng mạnh mẽ trong lòng người đọc, khiến ta suy ngẫm về những giá trị đạo đức trong cuộc sống.
