Đề bài: Viết bài văn nghị luận (khoảng 400 đến 500 chữ) Phân tích nội dung và nghệ thuật của bài thơ Một phía làng tôi của Nguyễn Văn Song
MỘT PHÍA LÀNG TÔI
Làng tôi ở phía bờ sông
Lở bồi thành đục thành trong bao đời
Con sông như thể mẹ tôi
Phù sa lầm lụi dệt lời áo nâu
Làng tôi ở phía ruộng sâu
Ngàn năm bông lúa cúi đầu mà thơm
Đắng cay thành gạo thành cơm
Hồn người từ khói rạ rơm đượm đà
Làng tôi ở phía ông bà
Nén hương thắp đỏ nếp nhà đơn sơ
Cháu con bàn chuyện bây giờ
Thể nào cũng bảo người xưa nói rằng
Làng tôi ở phía tơ giăng
Bao nhiêu con nhện tình bằng nhớ thương
Bước chân cuối nẻo gió sương
Hồn quê một mảnh còn vương tơ làng.
Thơ Nguyễn Văn Song – Tạp chí Nhà văn và cuộc sống
Dàn ý Phân tích nội dung và nghệ thuật của bài thơ Một phía làng tôi
Giới thiệu tác giả, tác phẩm
“Một phía công làng” của tác giả Nguyễn Văn Song là một thi phẩm viết về nét đẹp của truyền thống, trong một hình thức thể loại rất quen thuộc: thể thơ lục bát. Bài thơ cảm động, gây xúc động lòng người bởi niềm trân trọng sâu sắc và cảm động của tác giả dành cho con người, cho quê hương, cho văn hoá truyền thống trong lời thơ hết sức giản dị, chân thành, đằm thắm.
Trình bày tóm tắt nội dung và mạch cảm xúc của bài thơ
Bài thơ “Một phía làng tôi” đưa người đọc về với dòng sông bồi lở phù sa, với đời mẹ tảo tần vất vả và tình mẹ bao la như sông quê mát lành, đưa ta về với mảnh ruộng sâu, mùi rạ rơm với hạt lúa thơm đượm mồ hôi công sức, về với tình cảm biết ơn và thành kính trước ông bà tổ tiên đã lưu truyền cả một nền văn minh văn hoá, về với nghĩa tình thuỷ chung son sắt đã trở thành nét đẹp ngàn đời…Bài thơ khẳng định tấm lòng thương nhớ và biết ơn sâu nặng đối với quê hương.
Phân tích, đánh giá giá trị đặc sắc về nội dung của bài thơ
Bài thơ đưa người đọc đến với không gian quen thuộc ta có thể bắt gặp hầu hết các vùng miền tổ quốc. Đó là những “dòng sông tuổi thơ”, dòng sông quê, dòng sông phù sa bên lở bên bồi…Hình ảnh con sông thân thuộc hiện lên như người mẹ yêu thương của ta, chính xác là song gợi bóng hình của mẹ, là lòng thương nhớ của con dành cho mẹ.
Bài thơ con đưa ta đến cánh đồng quê trong mùi thơm rơm rạ, trong hình ảnh thật gần gũi ấm áp “Ngàn năm bông lúa cúi đầu mà thơm” khi trải qua những “đắng cay thành gạo thành cơm” vất vả của người dân quê cần mẫn; Bài thơ còn đưa người đọc đến với không gian của tâm linh, tâm tưởng, để mỗi người biết tri ân quá khứ, biết ơn cội nguồn “Nén hương thắp đỏ nếp nhà đơn sơ”/ “Thể nào cũng bảo người xưa nói rằng”.
Đọng lại trong tâm trí người đọc thơ là những tình cảm thiết tha, sâu nặng của người con với quê hương. Hình ảnh trong lục bát ca dao” con nhện giăng tơ” đi vào thơ Nguyễn Văn Song tự nhiên, gần gũi mà chứa đựng chiều sâu văn hoá, của nghĩa tình thuỷ chung đã trở thành truyền thống: tình yêu đôi lứa, tình thương nhớ của người con xa quê, lòng biết ơn với quá khứ, cội nguồn…tất cả trở thành một giai điệu thổn thức, ngân vang, sâu lắng, ngọt lành.
Yêu và nhớ, hoài thương và trăn trở, “ Một phía làng tôi” như một cái ngoái nhìn thời gian, ngoái nhìn không gian trong quá khứ để thổn thức, để ngóng mong, để hoài niệm. Có một chút tiếc nuối, như sợi tơ vương giăng dọc suốt bài thơ.
Phân tích, đánh giá giá trị đặc sắc về hình thức nghệ thuật của bài thơ
“Một phía làng tôi” được sáng tác theo thể lục bát truyền thống, nhịp điệu nhẹ nhàng, chậm rãi, tao giai điệu sâu lắng, êm đềm.
Điệp khúc “làng tôi ở phía…” luyến láy lặp đi lặp lại thể hiện niềm nhớ mong và nhiều liên tưởng bất ngờ, thú vị: phía bờ sông, phía ruộng sâu, phía ông bà… mỗi một hình ảnh đều gần gũi, quen thương, giàu sức gợi. “Phía” “làng tôi” vì thế là phía miền kí ức, miền tâm linh, miền hoài vọng.
Trình bày những suy nghĩ, cảm nhận của bản thân về bài thơ
“Một phía làng tôi” là một bài thơ đẹp: đẹp từ hồn thơ đến lời thơ, hình ảnh trong thơ, cái đẹp kế thừa truyền thống của dân tộc.
Bài thơ truyền cho ta nguồn cảm hứng yêu thương và trân trọng giá trị văn hoá, trân trọng vẻ đẹp bình dị, trân trọng những gì đời thường, đơn sơ. Bài thơ cũng đem đến cho người đọc tình yêu quê hương, yêu những gì mộc mạc thân thuộc.
Bài thơ “Một phía làng tôi” của Nguyễn Văn Song không chỉ là một tác phẩm văn học sâu sắc mà còn là một lời nhắc nhở về giá trị của truyền thống, cội nguồn và quê hương. Những hình ảnh giản dị nhưng đầy ý nghĩa trong bài thơ khiến người đọc không chỉ cảm nhận được tình yêu quê hương mà còn thấy rõ niềm tự hào về bản sắc văn hóa dân tộc. Thể thơ lục bát truyền thống cùng với những liên tưởng tinh tế, những điệp khúc luyến láy đã làm tăng thêm giá trị nghệ thuật cho tác phẩm, khiến bài thơ dễ dàng đi vào lòng người. “Một phía làng tôi” là lời tri ân đối với quê hương, là nhịp thở của đất mẹ, là sự kết nối sâu sắc giữa quá khứ và hiện tại, giữa con người với cội nguồn, để mỗi chúng ta biết trân trọng và gìn giữ những giá trị văn hóa dân tộc quý báu.
Bài văn mẫu Phân tích nội dung và nghệ thuật của bài thơ Một phía làng tôi
Bài văn mẫu 1
Bài thơ “Một phía làng tôi” của tác giả Nguyễn Văn Song đã khắc họa một bức tranh tuyệt đẹp về quê hương và tình yêu vô bờ bến dành cho nơi chôn nhau cắt rốn. Qua những vần thơ lục bát truyền thống, tác giả đã gửi gắm niềm thương nhớ về dòng sông quê, về mảnh ruộng sâu, về những kỷ niệm xưa cũ. Mỗi câu thơ, mỗi hình ảnh đều gợi nhắc đến một không gian mộc mạc, giản dị nhưng đầy sâu lắng. Cảnh vật trong bài thơ không chỉ hiện lên sống động mà còn chứa đựng biết bao tình cảm chân thành, tình yêu quê hương thiết tha.
Bài thơ đưa người đọc quay về với hình ảnh dòng sông phù sa bồi lở, với cuộc sống tảo tần vất vả của mẹ, và mùi thơm của những bông lúa cúi đầu. Những vất vả đắng cay trở thành hạt gạo, thành cơm, chứa đựng mồ hôi, công sức của bao người dân quê. Nhưng không chỉ dừng lại ở đó, bài thơ còn khẳng định niềm tri ân đối với ông bà, tổ tiên, những người đã gìn giữ và trao truyền cho thế hệ sau những giá trị văn hóa dân tộc quý báu. Bài thơ chứa đựng tình cảm tri ân sâu sắc với quá khứ, một lòng kính trọng đối với cội nguồn.
Với thể thơ lục bát, bài thơ không chỉ dễ dàng đi vào lòng người mà còn thể hiện sự uyển chuyển, mềm mại trong cách diễn đạt. Điệp khúc “làng tôi ở phía…” được lặp lại, như một nhịp điệu da diết, chứa đựng nỗi nhớ nhung, khát khao về một miền quê thân thương. Những hình ảnh gần gũi, quen thuộc như bờ sông, ruộng sâu hay những lời dạy của người xưa không chỉ là những kí ức đẹp mà còn là những thông điệp về giá trị văn hóa, về sự kết nối giữa con người với cội nguồn.
Bài thơ “Một phía làng tôi” là một tác phẩm giàu giá trị nhân văn và nghệ thuật. Nó đã khắc họa được tình yêu quê hương sâu sắc, sự trân trọng những giá trị truyền thống và lòng biết ơn đối với quá khứ. Chính những vần thơ giản dị nhưng đầy ý nghĩa ấy đã thức tỉnh trong mỗi người chúng ta tình yêu đối với quê hương, với văn hóa dân tộc, để rồi mỗi khi nghe nhắc đến quê hương, lòng ta lại xao xuyến, nhớ nhung.
Bài văn mẫu 2
“Một phía làng tôi” là bài thơ mang đậm dấu ấn tình cảm của Nguyễn Văn Song dành cho quê hương và những giá trị truyền thống. Tác giả đã sử dụng thể thơ lục bát để thể hiện nỗi nhớ nhung, niềm trân trọng đối với những hình ảnh quen thuộc trong cuộc sống miền quê. Bài thơ như một lời tri ân chân thành đối với cội nguồn, với những người đã đi qua cuộc đời mình, để lại những dấu ấn không thể phai mờ.
Bài thơ khắc họa hình ảnh dòng sông bồi lở phù sa, một hình ảnh quen thuộc của làng quê Việt Nam. Đó là nơi tuổi thơ của bao thế hệ đã gắn liền với dòng nước mát lành, với những buổi chiều bình yên, thả hồn theo gió. Dòng sông trong bài thơ không chỉ là một con sông tự nhiên mà còn là hình ảnh tượng trưng cho tình mẹ bao la, bao dung. Những hình ảnh của ruộng sâu, mùi thơm của rạ rơm, của lúa chín, tất cả đều khiến người đọc cảm thấy gần gũi, thân thuộc và đầy yêu thương.
Bài thơ còn đưa người đọc về với những kí ức về ông bà, tổ tiên, những người đã gìn giữ và truyền lại nền văn hóa dân tộc. “Nén hương thắp đỏ nếp nhà đơn sơ” là một hình ảnh đẹp, gợi nhớ đến những ngày lễ tết, ngày tưởng nhớ tổ tiên. Bài thơ đã khắc họa một không gian linh thiêng, nơi người con nhớ về cội nguồn, tri ân công lao của ông bà, tổ tiên đã lưu truyền cho đời sau những giá trị văn hóa quý báu.
Giá trị nghệ thuật của bài thơ nằm ở thể thơ lục bát truyền thống, một thể thơ mang đậm bản sắc dân tộc. Những câu thơ lục bát nhẹ nhàng, nhịp nhàng như dòng sông êm đềm, mang đến một cảm giác ấm áp, gần gũi. Điệp khúc “làng tôi ở phía…” được lặp lại nhiều lần, như một khúc ca du dương, thể hiện nỗi nhớ thương và niềm trân trọng dành cho quê hương.
“Một phía làng tôi” là một bài thơ đẹp về cả nội dung lẫn hình thức. Bài thơ đã khắc họa được một bức tranh quê hương giản dị nhưng đầy thiêng liêng, khiến người đọc không thể không cảm nhận được tình yêu vô bờ bến dành cho quê hương và cội nguồn. Bài thơ đã khiến mỗi người đọc phải tự hỏi, liệu mình đã làm gì để trân trọng những giá trị văn hóa của dân tộc mình?
Bài văn mẫu 3
Trong hành trình tìm về những giá trị xưa cũ, bài thơ “Một phía làng tôi” của Nguyễn Văn Song chính là một kho báu tinh thần quý giá. Tác phẩm này không chỉ là một bài thơ đơn thuần mà còn là một tác phẩm chứa đựng tình cảm sâu sắc của tác giả đối với quê hương, dân tộc và những giá trị truyền thống. Với thể thơ lục bát, tác giả đã làm sống lại những hình ảnh đậm chất quê hương, những ký ức gắn liền với dòng sông, mảnh ruộng, và tình yêu gia đình bền chặt.
Bài thơ như một cuộc hành trình trở về, trở về với quê hương, với những dòng sông, cánh đồng, những vất vả của người dân quê. Những hình ảnh mộc mạc như dòng sông phù sa, mùi thơm của lúa, của rơm rạ, tất cả đều mang đậm dấu ấn của một miền quê yêu thương. Tác giả đã khéo léo liên tưởng dòng sông với hình ảnh người mẹ, từ đó khắc họa sự gắn kết giữa con người và thiên nhiên, giữa mẹ và con cái.
Bên cạnh những hình ảnh quen thuộc ấy, bài thơ còn đề cập đến những giá trị tâm linh, tinh thần của người dân quê. Lời thơ khắc ghi ân tình với tổ tiên, với ông bà đã đi qua, để lại cho thế hệ sau những giá trị vĩnh cửu. “Nén hương thắp đỏ nếp nhà đơn sơ” là một hình ảnh đầy xúc động, nó gợi nhớ về những ngày lễ tết, những ngày con cháu tụ họp, tưởng nhớ tổ tiên. Bài thơ không chỉ là một bản hùng ca về quê hương mà còn là lời nhắc nhở về tình nghĩa, lòng tri ân đối với cội nguồn.
Về mặt nghệ thuật, bài thơ được viết bằng thể thơ lục bát, một thể thơ rất quen thuộc trong văn học dân tộc, nhưng Nguyễn Văn Song đã sử dụng nó một cách linh hoạt, tạo nên một giai điệu du dương, êm ái. Điệp khúc “làng tôi ở phía…” được lặp lại, như một khúc hát tha thiết, thể hiện niềm nhớ mong, khao khát về một miền quê thân yêu. Mỗi lần lặp lại, mỗi câu thơ lại mang đến một cảm xúc mới, một ý nghĩa sâu sắc hơn.
Bài thơ “Một phía làng tôi” không chỉ khắc họa tình yêu quê hương, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật đầy giá trị. Bài thơ khiến người đọc không chỉ cảm nhận được tình yêu đối với quê hương mà còn khiến họ phải suy ngẫm về những giá trị văn hóa, lịch sử mà chúng ta đang gìn giữ. Từ đó, mỗi chúng ta sẽ càng trân trọng hơn những giá trị đó, để không bao giờ quên cội nguồn của mình.
