Cảm nhận về hình tượng Tổ quốc trong đoạn thơ Tổ quốc bao giờ đẹp thế này chăng?

Đề bài: Viết đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) Cảm nhận về hình tượng Tổ quốc trong đoạn thơ Tổ quốc bao giờ đẹp thế này chăng?

TỔ QUỐC BAO GIỜ ĐẸP THẾ NÀY CHĂNG?

Hỡi sông Hồng tiếng hát bốn nghìn năm!

Tổ quốc bao giờ đẹp thế này chăng?

Chưa đâu! Và ngay cả trong những ngày đẹp nhất

Khi Nguyễn Trãi làm thơ và đánh giặc,

Nguyễn Du viết Kiều, đất nước hoá thành văn,

Khi Nguyễn Huệ cưỡi voi vào cửa Bắc,

Hưng Đạo diệt quân Nguyên trên sóng Bạch Đằng…

(Chế Lan Viên, Nhà văn trong nhà trường, Nguyễn Văn Long Tuyển chọn và biên soạn)

Dàn ý chi tiết

– Mở đoạn: Sinh thời, Chế Lan Viên đã từng khẳng định: Thơ cần có hình cho người ta thấy, có ý cho người ta nghĩ và cần có tình để rung động trái tim. Đoạn thơ “Hỡi sông Hồng tiếng hát bốn nghìn năm […] sóng Bạch Đằng” trích Tổ quốc bao giờ đẹp thế này chăng? của Chế Lan Viên chính là sự hội tụ của “hình”, của “ý”, của “tình” từ đó làm toả sáng hình tượng Tổ quốc thiêng liêng, cao đẹp.

Có người từng nói: “Tổ quốc trước hết là nơi trái tim ta thuộc về.” Đọc đoạn thơ mở đầu “Tổ quốc bao giờ đẹp thế này chăng?” của Chế Lan Viên, cảm giác ấy dường như hiện lên thật rõ: Tổ quốc không chỉ là sông núi bốn nghìn năm, mà còn là niềm tự hào cuộn chảy trong từng câu chữ. Từ tiếng gọi “Hỡi sông Hồng” vang lên như một tiếng vọng lịch sử, đến câu hỏi chứa đầy xúc động của thi nhân, hình tượng Tổ quốc được khắc họa vừa gần gũi, vừa kì vĩ, chan hòa giữa thơ và khí phách, giữa truyền thống văn hóa và những chiến công hiển hách của cha ông.

– Thân đoạn: Triển khai được được hệ thống ý phù hợp làm rõ vấn đề cần nghị luận.

+ Hình tượng Tổ quốc hiện lên với lịch sử bốn nghìn năm dựng nước và giữ nước. Thấp thoáng trong hình ảnh về dòng sông Hồng miên viễn, bất tận cùng tiếng hát “bốn nghìn năm” là hình tượng Tổ quốc vừa bình dị thân quen như dòng sông vừa trữ tình, mềm mại như lời hát vừa cao đẹp thiêng liêng trường tồn với thời gian “bốn nghìn năm”.

+ Hình tượng Tổ quốc hiện lên kì vĩ cao đẹp với truyền thống đánh giặc giữ nước hào hùng, với truyền thống văn học đặc sắc mang đậm bản sắc của dân tộc, đất nước, con người Việt Nam. Điệp từ “khi” kết hợp với biện pháp liệt kê các danh nhân văn hoá, các anh hùng dân tộc: Nguyễn Trãi, Nguyễn Du, Nguyễn Huệ, Hưng Đạo đại vương cùng các hình ảnh vừa hào hùng, mạnh mẽ “Nguyễn Huệ cười voi vào cửa Bắc”, “Hưng Đạo diệt quân trên sóng Bạch Đằng”, vừa đậm chất thơ “Nguyễn Trãi làm thơ và đánh giặc”, “Nguyễn Du viết Kiều đất nước hoá thành văn” đã cụ thể hoá hình tượng Tổ quốc. Tổ quốc ta, đất nước ta ẩn chứa trong chính những truyền thống lịch sử, văn hoá, trong chính những con người đất Việt, trong chính những anh hùng, những danh nhân của đất nước.

+ Hình tượng Tổ quốc còn hiện lên thiêng liêng trong chính tình yêu, niềm tự hào của nhân vật trữ tình, trong từng vần thơ thấm đượm cảm xúc ngợi ca “Tổ quốc bao giờ đẹp thế này chăng?” của nhà thơ Chế Lan Viên.

+ Hình tượng Tổ quốc được thể hiện qua những hình thức nghệ thuật độc đáo: Thể thơ tự do, cách phối thanh, ngắt nhịp linh hoạt, tự nhiên tạo nên nhạc tính đặc biệt cho bài thơ; kết cấu thơ độc đáo với lời hỏi đáp khiến đoạn thơ vang lên như lời đối thoại ngọt ngào của các thế hệ con người Việt Nam về vẻ đẹp của đất nước, Tổ quốc từ trong quá khứ đến hiện tại và cả tương lai.

– Kết đoạn: “Thơ ca làm cho những gì tốt đẹp nhất trên đời thành bất tử.” (Shelly). Đoạn thơ trong Tổ quốc bao giờ đẹp thế này chăng? của Chế Lan Viên đã góp phần “bất tử hoá” hình tượng Tổ quốc trong thơ ca, trong cuộc đời và trong trái tim của mỗi người con đất Việt.

Hình tượng Tổ quốc trong đoạn thơ vì thế không chỉ đẹp trong hồi tưởng, mà đẹp trong cả cách nhà thơ gửi vào đó tình yêu tha thiết đối với lịch sử dân tộc. Những Nguyễn Trãi, Nguyễn Du, Nguyễn Huệ, Hưng Đạo… hiện lên như những vì sao trên bầu trời văn hiến, để mỗi thế hệ nhìn vào mà thấy mình thuộc về một dòng chảy lớn lao. Đúng như câu thơ Tố Hữu từng viết: “Ôi Tổ quốc ta yêu như máu thịt.” Chế Lan Viên cũng đã góp một tiếng nói đầy tự hào, làm sáng bừng hình tượng Tổ quốc — không chỉ trong thơ, mà trong chính ý thức và niềm tin của mỗi người Việt hôm nay.