Đề bài: Viết một đoạn văn khoảng 200 chữ phân tích đoạn thơ sau:
Con ong làm mật, yêu hoa
Con cá bơi, yêu nước; con chim ca, yêu trời.
Con người muốn sống, con ơi
Phải yêu đồng chí, yêu người anh em.
Một ngôi sao chẳng sáng đêm
Một thân lúa chín, chẳng nên mùa vàng.
Một người – đâu phải nhân gian?
Sống chăng, một đốm lửa tàn mà thôi!
(Tiếng ru, Tố Hữu, Gió lộng, 1961)
Dàn ý
* Mở đoạn
+ Đoạn thơ trên được trích từ bài thơ “Tiếng ru” của nhà thơ Tố Hữu.
+ Đoạn thơ đã làm nổi bật tình yêu và sự đoàn kết của con người, nhấn mạnh tầm quan trọng của tình đồng chí, tình anh em trong cuộc sống.
* Thân đoạn
+ Đoạn thơ được mở đầu bằng những hình ảnh thiên nhiên quen thuộc: “Con ong làm mật, yêu hoa / Con cá bơi, yêu nước; con chim ca, yêu trời”. Thông qua những hình ảnh gần gũi, bình dị ấy, nhà thơ muốn nhấn mạnh tình yêu đối với môi trường sống của từng loài. Mỗi loài đều gắn bó mật thiết với môi trường của mình. Và từ những loài vật quen thuộc ấy, nhà thơ người đọc dẫn dắt đến tư tưởng chính của bài thơ: “Con người muốn sống, con ơi / Phải yêu đồng chí, yêu người anh em.” Tình yêu đồng chí, tình anh em được nhấn mạnh như một yếu tố quan trọng trong cuộc sống con người.
+ Ở khổ thơ thứ hai của đoạn thơ, ta bắt gặp một phép điệp qua hai câu thơ “Một ngôi sao chẳng sáng đêm / Một thân lúa chín, chẳng nên mùa vàng”. Sử dụng phép điệp với từ phủ định “chẳng” được nhắc lại hai lần cùng với đó là các hình ảnh ẩn dụ nhà thơ muốn nhấn mạnh rằng sự đơn lẻ, một cá nhân không thể tạo nên thành công hoặc tạo nên sức mạnh tập thể. Ngôi sao đơn lẻ không thể chiếu sáng cả bầu trời đêm, thân lúa chín đơn độc không thể tạo nên mùa màng bội thu.
+ Hai câu thơ “Một người – đâu phải nhân gian? / Sống chăng, một đốm lửa tàn mà thôi!” là một lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng, một người không thể làm nên xã hội. Sự tồn tại của một cá nhân đơn độc chỉ như một đốm lửa nhỏ, không thể rực sáng và chắc chắn cũng chẳng thể thành công.
* Kết đoạn
+ Như vậy, bằng thể thơ lục bát, biện pháp tu từ ẩn dụ, phép điệp từ, đoạn thơ trên đã làm nổi bật vai trò của tinh thần đoàn kết trong cuộc sống của con người.
+ Đoạn thơ khơi gợi trong ta tình cảm yêu thương, quý trọng chính người thân, bạn bè và đồng bào của mình.
+ Nó giúp ta nhận thức được trách nhiệm của mình trong việc xây dựng và duy trì tình đoàn kết, gắn bó trong với mọi người trong cuộc sống.
Đoạn văn tham khảo
Đoạn thơ trên được trích từ bài thơ “Tiếng ru” của nhà thơ Tố Hữu. Đoạn thơ đã làm nổi bật tình yêu và sự đoàn kết của con người đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của tình đồng chí, tình anh em trong cuộc sống. Đoạn thơ được mở đầu bằng những hình ảnh thiên nhiên quen thuộc: “Con ong làm mật, yêu hoa / Con cá bơi, yêu nước; con chim ca, yêu trời”. Thông qua những hình ảnh gần gũi, bình dị ấy, nhà thơ muốn nhấn mạnh tình yêu đối với môi trường sống của từng loài. Mỗi loài đều gắn bó mật thiết với môi trường của mình. Và từ những loài vật quen thuộc ấy, nhà thơ người đọc dẫn dắt đến tư tưởng chính của bài thơ: “Con người muốn sống, con ơi / Phải yêu đồng chí, yêu người anh em.” Tình yêu đồng chí, tình anh em được nhấn mạnh như một yếu tố quan trọng trong cuộc sống con người. Ở khổ thơ thứ hai của đoạn thơ, ta bắt gặp một phép điệp qua hai câu thơ “Một ngôi sao chẳng sáng đêm / Một thân lúa chín, chẳng nên mùa vàng”. Sử dụng phép điệp với từ phủ định “chẳng” được nhắc lại hai lần cùng với đó là các hình ảnh ẩn dụ nhà thơ muốn nhấn mạnh rằng sự đơn lẻ, một cá nhân không thể tạo nên thành công hoặc tạo nên sức mạnh tập thể. Ngôi sao đơn lẻ không thể chiếu sáng cả bầu trời đêm, thân lúa chín đơn độc không thể tạo nên mùa màng bội thu. Hai câu thơ “Một người – đâu phải nhân gian? / Sống chăng, một đốm lửa tàn mà thôi!” vừa khép lại đoạn thơ vừa là một lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng, một người không thể làm nên xã hội. Sự tồn tại của một cá nhân đơn độc chỉ như một đốm lửa nhỏ, không thể rực sáng và chắc chắn cũng chẳng thể thành công. Như vậy, bằng thể thơ lục bát, biện pháp tu từ ẩn dụ, phép điệp từ, đoạn thơ trên đã làm nổi bật vai trò của tinh thần đoàn kết trong cuộc sống của con người. Đoạn thơ khơi gợi trong ta tình cảm yêu thương, quý trọng chính người thân, bạn bè và đồng bào của mình. Nó giúp ta nhận thức được trách nhiệm của mình trong việc xây dựng và duy trì tình đoàn kết, gắn bó trong với mọi người trong cuộc sống.
