Đề bài: Đọc một câu thơ hay, ta thường có cảm giác đứng trước một bến đò gió nổi, một khao khát sang sông, một thúc đẩy lên đường hướng đến những vùng trời đẹp hơn, nhân tính hơn…
(Lê Đạt – Đối thoại với đời và thơ, NXB Trẻ, 2008, Tr.115)
Anh/Chị hiểu ý kiến trên như thế nào? Bằng trải nghiệm văn học của bản thân (thông qua những tác phẩm nằm ngoài chương trình đã học), hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.
Dàn ý NLVH về chủ đề: Đọc một câu thơ hay, ta thường có cảm giác đứng trước một bến đò gió nổi, một khao khát sang sông, một thúc đẩy lên đường hướng đến những vùng trời đẹp hơn, nhân tính hơn…
Mở bài:
– Đưa ra nhận định về giá trị của thơ ca và văn chương.
– Khái quát ý nghĩa của nhận định: Cái đẹp trong văn chương không chỉ làm lay động cảm xúc mà còn giúp con người tự hoàn thiện bản thân, hướng đến những giá trị nhân văn, chân chính trong cuộc sống.
Văn chương từ lâu đã được ví như ngọn lửa ấm áp sưởi ấm tâm hồn con người, là tiếng nói của cảm xúc, là cầu nối giữa trái tim với trái tim. Trong đó, thơ ca với sức truyền cảm mạnh mẽ có thể đánh thức những rung động sâu xa, làm lay động tâm hồn, thúc đẩy con người hướng tới những điều cao đẹp. Nhà thơ Lê Đạt từng nhận định rằng một câu thơ hay có thể khiến người đọc cảm thấy như đang đứng trước một bến đò gió nổi, thôi thúc trong họ những khao khát vươn lên, hướng tới những chân trời nhân văn và tốt đẹp hơn. Nhận định ấy không chỉ khẳng định sức mạnh của thơ ca mà còn phản ánh giá trị cao cả của văn chương nói chung: không chỉ dừng lại ở việc mang đến cái đẹp, mà còn giúp con người tự nhận thức, hoàn thiện chính mình, trở nên sâu sắc và nhân văn hơn trong hành trình cuộc sống.
>>> Xem thêm: Công thức viết kết bài chung của bài văn nghị luận văn học
Thân bài:
Giải thích:
– Một câu thơ hay là gì? Đó là câu thơ chứa đựng tư tưởng sâu sắc, tình cảm cao đẹp, có sức hấp dẫn nhờ hình tượng và ngôn ngữ giàu chất thơ. Một câu thơ hay có thể đánh thức cảm xúc mạnh mẽ, tạo ra những rung động sâu sắc trong lòng người đọc.
– Hình ảnh “đứng trước một bến đò gió nổi” gợi cảm giác về những biến động trong tâm hồn khi chạm đến cái đẹp của thơ ca. Nó thúc đẩy khao khát hành động, thôi thúc con người hướng về những giá trị cao đẹp, nhân văn hơn trong cuộc đời.
– Qua cách nói hình ảnh, Lê Đạt đã khẳng định vai trò của thơ ca cũng như văn học nói chung: Văn chương không chỉ mang lại cái đẹp mà còn giúp con người vươn tới chân – thiện – mỹ.
Bàn luận, lí giải:
– Thơ ca là tiếng nói của cảm xúc. Nó không chỉ phản ánh cuộc sống mà còn tác động sâu sắc đến người đọc, làm lan tỏa những rung động mạnh mẽ trong tâm hồn.
– Xuất phát từ cảm xúc chân thực của người sáng tác, thơ ca có sức lay động nhờ vào sự kết hợp giữa ngôn ngữ tinh tế, hình ảnh gợi cảm và nhạc điệu phong phú. Chính những yếu tố này giúp thơ ca chạm đến trái tim độc giả, đánh thức trong họ những xúc cảm nhân văn, những khát khao sống đẹp hơn.
– Văn chương nói chung không chỉ là tấm gương phản chiếu hiện thực mà còn có chức năng giáo dục tâm hồn. Thơ ca giúp con người biết yêu – ghét đúng đắn, làm trong sáng tâm hồn, giúp mỗi người gắn bó hơn với cuộc đời và có trách nhiệm hơn với bản thân.
– Từ sự nhận thức về cuộc sống, văn học còn thúc đẩy con người hành động, khơi dậy trong họ khao khát hoàn thiện chính mình, hướng tới những lý tưởng cao đẹp, để cuộc đời trở nên ý nghĩa hơn.
– Sức mạnh của thơ ca nằm ở chỗ nó tác động đến con người chủ yếu qua con đường cảm xúc, khiến sự thay đổi nội tâm trở nên sâu sắc và bền vững.
Chứng minh:
– Để làm sáng tỏ nhận định, cần phân tích những câu thơ, đoạn thơ tiêu biểu mang lại rung động mạnh mẽ cho người đọc.
– Ví dụ: Phân tích vẻ đẹp của một bài thơ (có thể là trong văn học Việt Nam hoặc thế giới) để làm rõ giá trị thẩm mỹ và tác động của thơ ca đối với con người.
– Những câu thơ hay không chỉ khiến người đọc xúc động mà còn gợi lên trong họ những suy nghĩ về cuộc sống, về con người, từ đó thức tỉnh những khao khát sống đẹp hơn, nhân văn hơn.
– Ngoài ra, việc đánh giá về tài năng, phong cách của tác giả cũng là một phần quan trọng để làm nổi bật sức mạnh của văn chương trong việc truyền tải cảm xúc và tư tưởng.
– Lưu ý: Không nên phân tích dàn trải mà cần chọn lọc những dẫn chứng tiêu biểu, có chiều sâu, vừa phản ánh nội dung, vừa làm nổi bật thông điệp của bài viết.
Nhận xét, đánh giá, mở rộng:
– Nhận định của Lê Đạt giúp ta hiểu rõ hơn về giá trị của tác phẩm văn chương chân chính. Thơ ca không chỉ là nghệ thuật ngôn từ mà còn là cầu nối giữa tâm hồn con người, giúp kết nối những trái tim đồng điệu, làm cuộc sống phong phú và sâu sắc hơn.
– Với nhà thơ, việc sáng tác không chỉ đơn thuần là sự sáng tạo nghệ thuật mà còn là sự thể hiện tiếng nói nội tâm, là cách họ bày tỏ những cảm xúc mãnh liệt trước cuộc đời. Những tác phẩm hay luôn mang trong mình hơi thở cuộc sống, giúp người đọc tìm thấy sự đồng cảm và thức tỉnh trong tâm hồn.
– Với người tiếp nhận, đọc thơ không chỉ là một hành động thưởng thức mà còn là sự gặp gỡ tâm hồn. Đọc văn học là một quá trình đối thoại, nơi mà người đọc có thể cảm nhận, suy tư và tự chiêm nghiệm về bản thân cũng như thế giới xung quanh.
– Khi văn chương và người đọc tìm thấy sự tri âm, đó chính là lúc mà tác phẩm đã thực hiện được sứ mệnh cao đẹp của nó: giúp con người hiểu nhau hơn, yêu cuộc sống hơn và hoàn thiện chính mình.
Kết bài:
– Khẳng định lại giá trị của văn chương và thơ ca trong việc lay động cảm xúc và thức tỉnh tâm hồn con người.
– Bày tỏ cảm nhận cá nhân về sức sống mãnh liệt của văn học, về khả năng tác động bền bỉ mà những câu thơ hay có thể mang lại cho con người trong suốt cuộc đời.
Thơ ca và văn chương không chỉ là những con chữ vô tri mà còn mang trong mình sức mạnh lay động tâm hồn, đánh thức những cảm xúc đẹp đẽ và thôi thúc con người vươn tới những giá trị chân – thiện – mỹ. Một câu thơ hay có thể chạm đến trái tim, làm con người bừng tỉnh trước những khát vọng cao đẹp, giúp họ nhìn nhận sâu sắc hơn về bản thân và cuộc sống. Nhận định của Lê Đạt đã khẳng định sứ mệnh thiêng liêng của thơ ca: không chỉ phản ánh hiện thực, không chỉ tạo nên vẻ đẹp thẩm mỹ mà còn góp phần bồi đắp tâm hồn, giúp con người sống trọn vẹn hơn với những rung động chân thật. Bởi lẽ đó, văn chương không bao giờ mất đi giá trị của nó, mà luôn đồng hành cùng con người trên hành trình tìm kiếm ý nghĩa cuộc đời, nuôi dưỡng tâm hồn và làm cho cuộc sống này thêm phong phú, sâu sắc hơn.
Bài văn mẫu NLVH về chủ đề: Đọc một câu thơ hay, ta thường có cảm giác đứng trước một bến đò gió nổi, một khao khát sang sông, một thúc đẩy lên đường hướng đến những vùng trời đẹp hơn, nhân tính hơn…
Bài văn mẫu 1
Có một điều không thể phủ nhận: văn học là nơi hội tụ những tâm hồn đồng điệu, là cánh cửa mở ra thế giới của cảm xúc và tư tưởng. Khi đọc một tác phẩm hay, con người không chỉ thấy được cuộc sống mà còn thấy chính mình trong đó. Lê Đạt đã từng viết: “Đọc một câu thơ hay, ta thường có cảm giác đứng trước một bến đò gió nổi, một khao khát sang sông…” Văn chương mở những chân trời mới của nhận thức và tâm hồn.
Những vần thơ đẹp không chỉ dừng lại ở ngôn từ mà còn là sự rung cảm, là những tia sáng len lỏi vào sâu thẳm trái tim con người. Nhà thơ không chỉ là người kể chuyện mà còn là kẻ lắng nghe, là người thắp lên những tia hy vọng giữa bộn bề của cuộc đời. Chính vì thế, một câu thơ có thể làm thay đổi cả một con người, một trang sách có thể mở ra một chân trời mới. Thơ ca luôn mang hơi thở của cuộc sống, chạm đến những điều chân thật nhất trong tâm hồn con người. Khi Nguyễn Khoa Điềm viết: “Đất nước không thể trôi được!”, ông không chỉ nói về đất đai mà còn nói về tinh thần, về sức mạnh của một dân tộc không bao giờ gục ngã. Văn học, vì thế, không chỉ là nghệ thuật mà còn là động lực, là ngọn đuốc soi sáng con đường mà mỗi con người đang đi. Văn chương không chỉ giúp con người cảm nhận vẻ đẹp của cuộc sống mà còn thức tỉnh những giá trị cao đẹp ẩn giấu trong từng khoảnh khắc. Người nghệ sĩ cầm bút không chỉ để ghi lại hiện thực, mà còn để khơi gợi sự trăn trở, suy tư và khát vọng vươn lên. Họ chính là những người lặng lẽ mang đến cho đời những thông điệp nhân văn sâu sắc. Tố Hữu đã từng viết:
“Đi bạn ơi, đi! Cả cuộc đời!
Của ta nào chỉ của ta thôi
Đã vay dòng máu thơm thiên cổ
Phải trả cho ta mạch giống nòi!”
Những câu thơ ấy như một lời nhắc nhở về trách nhiệm của con người đối với cuộc sống, đối với dân tộc. Văn học không chỉ là thế giới của những giấc mơ mà còn là nơi thôi thúc con người hành động, để biến ước mơ thành hiện thực. Mỗi câu thơ, mỗi trang văn đều mang trong mình sức mạnh của cảm xúc, của suy nghĩ, của niềm tin vào ngày mai.
Trong mỗi thời đại, văn chương luôn giữ một vị trí đặc biệt trong đời sống tinh thần của con người. Khi xã hội thay đổi, văn học cũng khoác lên mình những màu sắc mới, nhưng giá trị cốt lõi của nó vẫn không đổi thay: đó là lòng trắc ẩn, là tình yêu thương, là khát vọng vươn tới những điều đẹp đẽ. Một tác phẩm văn học thực sự có ý nghĩa là khi nó có thể khiến người đọc suy tư, cảm động và thay đổi. Chính vì lẽ đó, văn học không chỉ là một bến đỗ, mà còn là một chuyến hành trình dài, nơi con người tìm thấy chính mình và nhận ra những điều quan trọng nhất trong cuộc đời.
Bài văn mẫu 2
Văn học không chỉ là một nghệ thuật sáng tạo mà còn tiếng nói đánh thức tâm hồn con người. Từ bao đời nay, văn chương vẫn đứng vững như một “bến đò gió nổi”, nơi con người tìm về mỗi khi cuộc sống xô bồ, khắc nghiệt. Như ánh mặt trời xua tan băng giá, văn học xuất hiện để nâng đỡ những số phận, khơi gợi khát vọng hướng thiện và mở ra những chân trời tươi sáng hơn. Chính vì vậy, nhà thơ Lê Đạt đã từng nhấn mạnh: “Đọc một câu thơ hay, ta thường có cảm giác đứng trước một bến đò gió nổi, một khao khát sang sông, một thúc đẩy lên đường hướng thiện với những vùng trời tốt đẹp hơn, nhân tính hơn.”
Từ xa xưa, người ta đã xem văn chương như một cuộc hội ngộ diệu kỳ giữa con người và thế giới cảm xúc. Nó là những lát cắt của hiện thực, phản ánh cuộc đời với đủ sắc thái: hạnh phúc, đau khổ, khát khao hay tuyệt vọng. Nhưng nếu chỉ dừng lại ở việc phản ánh mà không hướng con người đến sự thay đổi, văn học sẽ không thể nào trở thành “khí giới thanh cao” như Thạch Lam từng nói. Văn học đích thực phải là ngọn lửa thắp sáng tâm hồn, là cây cầu nối giữa hiện thực khắc nghiệt và ước mơ cao đẹp, là nơi con người soi chiếu chính mình và nhận thức rõ ràng hơn về những giá trị nhân sinh. Chế Lan Viên đã từng viết: “Hiểu cho hết cái đau của cuộc đời / Nghe tiếng cười của trẻ con nheo nhóc”. Những vần thơ ấy không chỉ là những câu chữ đơn thuần mà còn là tiếng lòng đồng cảm, là sự thấu hiểu và sẻ chia. Nhà thơ không chỉ viết ra những gì mình thấy, mà còn gạn lọc, chắt chiu từng giọt tinh túy của hiện thực để truyền tải những thông điệp sâu sắc về cuộc sống. Ở đó, văn học không đơn thuần là nghệ thuật mà là một người bạn đồng hành, giúp con người đối diện với chính mình, biết yêu thương, trân trọng và đấu tranh cho những giá trị chân chính.
Nguyễn Khoa Điềm, khi viết về đất nước, đã khẳng định: “Đất nước không thể trôi được!”. Những câu thơ ấy chứa đựng cả niềm đau, nỗi trăn trở và ý thức về trách nhiệm. Văn học không chỉ kể chuyện mà còn khơi gợi trong lòng người đọc những xúc cảm mãnh liệt, giúp họ ý thức được giá trị của quê hương, dân tộc, tình yêu và sự hy sinh. Đó chính là chức năng cao quý nhất của văn chương: nâng đỡ con người, thức tỉnh tâm hồn, và thúc đẩy họ hướng đến chân – thiện – mỹ.
Bài văn mẫu 3
Như một dòng sông chảy mãi không ngừng, văn học len lỏi vào từng ngõ ngách cuộc sống, phản ánh, thức tỉnh và nâng đỡ tâm hồn con người. Người nghệ sĩ không chỉ ghi chép lại những gì họ thấy mà còn truyền tải những giá trị nhân văn sâu sắc, biến văn học thành một người bạn đồng hành không thể thiếu trong hành trình trưởng thành của mỗi con người. Nhà thơ Lê Đạt đã từng nhấn mạnh: “Đọc một câu thơ hay, ta thường có cảm giác đứng trước một bến đò gió nổi, một khao khát sang sông…”. Câu nói ấy như một lời khẳng định về chức năng giáo dục của văn học – một ngọn đèn soi rọi, đưa con người đến với những vùng trời tốt đẹp hơn.
Người xưa từng nói: “Văn học là tấm gương phản ánh thời đại”. Nhưng phản ánh thôi chưa đủ, văn học còn phải có sức mạnh nâng đỡ, giúp con người vươn lên từ những nghịch cảnh. Chế Lan Viên đã từng viết: “Hiểu cho hết cái đau của cuộc đời / Nghe tiếng cười của trẻ con nheo nhóc”. Ở đó, văn học không chỉ ghi lại hiện thực mà còn là sự đồng cảm, sự chia sẻ sâu sắc với những số phận bất hạnh. Một tác phẩm văn chương chân chính là tác phẩm khiến người đọc không thể dửng dưng, khiến họ khao khát thay đổi và đấu tranh cho những điều tốt đẹp hơn. Nguyễn Khoa Điềm khi viết về đất nước đã không chỉ ca ngợi vẻ đẹp quê hương mà còn nhấn mạnh đến trách nhiệm của con người đối với Tổ quốc. Ông viết: “Đất nước / Phải chặt tre đóng cọc mà giữ lấy”. Những câu thơ vang lên như một lời nhắc nhở, một lời hiệu triệu về tinh thần yêu nước, ý thức bảo vệ chủ quyền dân tộc. Văn học không đơn thuần là cảm xúc, mà còn là động lực thúc đẩy con người hành động.
Nguyễn Khoa Điềm, khi viết về đất nước, đã khẳng định rằng quê hương không thể bị cuốn trôi bởi bất kỳ thế lực nào. Văn chương không chỉ là cảm xúc mà còn là trách nhiệm. Khi con người đối diện với những tác phẩm nghệ thuật đích thực, họ không chỉ tìm thấy cái đẹp mà còn nhận ra chính mình, nhận ra những giá trị cần trân trọng và bảo vệ. Đó chính là lý do mà văn học luôn giữ một vị trí quan trọng trong đời sống tinh thần của con người.
“Đọc một câu thơ hay, ta thường có cảm giác đứng trước một bến đò gió nổi, một khao khát sang sông, một thúc đẩy lên đường hướng đến những vùng trời đẹp hơn, nhân tính hơn…”
