Đề bài:
“Giá trị của một tác phẩm nghệ thuật trước hết là ở giá trị tư tưởng của nó”.
(Nguyễn khải- Các nhà văn nói về văn, tập 1, NXB Tác phẩm mới,1985, trang 61)
Anh/Chị hiểu ý kiến trên như thế nào? Bằng trải nghiệm văn học của bản thân (thông qua những tác phẩm nằm ngoài chương trình đã học), hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.
Dàn ý NLVH về chủ đề:“Giá trị của một tác phẩm nghệ thuật trước hết là ở giá trị tư tưởng của nó”
Mở bài:
– Giới thiệu vai trò của văn học: Không chỉ phản ánh hiện thực mà còn mang đến những giá trị tư tưởng, tình cảm sâu sắc.
– Định nghĩa tác phẩm văn học: Là sản phẩm sáng tạo của nhà văn, chứa đựng tư tưởng, cảm xúc, lý tưởng nghệ thuật.
– Nêu vấn đề nghị luận: “Giá trị của một tác phẩm nghệ thuật trước hết là ở giá trị tư tưởng của nó” – nhấn mạnh tầm quan trọng của tư tưởng trong văn chương.
Văn học không chỉ là tấm gương phản chiếu hiện thực mà còn là nơi gửi gắm tư tưởng, tình cảm và khát vọng của con người. Mỗi tác phẩm văn học mang trong mình không chỉ cái đẹp của nghệ thuật mà còn chứa đựng những giá trị tư tưởng sâu sắc, lay động tâm hồn, thức tỉnh nhận thức và định hướng tư duy cho người đọc. Chính vì vậy, có ý kiến cho rằng: “Giá trị của một tác phẩm nghệ thuật trước hết là ở giá trị tư tưởng của nó.” Nhận định này khẳng định vai trò cốt lõi của tư tưởng trong văn học, bởi nó không chỉ quyết định nội dung tác phẩm mà còn để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả.
>>> Xem thêm: Cách phân tích đề bài nghị luận văn học hay, chi tiết
Thân bài:
– Giải thích ý kiến
Tác phẩm văn học là sản phẩm sáng tạo của nhà văn, mang tính nghệ thuật và là đối tượng thưởng thức của độc giả. Giá trị tư tưởng trong tác phẩm thể hiện qua thế giới quan, nhân sinh quan, lý tưởng, tình cảm của nhà văn đối với cuộc sống.
Văn học phản ánh hiện thực khách quan. Chỉ những tác phẩm chứa đựng tư tưởng đúng đắn, tiến bộ, giàu giá trị nhân văn mới có khả năng lay động trái tim độc giả và trường tồn với thời gian.
– Bàn luận
Giá trị tư tưởng quyết định tầm vóc của tác phẩm
Tư tưởng chi phối đề tài, chủ đề, ngôn ngữ, kết cấu, nhân vật…
Một tác phẩm có giá trị là tác phẩm đề xuất những vấn đề nhân sinh sâu sắc, thể hiện góc nhìn riêng của nhà văn về cuộc sống.
Xuất phát từ quá trình sáng tạo của nhà văn
Nhà văn tài năng là người có phát hiện riêng về con người và cuộc đời.
Văn chương phải sáng tạo, mang đến tư tưởng mới mẻ, sâu sắc để tác phẩm có dấu ấn riêng và sức sống lâu bền.
– Chứng minh
Hai tác phẩm tiêu biểu cho vai trò của giá trị tư tưởng:
“Chiến tranh và hòa bình” (Lev Tolstoy): Khắc họa số phận con người trong chiến tranh, đề cao vai trò của nhân dân trong lịch sử.
“Những người khốn khổ” (Victor Hugo): Phản ánh xã hội Pháp thế kỷ XIX, đề cao lòng nhân ái, công lý và tinh thần đấu tranh vì tự do.
Cả hai tác phẩm đều có tư tưởng nhân văn sâu sắc, giúp chúng trở thành kiệt tác vượt thời gian.
Kết bài:
– Đánh giá, mở rộng vấn đề
– Khẳng định lại ý kiến: Giá trị tư tưởng quyết định chiều sâu và sức ảnh hưởng của tác phẩm.
– Phản đề: Một tác phẩm có tư tưởng hay nhưng thiếu nghệ thuật hấp dẫn cũng khó có sức lan tỏa mạnh mẽ.
– Bài học: Nhà văn cần kết hợp hài hòa giữa tư tưởng và nghệ thuật để tác phẩm có giá trị toàn diện.
Có thể thấy rằng giá trị tư tưởng là yếu tố quan trọng nhất, làm nên chiều sâu và sức ảnh hưởng của một tác phẩm văn học. Một tác phẩm không chỉ thu hút người đọc bằng hình thức nghệ thuật mà còn phải chứa đựng những tư tưởng mới mẻ, nhân văn, có khả năng lay động và định hướng suy nghĩ của con người. Tuy nhiên, tư tưởng chỉ thực sự có sức lan tỏa khi được thể hiện qua nghệ thuật độc đáo, hấp dẫn. Vì vậy, văn học chân chính phải là sự kết hợp hài hòa giữa tư tưởng và nghệ thuật. Tư tưởng là linh hồn, nghệ thuật là phương tiện – khi cả hai yếu tố này hòa quyện, tác phẩm sẽ có sức sống lâu dài, vượt qua ranh giới thời gian và không gian để ghi dấu ấn trong lòng độc giả.
Bài văn mẫu NLVH trình bày suy nghĩ của anh/chị về chủ đề: “Giá trị của một tác phẩm nghệ thuật trước hết là ở giá trị tư tưởng của nó”
Bài văn mẫu 1
Văn học không chỉ là tấm gương phản chiếu hiện thực mà còn là nơi gửi gắm tư tưởng, tình cảm và khát vọng của con người. Một tác phẩm văn học chân chính không chỉ thu hút độc giả bằng hình thức nghệ thuật mà còn trong mình tư tưởng sâu sắc, lay động trái tim con người. Chính vì vậy, Nguyễn Khải đã khẳng định: “Giá trị của một tác phẩm nghệ thuật trước hết là ở giá trị tư tưởng của nó.” Nhận định này nhấn mạnh vai trò cốt lõi của tư tưởng trong văn học, bởi đó là linh hồn quyết định giá trị và sức sống lâu bền của tác phẩm.
Tác phẩm văn học là kết tinh của tư tưởng và nghệ thuật, trong đó tư tưởng giữ vai trò quan trọng nhất. Giá trị tư tưởng chính là thế giới quan, nhân sinh quan, lý tưởng sống mà nhà văn gửi gắm trong tác phẩm. Nó không chỉ phản ánh hiện thực mà còn giúp con người hiểu sâu hơn về cuộc đời, về chính mình, từ đó thay đổi nhận thức và hành động. Một tác phẩm dù có nghệ thuật trau chuốt đến đâu nhưng nếu không có tư tưởng sâu sắc thì cũng không thể để lại dấu ấn lâu dài trong lòng độc giả.
Một trong những tác phẩm thể hiện rõ vai trò của giá trị tư tưởng là “Những người khốn khổ” của Victor Hugo. Tác phẩm không chỉ phản ánh bức tranh xã hội nước Pháp thế kỷ XIX đầy rẫy bất công, áp bức mà còn chứa đựng tư tưởng nhân đạo sâu sắc. Qua nhân vật Jean Valjean, Hugo đã thể hiện niềm tin vào khả năng cải tạo con người, vào sức mạnh của tình thương, sự khoan dung và công lý. Giá trị tư tưởng ấy chính là yếu tố giúp tác phẩm trường tồn và có sức ảnh hưởng mạnh mẽ đến độc giả nhiều thế hệ.
“Trăm năm cô đơn” của Gabriel García Márquez cũng là một minh chứng cho nhận định trên. Tác phẩm không chỉ là câu chuyện về gia đình Buendía mà còn chứa đựng tư tưởng về sự cô lập của con người trong xã hội, sự lặp lại vô nghĩa của lịch sử, và nỗi cô đơn của con người hiện đại. Giá trị tư tưởng của tác phẩm đã vượt ra ngoài biên giới Colombia, trở thành một trong những tác phẩm văn học vĩ đại nhất của nhân loại.
Một tác phẩm chỉ có tư tưởng sâu sắc thôi chưa đủ, mà cần được thể hiện bằng nghệ thuật đặc sắc. Nếu tư tưởng là linh hồn, thì nghệ thuật chính là phương tiện truyền tải giúp tư tưởng thấm sâu vào lòng độc giả. Một tác phẩm hay phải có sự kết hợp hài hòa giữa tư tưởng và nghệ thuật, giữa nội dung và hình thức để đạt được giá trị toàn diện.
Giá trị tư tưởng là yếu tố cốt lõi quyết định sức sống của một tác phẩm văn học. Một tác phẩm có giá trị là tác phẩm không chỉ phản ánh cuộc đời mà còn giúp con người thay đổi nhận thức, truyền tải những thông điệp nhân văn sâu sắc. Tuy nhiên, để tác phẩm thực sự có sức lan tỏa, tư tưởng ấy cần được chuyển tải bằng nghệ thuật tinh tế, sáng tạo. Khi tư tưởng và nghệ thuật hòa quyện, tác phẩm văn học sẽ vượt qua giới hạn thời gian để trở thành một giá trị bất hủ.
Bài văn mẫu 2
Văn học là phương tiện giúp con người hiểu rõ hơn về cuộc sống, về bản thân và thế giới xung quanh. Một tác phẩm văn học có thể được đánh giá qua nhiều yếu tố, nhưng điều quan trọng nhất vẫn là tư tưởng mà tác phẩm đó truyền tải. Nguyễn Khải đã từng nói: “Giá trị của một tác phẩm nghệ thuật trước hết là ở giá trị tư tưởng của nó.” Nhận định này cho thấy rằng tư tưởng chính là yếu tố làm nên chiều sâu và giá trị trường tồn của tác phẩm.
Tư tưởng trong tác phẩm văn học không chỉ là thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm, mà còn là cách nhìn nhận cuộc sống, triết lý nhân sinh và những vấn đề cốt lõi của con người. Một tác phẩm nghệ thuật có thể hấp dẫn nhờ cách kể chuyện, ngôn từ hay hình tượng nhân vật, nhưng nếu không chứa đựng những tư tưởng sâu sắc thì sẽ không để lại ấn tượng lâu dài.
Điều này được thể hiện rõ trong “Giết con chim nhại” của Harper Lee. Không chỉ là câu chuyện về một vụ án ở miền Nam nước Mỹ, tác phẩm còn là tiếng nói mạnh mẽ chống lại bất công, phân biệt chủng tộc và bạo lực. Qua nhân vật luật sư Atticus Finch, Harper Lee đã truyền tải một thông điệp nhân văn sâu sắc về lòng dũng cảm, sự chính trực và giá trị của công lý.
“Số đỏ” của Vũ Trọng Phụng cũng là một tác phẩm chứa đựng tư tưởng sắc sảo về xã hội Việt Nam thời kỳ giao thoa giữa truyền thống và hiện đại. Tác phẩm không chỉ châm biếm lối sống thực dụng, đua đòi mà còn phản ánh sự tha hóa của con người trong xã hội tư sản hóa. Tư tưởng phê phán ấy đã giúp Số đỏ trở thành một tác phẩm có giá trị lâu dài, không chỉ mang tính giải trí mà còn là một tấm gương phản chiếu xã hội.
Một tác phẩm có giá trị không chỉ nằm ở tư tưởng mà còn ở cách thức biểu đạt. Nếu tư tưởng là linh hồn thì nghệ thuật chính là phương tiện giúp truyền tải tư tưởng ấy đến độc giả một cách mạnh mẽ nhất.
Tư tưởng chính là yếu tố quan trọng nhất giúp một tác phẩm văn học có giá trị bền vững. Một tác phẩm có thể được yêu thích vì cốt truyện hấp dẫn, nhưng chỉ khi mang trong mình tư tưởng sâu sắc, nó mới có thể đi vào lòng người và tồn tại qua thời gian. Vì vậy, một nhà văn chân chính không chỉ sáng tạo nghệ thuật mà còn phải gửi gắm những thông điệp nhân văn cao đẹp qua từng trang viết.
Bài văn mẫu 3
Văn học là tiếng nói của tư tưởng và cảm xúc con người, là nơi nhà văn thể hiện những suy tư, trăn trở về cuộc đời. Mỗi tác phẩm nghệ thuật có thể được đánh giá qua nhiều phương diện, nhưng yếu tố quan trọng nhất chính là giá trị tư tưởng. Nguyễn Khải đã từng khẳng định: “Giá trị của một tác phẩm nghệ thuật trước hết là ở giá trị tư tưởng của nó.” Nhận định này đặt ra vấn đề về mối quan hệ giữa tư tưởng và nghệ thuật trong sáng tạo văn chương.
Tư tưởng quyết định tầm vóc của tác phẩm văn học. Một số tác phẩm tiêu biểu như “Những người khốn khổ” của Victor Hugo, “Chiến tranh và hòa bình” của Lev Tolstoy hay “Giết con chim nhại” của Harper Lee đều mang trong mình những tư tưởng sâu sắc về con người, lịch sử và xã hội. Tư tưởng và nghệ thuật phải hài hòa để tạo nên một tác phẩm có giá trị toàn diện.
Giá trị tư tưởng là linh hồn của tác phẩm văn học, giúp tác phẩm để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng đọc giả. Mỗi nhà văn cần thể hiện nghệ thuật sáng tạo, hấp dẫn. Một tác phẩm chỉ thực sự có giá trị khi tư tưởng và nghệ thuật hòa quyện làm một, tạo nên sức mạnh lan tỏa bền vững.
“Giá trị của một tác phẩm nghệ thuật trước hết là ở giá trị tư tưởng của nó”
