Đề bài: Viết một đoạn văn ( khoảng 200 chữ) bàn về cảm hứng chủ đạo của bài thơ Cảm hứng (Hồ Chí Minh)
Kìa bãi cát, nọ rừng thông
Nước nước, non non, khéo một vùng
Đang đợi nàng thơ cùng bạn vẽ
Đến chơi cảnh núi với tình sông
Tay đàn, cặp sách, ông đầu bạc
Hồ rượu, xâu nem, ả má hồng
Được phép ngao du cùng tuế nguyệt
Vì rằng kháng chiến đã thành công
(Cảm hứng, Hồ Chí Minh, Nguồn https://www.thivien.net)
Chú thích:
– Bài thơ này được chủ tịch Hồ Chí Minh làm ở Khuối Tát, Định Hoá, Thái Nguyên, năm 1954, sau ngày hoà bình đã được lập lại ở miền Bắc và trong thư gửi cho chị Huyền (tức chị Hà, vợ đồng chí Võ Nguyên Giáp). Bác viết cho chị Huyền xem.
Dàn ý NLVH bàn về cảm hứng chủ đạo của bài thơ Cảm hứng (Hồ Chí Minh)
Mở bài
– Giới thiệu tác giả: Hồ Chí Minh không chỉ là vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc mà còn là một thi nhân với tâm hồn nhạy cảm, yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống và có cái nhìn lãng mạn về đời.
– Giới thiệu bài thơ “Cảm hứng”: Bài thơ là một nét chấm phá nhẹ nhàng nhưng đầy thi vị trong mạch sáng tác của Người sau Cách mạng tháng Tám và kháng chiến chống Pháp thắng lợi.
– Dẫn dắt vào cảm hứng chủ đạo: Qua hình ảnh thiên nhiên, con người và lối sống, bài thơ thể hiện cảm hứng tự do, thanh thản và yêu đời trong một thời đại mới — thời đại của độc lập và hòa bình.
Có những lúc thi ca không cần lên tiếng bằng những vần thơ cao siêu, mà chỉ cần nhẹ nhàng như một khúc nhạc đời, cũng đủ làm ấm lòng người đọc. Hồ Chí Minh — người thi sĩ mang tâm hồn của cả một dân tộc — đã viết “Cảm hứng” trong những ngày đất nước vừa giành lại độc lập. Qua sáu câu thơ tám chữ, tác phẩm không chỉ là một bài ca tự do, mà còn là niềm hoan hỉ rất mực giản dị của một người yêu đời, yêu thiên nhiên và trân trọng từng khoảnh khắc hòa bình đã được đổi bằng máu và nước mắt. Bài thơ không hô hào, không hùng biện, mà chỉ đơn giản thắp lên một thứ ánh sáng lặng thầm trong tâm hồn người đọc: ánh sáng của niềm vui sống giữa tự do.
Thân bài
– Cảm hứng chủ đạo: Niềm vui sống trong tự do, hòa bình sau kháng chiến
– Tâm thế của một con người từng trải qua giam cầm, chiến đấu, nay được sống trong thời đại hòa bình, đã khơi nguồn cho cảm hứng ngao du, thưởng ngoạn thiên nhiên và sống trọn vẹn với nghệ thuật.
– Câu thơ cuối “Vì rằng kháng chiến đã thành công” không chỉ là điểm kết, mà là cội nguồn của tất cả vẻ đẹp và sự hân hoan được vẽ nên trong các câu thơ phía trên. Đó là hạnh phúc của một dân tộc và cũng là hạnh phúc riêng của một người nghệ sĩ lớn.
– Phân tích các hình ảnh thơ gợi cảm hứng nghệ thuật và tự do
– “Kìa bãi cát, nọ rừng thông” – cách gọi đầy trìu mến, như một cái chỉ tay của người đang đi giữa thiên nhiên mà trân quý từng khung cảnh.
– “Nước nước, non non, khéo một vùng” – nhịp điệu nhẹ nhàng, cấu trúc điệp gợi cảm giác hài hòa, như tranh thủy mặc mở ra trước mắt. Cảnh vật trở thành nguồn cảm hứng vô tận cho thi ca và hội họa.
– “Đang đợi nàng thơ cùng bạn vẽ” – cảm hứng nghệ thuật không chỉ nảy nở trong lòng người, mà dường như thiên nhiên cũng đang thiết tha mời gọi. Nhân hóa thiên nhiên để gợi niềm đồng điệu giữa con người và vũ trụ.
– Tự do trong tâm hồn và trong cuộc sống
– “Tay đàn, cặp sách, ông đầu bạc” – hình ảnh người trí thức, nghệ sĩ, lặng lẽ nhưng kiêu hãnh hiện diện giữa cuộc đời, sống với đam mê của mình.
– “Hồ rượu, xâu nem, ả má hồng” – bữa tiệc của cuộc sống bình dị mà thi vị, gợi lên thú vui dân dã, gần gũi, như một giấc mơ đời thường giữa thời bình.
– “Được phép ngao du cùng tuế nguyệt” – một câu thơ rất đặc biệt, thể hiện ý thức mạnh mẽ về sự hòa hợp với thời gian, với tạo hóa. Không còn bị ràng buộc bởi lịch sử hay khổ đau, người nghệ sĩ được sống theo nhịp điệu của chính mình.
– Giọng điệu và nghệ thuật thể hiện cảm hứng
– Giọng thơ nhẹ nhàng, thư thái, xen lẫn chút hài hước kín đáo mà đầy tự tại – rất “Hồ Chí Minh”.
– Ngôn ngữ giản dị, đời thường mà giàu hình ảnh – gợi một không gian sống tràn đầy ánh sáng, âm thanh và hương vị.
– Tác giả sử dụng nghệ thuật tương phản (quá khứ – hiện tại, chiến tranh – hòa bình) một cách tinh tế, không lên gân, mà chỉ lặng lẽ để người đọc tự nhận ra và đồng cảm.
– Ý nghĩa của bài thơ trong dòng thơ Hồ Chí Minh
– Nếu “Nhật ký trong tù” là lời tự sự giữa gian lao, thì “Cảm hứng” là nốt nhạc thanh bình sau chiến thắng.
– Bài thơ không chỉ là niềm vui cá nhân, mà còn là tiếng reo vui của một dân tộc, một thời đại mới – nơi con người có quyền sống trọn vẹn với tự do, với cái đẹp, với tâm hồn nghệ sĩ của chính mình.
Kết bài
– Bài thơ “Cảm hứng” mang đến một hơi thở nhẹ nhàng nhưng sâu sắc về cuộc sống sau ngày toàn thắng – nơi cảnh vật, con người và thời gian như cùng hòa một bản nhạc tươi vui của độc lập và nghệ thuật.
– Qua đó, ta không chỉ thấy được tâm hồn yêu đời của Hồ Chí Minh mà còn cảm nhận được một tấm lòng nghệ sĩ, luôn khơi dậy cảm hứng sống thanh cao và trọn vẹn giữa cuộc đời.
Khi lịch sử khép lại những trang khói lửa, người ta có quyền mơ về một ngày nắng ấm. Với “Cảm hứng”, Hồ Chí Minh không chỉ mơ, mà còn biến điều ấy thành hiện thực thi ca – nơi thiên nhiên, con người và thời gian cùng nhau dạo bước trên con đường nghệ thuật và tự do. Bài thơ là bằng chứng cho thấy: với một tâm hồn biết yêu, mọi vết thương rồi cũng sẽ nở hoa.
Bài văn mẫu NLVH bàn về cảm hứng chủ đạo của bài thơ Cảm hứng (Hồ Chí Minh)
BÀI VĂN MẪU 1
Không chỉ là một lãnh tụ cách mạng lỗi lạc, Hồ Chí Minh còn là một thi sĩ với tâm hồn luôn chan chứa yêu thương và khát vọng sống. Trong những giây phút đất nước vừa bước ra khỏi khói lửa chiến tranh, ông không viết những bản hùng ca oanh liệt mà lại chọn tấu lên một khúc nhạc nhẹ mang tên “Cảm hứng”. Bài thơ ấy như một tiếng thở dài nhẹ nhõm, là ánh nắng buổi sớm chiếu rọi qua tâm hồn người từng dấn thân cho Tổ quốc, nay được sống trong hòa bình và tự do.
Tựa như một bức tranh thủy mặc, bài thơ mở ra với “bãi cát”, “rừng thông”, “nước nước, non non” – những hình ảnh gợi cảm xúc vừa cụ thể, vừa bay bổng. Cảnh vật không tĩnh lặng mà như đang gọi mời: “Đang đợi nàng thơ cùng bạn vẽ” – một lời mời đến từ thiên nhiên, khiến người đọc hình dung ra cả không gian đang nín thở để chờ nghệ thuật lên tiếng. Đó là lúc thơ ca và hội họa không còn là đặc quyền của riêng ai, mà trở thành quyền sống, quyền cảm nhận của tất cả con người trong một thời đại mới – thời đại của hòa bình.
Dưới ánh sáng ấy, người nghệ sĩ hiện lên rất giản dị. “Tay đàn, cặp sách, ông đầu bạc” – không cần những chiến bào, không còn giáp trụ, chỉ là một người trí thức bình thường, già đi cùng thời gian nhưng vẫn trẻ trong tâm hồn. Còn “hồ rượu, xâu nem, ả má hồng” thì giống như một bữa tiệc nhỏ của đời sống thường ngày – mộc mạc mà thấm đẫm yêu thương. Sống như vậy, đơn giản thôi, mà đẹp vô ngần.
Tất cả cảm hứng ấy, tất cả thanh thản ấy, đều bắt nguồn từ một câu thơ cuối cùng: “Vì rằng kháng chiến đã thành công”. Một lời khẳng định, một câu tuyên ngôn giản dị mà đầy tự hào. Phía sau câu chữ ấy là cả máu xương, là nước mắt, là những đêm không ngủ. Và giờ đây, người chiến sĩ năm nào có thể ngồi giữa thiên nhiên mà lặng lẽ thưởng thức những bình yên đầu tiên.
“Cảm hứng” là một minh chứng cho chất thơ rất riêng của Hồ Chí Minh: ung dung, trong sáng, gắn bó với đời thường và mang một tâm hồn nghệ sĩ. Bài thơ khiến ta hiểu rằng: tự do không chỉ là được sống, mà còn là được cảm, được vui, được yêu và được là chính mình.
BÀI VĂN MẪU 2
Trong kho tàng thơ ca của Hồ Chí Minh, có những bài thơ như tiếng kèn xung trận, lại có những bài nhẹ như một cái mỉm cười. “Cảm hứng” là một bài thơ như thế. Chỉ vỏn vẹn vài dòng, nhưng chứa đựng cả niềm hạnh phúc của một con người vừa bước ra từ kháng chiến, được sống giữa thiên nhiên, giữa lòng đời, và quan trọng nhất – được làm một người tự do.
Từ đầu đến cuối, bài thơ mang màu sắc hội họa. Thiên nhiên hiện lên không như một khung nền tĩnh lặng, mà sống động và mang hồn thơ: bãi cát vàng, rừng thông xanh, nước non hòa quyện… Những hình ảnh ấy dường như đang thì thầm với thi nhân, chờ đợi sự rung cảm từ trái tim người nghệ sĩ. Trong một thời khắc hiếm hoi được nghỉ ngơi, Hồ Chí Minh không viết về chính trị hay lý tưởng lớn, mà lại viết về thiên nhiên như một người bạn tâm giao.
Điều làm nên sự thú vị cho bài thơ là cách tác giả nhìn đời bằng ánh mắt yêu thương. Ông thấy “tay đàn”, “cặp sách”, thấy “ông đầu bạc” – những con người bình dị, trí thức, gắn bó với nghệ thuật. Ông thấy “hồ rượu”, “xâu nem”, “ả má hồng” – những thú vui rất đời, rất gần gũi. Và ông thấy cả mình trong đó – một người đã đi qua bao trận mạc, giờ đây đang ngồi giữa đất trời mà mỉm cười với tháng năm.
Chất thơ trong “Cảm hứng” chính là ở sự giản dị mà sâu sắc. Không cần cao siêu, không cần ẩn dụ phức tạp, bài thơ vẫn lay động lòng người bằng một điều thật chân phương: được sống trong tự do, được tự do sống. “Vì rằng kháng chiến đã thành công” – chỉ một câu nói mà như vỡ òa tất cả cảm xúc. Đó không chỉ là thắng lợi của một cuộc chiến, mà là thắng lợi của con người trước nghịch cảnh, của ánh sáng trước bóng tối.
“Cảm hứng” không chỉ là thơ, đó còn là một lời nhắn nhủ dịu dàng: hãy trân trọng những điều nhỏ bé mà đời sống mang lại. Hạnh phúc, đôi khi, chỉ là được ngồi bên hồ rượu, nhâm nhi xâu nem, và lặng ngắm một bãi cát vàng cuối chiều.
BÀI VĂN MẪU 3
Sau chiến tranh, người ta không chỉ cần bánh và áo, mà còn cần được thở bằng chính cảm xúc của mình. Với bài thơ “Cảm hứng”, Hồ Chí Minh đã cho ta thấy một bức tranh rất khác về người chiến sĩ – một người sống trọn vẹn với nghệ thuật, với đời, và với tự do vừa giành được bằng cả dân tộc.
Mở đầu bằng “Kìa bãi cát, nọ rừng thông”, bài thơ vẽ ra một thiên nhiên giàu chất thơ. Câu chữ nhẹ như gió thoảng, mà lại đủ để gợi lên một không gian mở, nơi đất trời giao hòa. Trong không gian ấy, Người không đứng trên đỉnh cao chính trị, mà lùi lại, hóa thân thành một thi sĩ lang thang, tìm kiếm nàng thơ và bạn vẽ giữa “tình sông, cảnh núi”.
Điều làm nên linh hồn của bài thơ nằm ở nhịp sống bình dị mà tự do. Ở đó có tay đàn – tiếng gọi của âm nhạc. Có cặp sách – bóng dáng người học trò, người trí thức. Có cả ông đầu bạc – dấu ấn thời gian trên mái đầu nghệ sĩ. Và rồi là hồ rượu, xâu nem, ả má hồng – những điều nhỏ nhặt, đời thường mà khiến người ta yêu đời đến lạ. Tự do không cần phải là điều gì to lớn, mà đôi khi chỉ là được sống như ta muốn, được đi như ta thích, được mơ như ta từng mơ.
Kết lại bằng dòng thơ “Vì rằng kháng chiến đã thành công”, tác giả không chỉ ghi lại dấu mốc lịch sử, mà còn gửi gắm một nỗi niềm thấm thía. Từ chỗ bị giam cầm, bị săn đuổi, Hồ Chí Minh đã có thể tự do bước đi giữa đất trời, mang theo cây bút, tiếng đàn, và cả nụ cười ấm áp của một người vừa trải qua bao giông tố.
