NLVH Phân tích hình ảnh hạt gạo trong trích Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa

Đề bài: Viết đoạn văn phân tích hình ảnh “hạt gạo” trong đoạn thơ sau:
Hạt gạo làng ta
Có bão tháng bảy
Có mưa tháng ba
Giọt mồ hôi sa
Những trưa tháng sáu
Nước như ai nấu
Chết cả cả cờ
Cua ngoi lên bờ
Mẹ em xuống cấy…
(Trích Hạt gạo làng ta, Trần Đăng Khoa, dẫn theo www.thivien.net/)

Dàn ý Phân tích hình ảnh hạt gạo trong trích Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa

Mở bài

– Bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa không chỉ nói về hạt gạo đơn thuần, mà còn khắc họa những gian lao, vất vả của người nông dân và sự khắc nghiệt của thiên nhiên.
– Hình ảnh hạt gạo trong bài thơ mang giá trị biểu tượng sâu sắc, gợi lên sự trân quý đối với thành quả lao động.

Bài thơ Hạt gạo làng ta của Trần Đăng Khoa không chỉ đơn thuần kể về hạt gạo, mà còn là bức tranh sống động về sự vất vả của người nông dân và sự khắc nghiệt của thiên nhiên. Từng câu thơ gợi lên hình ảnh một hành trình gian lao, nơi hạt gạo không chỉ là lương thực mà còn là kết tinh của biết bao công sức, mồ hôi. Bằng những hình ảnh giàu sức gợi và nghệ thuật ngôn từ đặc sắc, bài thơ đã khắc sâu trong lòng người đọc sự trân trọng đối với thành quả lao động của những con người làm nên hạt gạo quê hương.

Thân bài

Hạt gạo và thử thách của thiên nhiên

– Hạt gạo không tự nhiên mà có, nó phải vượt qua biết bao khó khăn: “bão tháng bảy, mưa tháng ba”, “nước như ai nấu” – những câu thơ giàu sức gợi tái hiện sự khắc nghiệt của thời tiết.
– Hạn hán, nắng nóng làm cho “chết cả cá cờ, cua ngoi lên bờ”, cho thấy sự ảnh hưởng nghiêm trọng của thiên nhiên đến mùa màng, khiến người nông dân phải oằn mình chống chọi.

Hạt gạo – kết tinh của công sức lao động

– Hạt gạo không chỉ được nuôi lớn từ thiên nhiên mà còn thấm đẫm mồ hôi con người: “giọt mồ hôi sa”, “mẹ em xuống cấy” – hình ảnh giàu cảm xúc thể hiện sự chăm chỉ, chịu thương chịu khó của người nông dân.
– Nắng hè gay gắt “trưa tháng sáu”, dù mệt mỏi nhưng họ vẫn kiên trì, bền bỉ, bởi mỗi hạt gạo là cả một hành trình đầy nhọc nhằn.

Những nét nghệ thuật đặc sắc

– Tác giả sử dụng biện pháp liệt kê để nhấn mạnh những gian khổ mà hạt gạo phải trải qua.
– Hình ảnh so sánh, ẩn dụ như “nước như ai nấu” giúp người đọc cảm nhận được cái nắng gay gắt và sự vất vả của người làm ruộng.
– Nhịp thơ ngắn, đều đặn, mang âm hưởng của những câu ca dao lao động, vừa nhẹ nhàng, vừa thấm thía.

Kết bài

– Bài thơ không chỉ ca ngợi hạt gạo mà còn tôn vinh người lao động – những con người cần mẫn, bền bỉ, làm ra những hạt gạo quý giá.
– Với nghệ thuật đặc sắc và ngôn từ giàu hình ảnh, Trần Đăng Khoa đã thành công trong việc khắc họa giá trị của lao động và ý nghĩa thiêng liêng của hạt gạo.

Bài thơ không chỉ ca ngợi hạt gạo mà còn tôn vinh hình ảnh người nông dân – những con người âm thầm, nhẫn nại góp phần làm nên cuộc sống. Hạt gạo không chỉ là một sản phẩm nông nghiệp, mà còn là biểu tượng của sự hi sinh, kiên trì và sức lao động bền bỉ. Qua những vần thơ mộc mạc mà sâu sắc, Trần Đăng Khoa đã giúp ta hiểu hơn về giá trị của từng hạt gạo trên mâm cơm, để thêm yêu quý và trân trọng những con người đã tạo ra chúng.