Đề bài: Phân tích nhân vật Người cha trong văn bản bằng một đoạn văn khoảng 200 chữ.
Cha tôi
Nhà tôi có bốn người.
Cha tôi thế hệ 5X, chớm già. Hơn nửa thế kỉ có mặt trên đời thì bốn mươi năm
cha mặc áo nhà binh, cầm súng và xa nhà. Mẹ thế hệ 6X, sinh sau cha hơn một giáp,
luôn chịu cảnh xa chồng. Chị Mai tôi thế hệ 7X đã gần ba mươi tốt nghiệp đại học, chị đi làm cho một doanh nghiệp Nhật Bản, suốt ngày ăn cơm tiệm.
Tôi, thế hệ 8X, mười chín tuổi, tốt nghiệp phổ thông hạng làng nhàng, thi vào đại học hai lần đều trượt. Sống theo ý mình luôn là cảm hứng thường trực và tự do muôn năm. Sống tự do theo ý thích, tôi suốt ngày chơi bời, đàn đúm. …đầu tóc thì đổi kiểu xoành xoạch, hết nhuộm hoe hoe vàng lại hấp màu lông chuột.
Cha khoác ba lô về hẳn nhà, nghỉ hưu. Một ba lô quân phục màu phân ngựa. Hai đôi giầy đen một cũ một mới. Một mũ kê pi. Chín cái huân, huy chương đỏ rực, vàng chóe. Một đôi dép đúc mòn vẹt gót. Nghe nói cha cất giữ từ hồi ở Trường Sơn.
(…) Đến tận lúc về, con bé bạn tôi còn chưa hết hãi:
– Khiếp! Ông già mày ghê quá. Hỏi tao mà cứ như mật thám hỏi cung các chiến sĩ
cộng sản trong nhà tù đế quốc thực dân ấy.
– Bố tao nghiêm thế. Nhưng mà thương vợ con và mọi người lắm.
– Tao đếch thích kiểu thương ấy. Bận sau nếu có chuyện gì tao với mày ra quán cà phê cho tiện.
Cánh cổng khép lại. Tôi mang theo nỗi ấm ức của thằng con trai mới lớn.
– Cha cứ làm kiểu này thì con hết bạn, hết chỗ chơi. Từ bây giờ có giời bảo cũng chẳng đứa nào dám đến nhà mình nữa.
– Mẹ con con ăn uống, đi lại, ngủ nghỉ, chơi bời không ổn chút nào. Ma túy, tệ nạn xã hội đầy ra đấy. Các con còn non nớt. Rất dễ sa ngã.
Tôi tức quá cãi lại:
– Bao nhiêu năm qua không có cha, mẹ con con vẫn sống tốt cơ mà. Cả cuộc đời cha ở trong quân đội, ngoài việc sinh bọn con ra cha đã làm được cái gì cho cái nhà này
chưa mà cha trách mắng mọi người…
Nói chưa dứt, mắt tôi đã hoa cả lên. Một cái tát nổ đom đóm mắt từ bàn tay thô ráp quen cầm súng nhà binh. Tôi ngã dúi. Cha quát to:
– Chả nhẽ cha đi bộ đội bao nhiêu năm cống hiến cho đất nước là để cho con nói với
cha bằng cái giọng chợ giời ấy hả? Bà ấy đâu rồi? Con hư tại mẹ!
Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà. Bà tôi mất từ lâu lắm rồi còn mẹ ở cửa hàng mỹ phẩm vẫn chưa về, chị Mai ngoan ngoãn thì đi học thêm Anh văn. Dường như lòng tự trọng của đứa con trai mới lớn chấm hết. Tất cả kìm hãm, dồn nén sự khó chịu của tôi từ lúc cha về đã quá đủ. Cha – một người cha đi biền biệt bao nhiêu năm để rồi bỗng dưng về nhà xới tung lên mọi thứ với kỷ luật nhà binh. Tôi nói với cha:
– Thôi cha! Đừng bao giờ nói với con về những ngày tháng cha đi bộ đội. Thời oai
hùng xa lắm lắm rồi, cha ạ.
Sắc mặt của cha tôi đỏ hồng lại tím nhanh dễ sợ. Môi ông lắp bắp:
– Mà… mày… nói… ca… cái… gì?
Ông ôm đầu, đau đớn, ngồi phịch xuống giường gấp.
– Chẳng có gì cả! Con nói là, – Tôi nhấn mạnh từng chữ – con chán ghét cha và cả những điều cha nghĩ, những gì cha nói và cha làm. Cha đã biến cả nhà ta thành trại lính.
Tôi cãi lại cha và tôi lao khỏi nhà. Tôi bỏ đi lang thang trên phố. Đêm tôi không về. Sau này, khi “trời yên biển lặng”, tôi mới biết: Suốt đêm ấy, cha lo lắng sợ tôi dạt vòm đi bụi đời. Ông điện thoại báo hung tin về thằng con quý tử bỏ nhà cho bạn bè, đồng đội đã phục viên, xuất ngũ, nghỉ hưu biết. Người nọ vội vã gọi người kia lan truyền theo cấp số nhân, như thể chiến tranh sắp nổ ra, huy động gần hết một “tiểu đoàn quân” đi tìm… tôi.
Trích Cha tôi, Sương Nguyệt Minh, vănnghe.ninhbinh.gov.vn
Dàn ý Phân tích nhân vật Người cha trong đoạn trích Cha tôi
Mở bài
– Giới thiệu tác phẩm “Cha tôi” và hoàn cảnh xuất hiện của đoạn trích.
– Nêu bật hình ảnh người cha không chỉ là nhân vật trung tâm mà còn mang ý nghĩa biểu tượng cho tình yêu thương, trách nhiệm và những phẩm chất cao quý.
Trong dòng chảy văn học, hình ảnh người cha luôn mang một ý nghĩa đặc biệt, tượng trưng cho tình yêu thương, sự hy sinh và những bài học sâu sắc về cuộc đời. Đoạn trích “Cha tôi” không chỉ khắc họa một người cha với những phẩm chất cao đẹp mà còn là bức thông điệp cảm động về tình phụ tử thiêng liêng. Qua những trang văn chân thực, tác giả đã dựng lên hình tượng một người cha tận tụy, nghiêm khắc nhưng cũng đầy bao dung, để từ đó gợi lên trong lòng người đọc niềm trân quý đối với gia đình và công lao sinh thành.
Thân bài
Tình yêu thương và trách nhiệm của người cha
– Người cha không thường xuyên bày tỏ tình cảm bằng lời nói nhưng luôn yêu thương con bằng hành động.
– Ông dành cả cuộc đời để lo lắng cho con, mong con trưởng thành và trở thành người có ích.
– Dù nghiêm khắc, ông vẫn bao dung và sẵn sàng tha thứ, dìu dắt con trên đường đời.
Những hy sinh thầm lặng của người cha
– Ông lao động vất vả, chịu đựng khó khăn để con có một tương lai tốt đẹp.
– Sự hy sinh ấy không ồn ào, không cần đáp đền nhưng luôn hiện hữu trong từng cử chỉ, hành động.
– Tình phụ tử trong đoạn trích được khắc họa qua những hi sinh âm thầm nhưng sâu sắc.
Nhân cách cao đẹp của người cha
– Ông là người ngay thẳng, chính trực, luôn giữ vững nguyên tắc sống.
– Qua cách giáo dục con, ông đề cao sự trung thực, lòng tự trọng và phẩm giá con người.
– Những bài học mà ông dạy con không chỉ đơn thuần là lời nói mà còn thể hiện qua chính cuộc sống và cách ông đối nhân xử thế.
Ảnh hưởng của người cha đối với người con
– Người con dần nhận ra giá trị lớn lao của tình cha, từ đó thay đổi cách nhìn nhận về cuộc sống.
– Những bài học mà cha truyền đạt trở thành kim chỉ nam giúp người con trưởng thành.
– Hình ảnh người cha là nguồn động lực, là tấm gương để người con noi theo suốt cuộc đời.
Kết bài
– Khẳng định vai trò quan trọng của người cha trong đoạn trích và trong đời sống mỗi con người.
– Nhấn mạnh ý nghĩa của tình phụ tử: không chỉ là tình cảm thiêng liêng mà còn là sự hy sinh, bảo ban, dìu dắt.
– Từ hình ảnh người cha trong tác phẩm, mỗi người có thể tự nhìn lại và trân trọng hơn tình cảm gia đình mà mình đang có.
Hình ảnh người cha trong đoạn trích “Cha tôi” không chỉ dừng lại ở câu chuyện của một cá nhân mà còn là đại diện cho những bậc làm cha trên đời – những người luôn yêu thương con cái theo cách âm thầm, bền bỉ nhất. Đọc tác phẩm, ta càng hiểu hơn về giá trị của gia đình, về sự hy sinh lặng lẽ mà vĩ đại của cha mẹ. Đó không chỉ là những bài học để trưởng thành, mà còn là hành trang quý giá theo ta suốt cả cuộc đời.
