Đề bài: Viết bài văn phân tích truyện ngắn “Ông ngoại” của tác giả Nguyễn Ngọc Tư
ÔNG NGOẠI
(Tóm tắt đoạn đầu: Gia đình cậu mợ của Dung đi định cư nước ngoài. Mẹ Dung quyết định cho Dung sang ở với ông ngoại để tiện bề trông nom ông. Dung dù không muốn nhưng vẫn nghe lời mẹ).
Sang bên ấy được hai hôm, Dung chạy về mẹ, than thở lướt sướt:“Ở với ông ngoại buồn muốn chết, đi học về, mở karaoke lại sợ ồn, nói chưa được mấy câu thì hết chuyện. Chẳng lẽ con lại nói chuyện tình yêu với ông ngoại à? Bọn bạn không dám lại nhà chơi. Ông khó lắm. Con mở nhạc cũng ngại, con nấu cơm khét ông mắng cả buổi. Suốt ngày ông cứ lo tỉa tót cho mấy chậu kiểng, mấy con cá vàng. Con hỏi: “Ngoại chăm sóc hoài không chán sao?”, Ngoại nói “Cây cũng có linh hồn. Con không tin, ghé tai vào nghe thử, có cây nào than buồn, có cây nào thèm nghe Michael Jackson đâu”.
Mẹ cười:
– Con vì ông một chút, ông cũng vì con thôi, thử xem.
Thế nghĩa là có hai thế giới ở trong ngôi nhà. Thế giới của ông là mấy ông bạn già, là mấy chồng nhựt báo, là cái radio đâu hồi còn đánh nhau, là trầm tư suy ngẫm, là mảnh sân hoa trái. Thế giới của Dung là tiếng nhạc gào thét xập xình, là sắc màu xanh đỏ, là quả đất như nằm gọn trong bàn tay. Sáng nó dậy thật sớm để nấu cơm, sau đó đi học, chiều lại học, buổi tối nó vù xe đến bạn chơi hoặc về nhà nghe mấy đứa em cãi nhau ỏm tôi. Hai thế giói vừa giành giựt vừa hòa tan nhau.
Hôm bữa Dung nói với ông:
– Sao ông Chín bên nhà rủ ngoại đi tham gia câu lạc bộ gì đó, ngoại không đi? Ông nhìn Dung thật lâu:”Ngoại sợ con ở nhà một mình buồn”. Dung chột dạ, có bao giờ đi chơi mà mình nghĩ tới ông không.
Có những sự thay đổi Dung không thể ngờ được. Bây giờ mỗi đêm Dung trở mình nghe ông ngoại ho khúc khắc. Nghe cây mai nhỏ nứt mình, nảy chồi. Dung nghiện hương trầm tối tối ông thắp lên bàn thờ bà ngoại. Lắm khi lũ em Dung sang, chúng nó phá phách quậy tung cả lên, Dung mắng, chúng nó trề môi “Chị hai khó như một bà già”, Dung giật mình. Có lẽ quen với cái tĩnh lặng trong sân mà mỗi chiều Dung giúp ông tưới cây, cái khoảng không xanh lạc lõng trong khói bụi, đâu đó, trên tàng me già, dăm chú chim hót líu lo Dung quen dáng ông ngoại với mái tóc bạc, với đôi mắt hõm, cái cằm vuông, quen mỗi tháng một lần cọc cạch lên phường nhận lương hưu. Có một điều Dung ngày càng nhận ra tiếng ho của ông ngày càng khô và rời rạc như lời kêu cứu.
Ngày 18 tháng 12, Dung mở tờ lịch mới, hôm nay là sinh nhật của nó. Hôm qua, mẹ cho Dung một món tiền kha khá, bọn bạn reo lên inh ỏi:”Party nghe Dung, làm xôm tụ, tụi này kéo lại”. Dung nói với ông, ông gật đầu:
Ừ thì sinh nhật mà, con có mua bánh kem chưa? Ông biết làm đấy. Dung tròn mắt:
– Thật ư?
Ông khẽ cốc đầu nó.
– Đừng có khinh ngoại.
Nói rồi hai ông cháu lăn vào khuấy bột, trộn sữa. Tay ông nhẹ nhàng, nắn nót mười tám nụ hồng trên mặt bánh, Dung thòm thèm mãi. Buổi sinh nhật thật rôm rả, bọn Dung khiêu vũ với nhau ông ngoại cũng nhảy, ông mặc chiếc áo màu xanh thắt nơ hoa rất đẹp. Lúc ông nắm tay nó, nhạc dạo bài Tango “Xa vắng”. Dung ngạc nhiên và buồn cười đến nỗi giẫm lên cả chân ông. Bọn bạn reo ầm lên, chúng khen bánh kem ngon, khen ông nhảy giỏi, Dung hãnh diện lắm.
(Trích Ông ngoại, tập truyện ngắn cùng tên, NXB Trẻ, 2001)
* Nguyễn Ngọc Tư: nhà văn nữ sinh năm 1976, hiện sống và làm việc ở Cà Mau.
Dàn ý NLVH Phân tích truyện ngắn “Ông ngoại” của tác giả Nguyễn Ngọc Tư
Giới thiệu khái quát về tác giả – tác phẩm
Nguyễn Ngọc Tư sinh năm 1976, quê ở Cà Mau. Văn phong của cô đậm chất Nam Bộ, nhẹ nhàng mà sâu sắc. Các sáng tác của Nguyễn Ngọc Tư thường xoay quanh những câu chuyện bình dị của con người miền sông nước, nơi tình người ấm áp có thể hóa giải mọi ranh giới.
Truyện ngắn “Ông ngoại” được trích từ tập truyện cùng tên, xuất bản bởi NXB Trẻ năm 2001.
Nguyễn Ngọc Tư là một nhà văn tiêu biểu của văn học hiện đại Việt Nam, nổi bật với lối viết mộc mạc, giàu chất Nam Bộ và những câu chuyện mang đậm hơi thở cuộc sống. Truyện ngắn Ông ngoại, trích từ tập truyện cùng tên xuất bản năm 2001, là một tác phẩm xúc động về tình cảm gia đình, đặc biệt là mối quan hệ giữa hai thế hệ: một người ông giàu lòng yêu thương và một cô cháu gái còn nhiều bỡ ngỡ. Bằng giọng kể nhẹ nhàng nhưng sâu sắc, Nguyễn Ngọc Tư đã khắc họa hành trình chuyển biến trong tâm hồn cô bé Dung, từ sự xa cách ban đầu đến sự gắn kết và trân trọng những giá trị yêu thương. Qua đó, tác phẩm không chỉ phản ánh sự khác biệt giữa các thế hệ mà còn gửi gắm thông điệp về tình thân, sự bao dung và những hi sinh thầm lặng trong gia đình.
Nội dung và chủ đề của truyện ngắn “Ông ngoại”
Truyện kể về mối quan hệ giữa cô bé Dung và ông ngoại. Ban đầu, Dung không thích ở với ông vì cảm thấy lạc lõng giữa thế giới yên tĩnh của ông và nhịp sống hiện đại của mình. Nhưng qua thời gian, cô bé dần hiểu được tình cảm mà ông dành cho mình. Đặc biệt, chiếc bánh sinh nhật ông tự làm đã trở thành biểu tượng của sự gắn kết giữa hai thế hệ.
Tác phẩm đề cao những giá trị gia đình: sự yêu thương, chia sẻ và hy sinh thầm lặng.
Phân tích nội dung, chủ đề
– Câu chuyện mở ra với tình huống giản dị nhưng mang ý nghĩa sâu sắc: một cô bé phải sống cùng ông ngoại, tạo nên sự đối lập giữa hai thế hệ.
– Hình ảnh người ông hiện lên mộc mạc nhưng đầy xúc động, thể hiện qua từng cử chỉ quan tâm dành cho cháu.
– Ông ngoại là người tinh tế, thấu hiểu cảm xúc của Dung, luôn kiên nhẫn chờ đợi cô bé nhận ra tình cảm của mình.
– Dung từ chỗ bỡ ngỡ, xa cách dần biết trân trọng ông, hình thành tình yêu thương và sự kính trọng sâu sắc.
– Truyện gửi gắm thông điệp về giá trị gia đình: hãy trân trọng người thân, biết yêu thương và hy sinh vì nhau.
Nét đặc sắc về nghệ thuật
– Cốt truyện đơn giản nhưng giàu cảm xúc, xoay quanh đời sống thường nhật.
– Nhân vật được khắc họa chân thực qua lời nói, hành động, giúp người đọc cảm nhận rõ nét tâm lý và tình cảm.
– Ngôn ngữ mộc mạc, gần gũi, đậm chất Nam Bộ, tạo nên sự chân thật cho câu chuyện.
– Chính những yếu tố này làm nên sức hút đặc biệt của tác phẩm, giúp người đọc cảm nhận rõ giá trị nhân văn về tình cảm gia đình.
Khẳng định giá trị của truyện
“Ông ngoại” không chỉ là một câu chuyện giản dị mà còn mang đến những bài học sâu sắc:
– Yêu thương và trân trọng gia đình, bởi đó là nơi ta được sinh ra, lớn lên, luôn có người yêu thương và che chở.
– Biết hy sinh, chia sẻ, quan tâm đến những người xung quanh. Sự hy sinh không chỉ là từ bỏ lợi ích cá nhân mà còn là cách thể hiện tình yêu thương chân thành.
Truyện ngắn “Ông ngoại” của Nguyễn Ngọc Tư nhẹ nhàng mà thấm thía, khiến người đọc lắng lại để suy ngẫm về giá trị của tình thân trong cuộc sống.
Truyện ngắn Ông ngoại không chỉ dừng lại ở một câu chuyện gia đình đơn thuần mà còn để lại nhiều dư âm sâu lắng về tình cảm, sự gắn kết giữa các thế hệ. Qua hành trình trưởng thành trong cảm xúc của Dung, tác phẩm nhắc nhở mỗi chúng ta về giá trị của tình thân – thứ tình cảm thiêng liêng không thể đong đếm bằng vật chất. Đôi khi, những hành động giản dị như một chiếc bánh sinh nhật tự tay làm, một cái nhìn ấm áp hay những cử chỉ âm thầm lại chính là minh chứng rõ ràng nhất cho tình yêu thương. Ông ngoại khiến ta nhận ra rằng, hãy biết trân trọng và gìn giữ những khoảnh khắc bên người thân, vì một khi thời gian trôi qua, có những điều dù muốn cũng không thể quay lại.
Dàn ý NLVH Phân tích truyện ngắn Ông ngoại của tác giả Nguyễn Ngọc Tư
Bài văn mẫu 1
Giữa dòng chảy văn học Việt Nam, có những tác phẩm nhẹ nhàng mà sâu lắng, để lại dư âm trong lòng người đọc về tình người, tình quê hương. Truyện ngắn “Ông ngoại” của Nguyễn Ngọc Tư là một trong những tác phẩm như vậy. Với giọng văn mềm mại, đậm chất Nam Bộ, tác giả đã vẽ nên bức tranh bình dị về tình thân, nơi những giá trị giản dị của cuộc sống được trân trọng và gìn giữ. Đoạn trích kể về khoảng thời gian Dung sống cùng ông ngoại sau khi gia đình ra nước ngoài, từ những bỡ ngỡ ban đầu đến sự gắn bó, thấu hiểu giữa hai ông cháu. Qua đó, truyện khắc họa rõ nét sự thay đổi trong nhận thức và tình cảm của Dung khi cô dần quen với cuộc sống mới.
Nguyễn Ngọc Tư là một trong những cây bút tiêu biểu của văn học hiện đại, nổi tiếng với những tác phẩm viết về cuộc sống con người miền Tây Nam Bộ. Văn phong của bà nhẹ nhàng, sâu lắng, giàu chất trữ tình nhưng cũng không kém phần chân thực. Truyện ngắn “Ông ngoại” mang đậm phong cách ấy. Cốt truyện đơn giản, xoay quanh cuộc sống của Dung khi chuyển đến sống với ông ngoại, từ sự xa cách ban đầu đến khi dần cảm nhận được tình yêu thương và sự hy sinh thầm lặng của ông dành cho mình. Điểm nhìn của truyện chủ yếu theo nhân vật Dung, giúp người đọc dễ dàng đồng cảm với những chuyển biến trong tâm lý của cô gái trẻ.
Dung xuất hiện trong truyện là một cô gái mang theo những thói quen, lối sống hiện đại nhưng lại phải làm quen với nếp sống tĩnh lặng, cổ điển của ông ngoại. Ban đầu, cô cảm thấy lạ lẫm, khó hòa nhập với không gian này. Nhưng càng ngày, những hành động nhỏ như lo lắng khi ông ngoại lái xe, nghe tiếng ho của ông mỗi đêm, hay bất giác nhận ra mình đã thay đổi, lại thể hiện sự gắn bó ngày càng sâu sắc giữa hai ông cháu. Đặc biệt, khi Dung hát cho ông nghe – một việc mà trước đây cô chưa từng nghĩ tới – có thể thấy rõ sự chuyển biến trong tình cảm của cô. Dung không chỉ đơn thuần chấp nhận cuộc sống mới mà còn dần thấu hiểu những giá trị giản dị mà ông ngoại mang đến.
Không chỉ khắc họa Dung, tác giả còn xây dựng hình ảnh ông ngoại với những nét tính cách đặc trưng của một người già miền Tây: trầm lặng, chịu đựng nhưng đầy yêu thương. Ông không phô trương tình cảm mà lặng lẽ quan tâm đến cháu gái bằng những điều giản dị nhất. Hình ảnh một người ông vẫn giữ nếp sống cũ, cố gắng không trở thành gánh nặng cho cháu, càng làm nổi bật sự đối lập giữa hai thế hệ. Nhưng chính sự đối lập ấy lại giúp họ dần thấu hiểu nhau, tạo nên một câu chuyện vừa xúc động vừa chân thực.
Nghệ thuật trong truyện cũng góp phần làm nên sức hấp dẫn của tác phẩm. Giọng văn nhẹ nhàng, giàu cảm xúc, không quá bi lụy nhưng đủ để chạm đến trái tim người đọc. Truyện không có nhiều cao trào nhưng lại giàu tính nhân văn, để lại những suy ngẫm sâu sắc về giá trị của tình thân. Những chi tiết như tiếng ho của ông ngoại, việc nhặt lá mai đón Tết, hay khoảnh khắc Dung nhận ra sự thay đổi trong chính mình, đều được khắc họa tinh tế, góp phần tạo nên bầu không khí ấm áp, gần gũi cho tác phẩm.
Truyện ngắn “Ông ngoại” không chỉ là một câu chuyện về tình cảm ông cháu mà còn là lời nhắc nhở về sự gắn kết giữa các thế hệ trong gia đình. Trong nhịp sống hiện đại, đôi khi con người ta dễ dàng lãng quên những điều tưởng chừng như nhỏ bé nhưng lại vô cùng quý giá. Qua câu chuyện của Dung và ông ngoại, người đọc nhận ra rằng đôi khi hạnh phúc không nằm ở những điều lớn lao mà đến từ chính sự thấu hiểu, sẻ chia giữa những người thân yêu. Chính bởi vậy, dù không có những tình tiết kịch tính, truyện vẫn để lại trong lòng người đọc những dư vị sâu lắng, gợi lên sự trân quý đối với tình thân và những điều giản dị trong cuộc sống.
Bài văn mẫu 2
Trong dòng chảy văn học hiện đại, Nguyễn Ngọc Tư là một trong những cây bút nổi bật với giọng văn mộc mạc, giàu cảm xúc. Truyện ngắn “Ông ngoại” là một tác phẩm tiêu biểu, nhẹ nhàng nhưng sâu sắc, khắc họa tình cảm gia đình thiêng liêng giữa hai ông cháu. Qua từng chi tiết dung dị, câu chuyện không chỉ kể về sự thay đổi của nhân vật Dung mà còn gợi lên những suy tư về tình thân, sự gắn kết giữa các thế hệ.
Tác phẩm mở đầu bằng bối cảnh Dung phải chuyển về sống với ông ngoại sau khi gia đình ra nước ngoài. Cuộc sống mới với cô gái trẻ mang đến nhiều bỡ ngỡ, khi nếp sống của ông khác hoàn toàn với những gì cô từng quen thuộc. Dung cảm thấy lạc lõng giữa không gian tĩnh lặng ấy, nhưng dần dần, tình cảm chân thành của ông đã khiến cô thay đổi. Hình ảnh cô lắng nghe tiếng ho của ông mỗi đêm, lo lắng khi ông lái xe hay bất giác quan tâm đến ông, đều thể hiện sự chuyển biến tinh tế trong tâm hồn cô.
Nhân vật ông ngoại được xây dựng với hình ảnh một người đàn ông già nua nhưng giàu tình cảm. Ông không dùng những lời nói hoa mỹ để thể hiện tình yêu thương mà bộc lộ qua từng hành động nhỏ bé. Cách ông tự chăm sóc bản thân, giữ nếp sống cũ, hay âm thầm quan tâm đến cháu gái, tất cả đều toát lên sự bao dung, vị tha của một người ông luôn muốn mang lại điều tốt nhất cho cháu mình.
Không có những cao trào kịch tính, nhưng câu chuyện lại chạm đến trái tim người đọc bởi sự giản dị và chân thành. Nguyễn Ngọc Tư đã khéo léo sử dụng giọng văn trầm lắng, giàu hình ảnh và đậm chất Nam Bộ, khiến tác phẩm mang một vẻ đẹp bình dị nhưng thấm thía. Qua truyện ngắn “Ông ngoại”, người đọc không chỉ cảm nhận được tình cảm thiêng liêng giữa hai ông cháu mà còn nhận ra giá trị của sự gắn kết gia đình. Đôi khi, hạnh phúc không phải là những điều lớn lao mà đến từ chính những khoảnh khắc đơn giản, nơi tình yêu thương được gửi gắm qua những điều bình dị nhất.
Bài văn mẫu 3
Truyện ngắn “Ông ngoại” của Nguyễn Ngọc Tư không chỉ là câu chuyện về cuộc sống của một cô gái trẻ khi phải về sống với ông, mà còn là một tác phẩm đầy cảm xúc về tình thân và sự thay đổi trong nhận thức con người. Với lối viết mộc mạc nhưng tinh tế, tác phẩm đã làm nổi bật những giá trị gia đình thiêng liêng, giúp người đọc thêm trân trọng những điều giản dị trong cuộc sống.
Nhân vật trung tâm của truyện là Dung – một cô gái quen với lối sống hiện đại, nay phải thích nghi với cuộc sống cùng ông ngoại. Ban đầu, cô cảm thấy xa lạ, có phần không quen thuộc với những thói quen của ông. Nhưng theo thời gian, cô nhận ra những điều tưởng chừng như nhỏ nhặt lại mang trong mình hơi ấm của tình thương. Những hành động như lắng nghe tiếng ho của ông, lo lắng cho ông khi đi đường, hay hát cho ông nghe đều là những minh chứng rõ nét cho sự thay đổi trong suy nghĩ và tình cảm của Dung.
Nhân vật ông ngoại là hiện thân của những người lớn tuổi giàu tình cảm nhưng ít khi bày tỏ bằng lời nói. Ông chọn cách lặng lẽ quan tâm, giữ gìn nếp sống của mình mà không muốn trở thành gánh nặng cho cháu. Tình cảm ông dành cho Dung không ồn ào nhưng lại bền bỉ, khiến cô dần cảm nhận được sự ấm áp mà bấy lâu nay có thể cô chưa từng để ý.
Nguyễn Ngọc Tư đã thành công trong việc truyền tải cảm xúc qua ngôn từ, tạo nên một câu chuyện tuy nhẹ nhàng nhưng đầy dư vị. Cách miêu tả tinh tế, gần gũi giúp người đọc dễ dàng đồng cảm với nhân vật. “Ông ngoại” không chỉ đơn thuần là một câu chuyện về hai con người ở hai thế hệ khác nhau mà còn là lời nhắc nhở rằng đôi khi, tình thân không cần những điều lớn lao mà chỉ cần sự thấu hiểu và sẻ chia.
