Đề bài: Bàn về thơ, Chế Lan Viên cho rằng: “Thơ cần có hình cho người ta thấy, có ý cho người ta nghĩ và cần có tình để rung động trái tim.”
Em hiểu ý kiến trên như thế nào? Hãy làm sáng tỏ ý kiến trên qua bài thơ Mùa xuân chín của Hàn Mặc Tử.
MÙA XUÂN CHÍN
Trong làn nắng ửng khói mơ tan
Đôi mái nhà tranh lấm tấm vàng
Sột soạt gió trêu tà áo biếc
Trên giàn thiên lý. Bóng xuân sang.
Sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời.
Bao cô thôn nữ hát trên đồi
– Ngày mai trong đám xuân xanh ấy,
Có kẻ theo chồng, bỏ cuộc chơi.
Tiếng ca vắt vẻo lưng chừng núi
Hổn hển như lời của nước mây
Thầm thĩ với ai ngồi dưới trúc,
Nghe ra ý vị và thơ ngây.
Khách xa, gặp lúc mùa xuân chín
Lòng trí bâng khuâng sực nhớ làng
– Chị ấy, năm nay còn gánh thóc
Dọc bờ sông trắng nắng chang chang?
(Sáng tác 1937, in trong tập Thơ Hàn Mặc Tử, Sở Văn hóa và Thông tin Nghĩa Bình, 1988, tr 78)
Dàn ý NLVH về ý kiến của nhà thơ Chế Lan Viên “Thơ cần có hình cho người ta thấy, có ý cho người ta nghĩ và cần có tình để rung động trái tim.”
Mở bài
Giới thiệu về câu nói của Chế Lan Viên: “Thơ cần có hình cho người ta thấy, có ý cho người ta nghĩ và cần có tình để rung động trái tim.”
Dẫn dắt đến bài thơ “Mùa xuân chín” của Hàn Mặc Tử, một tác phẩm thể hiện rõ sự kết hợp giữa hình, ý và tình trong thơ ca.
Thơ ca là nơi nghệ thuật ngôn từ thăng hoa, là cầu nối giữa tâm hồn thi nhân và độc giả. Mỗi bài thơ không chỉ đơn thuần khắc họa hình ảnh thiên nhiên hay cuộc sống mà còn phản ánh những rung động tinh tế của trái tim con người. Hàn Mặc Tử – một trong những nhà thơ tiêu biểu của phong trào Thơ Mới, với phong cách thơ độc đáo và giàu cảm xúc, đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng bạn đọc. Bài thơ “Mùa xuân chín” của ông không chỉ vẽ nên bức tranh mùa xuân rực rỡ mà còn gửi gắm trong đó những nỗi niềm hoài vọng, nỗi nhớ da diết về quê hương, tuổi trẻ. Qua từng vần thơ, ta không chỉ cảm nhận được vẻ đẹp của mùa xuân mà còn thấu hiểu những cung bậc cảm xúc phức tạp trong lòng tác giả.
Thân bài
Giải thích câu nói
Thơ cần có hình, tức là có hình ảnh cụ thể giúp người đọc dễ hình dung.
Thơ cần có ý, tức là có nội dung, tư tưởng để người đọc suy ngẫm.
Thơ cần có tình, tức là có cảm xúc để chạm đến trái tim người đọc.
Ba yếu tố này phải kết hợp hài hòa thì một bài thơ mới thực sự có giá trị.
Tại sao thơ cần có hình, có ý, có tình?
Thơ là nghệ thuật ngôn từ, nhưng nếu không có hình ảnh, ý nghĩa và cảm xúc, bài thơ sẽ khô khan, khó đi vào lòng người.
Hình ảnh giúp bài thơ có sức gợi, khiến người đọc như nhìn thấy trước mắt.
Ý nghĩa giúp bài thơ có chiều sâu, không chỉ là những câu chữ đơn thuần mà còn gửi gắm thông điệp.
Tình cảm giúp bài thơ có sức sống, chạm đến cảm xúc của người đọc, làm họ rung động và đồng cảm.
Phân tích bài thơ “Mùa xuân chín”
Hình ảnh thơ trong “Mùa xuân chín”
Hàn Mặc Tử đã vẽ lên một bức tranh mùa xuân đầy sức sống với những hình ảnh rất gần gũi:
– “Làn nắng ửng” nhẹ nhàng, ấm áp, tạo cảm giác mơ màng.
– “Mái nhà tranh lấm tấm vàng” gợi lên sự giản dị mà thơ mộng.
– “Tiếng ca vắt vẻo lưng chừng núi” vừa gợi hình vừa gợi âm thanh, khiến không gian trở nên sống động hơn.
Ý nghĩa bài thơ
Không chỉ đơn thuần tả cảnh, bài thơ còn chứa đựng những ý nghĩa sâu sắc:
– Sự trọn vẹn của mùa xuân không chỉ ở thiên nhiên mà còn ở lòng người.
– Sự giao thoa giữa hiện tại và quá khứ, khi người lữ khách đứng giữa mùa xuân mà lòng nhớ về quê hương, về tuổi trẻ đã qua.
– Hình ảnh “chị ấy” gợi lên một nỗi tiếc nuối nhẹ nhàng về thời thanh xuân của những người phụ nữ quê mùa đã qua đi.
Tình cảm trong bài thơ
Bài thơ chất chứa những xúc cảm tinh tế:
– Niềm vui khi ngắm nhìn mùa xuân đang chín rộ.
– Nỗi xao xuyến khi nghe tiếng hát vang vọng giữa núi rừng.
– Sự bâng khuâng, tiếc nuối khi nhớ về một mùa xuân xưa.
Kết bài
Câu nói của Chế Lan Viên đã được thể hiện rất rõ qua bài thơ “Mùa xuân chín”.
Chính sự hòa quyện giữa hình, ý và tình đã giúp bài thơ trở thành một tác phẩm đặc sắc, làm rung động lòng người.
Hàn Mặc Tử không chỉ vẽ lên mùa xuân của thiên nhiên mà còn vẽ lên mùa xuân trong lòng người, khiến người đọc phải suy tư và cảm nhận.
“Mùa xuân chín” không chỉ là bức tranh thiên nhiên đầy sức sống mà còn là bản hòa ca của những cảm xúc lắng đọng trong lòng người. Với ngôn ngữ thơ tinh tế, hình ảnh giàu sức gợi, Hàn Mặc Tử đã khéo léo đưa người đọc vào không gian của mùa xuân, nơi có ánh nắng dịu dàng, tiếng hát thôn nữ vang vọng và những hoài niệm chất chứa. Bài thơ không chỉ ca ngợi vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn là sự rung động chân thành của một tâm hồn nhạy cảm trước dòng chảy thời gian. Đọc “Mùa xuân chín”, ta không chỉ thấy mùa xuân ngoài kia đang độ chín muồi mà còn nhận ra những ký ức, những xúc cảm riêng đang chín trong lòng mỗi người.
Bài văn mẫu NLVH về ý kiến của nhà thơ Chế Lan Viên “Thơ cần có hình cho người ta thấy, có ý cho người ta nghĩ và cần có tình để rung động trái tim.”
BÀI VĂN MẪU 1
Chế Lan Viên từng nói: *”Thơ cần có hình cho người ta thấy, có ý cho người ta nghĩ và cần có tình để rung động trái tim.”* Nhận định này không chỉ thể hiện bản chất của thơ ca mà còn nhấn mạnh đến sự hòa quyện giữa hình ảnh, tư tưởng và cảm xúc trong mỗi tác phẩm. Một bài thơ hay không chỉ đơn thuần là sự sắp xếp của câu chữ mà còn phải gợi lên những bức tranh sống động, gửi gắm những triết lý sâu xa và đánh thức những cung bậc cảm xúc trong lòng người đọc. Điều này được thể hiện rõ nét trong bài thơ *Mùa xuân chín* của Hàn Mặc Tử.
Trong bài thơ, hình ảnh mùa xuân hiện lên đầy tươi mới với làn nắng ửng, khói mơ tan, mái nhà tranh lấm tấm vàng… Những chi tiết ấy không chỉ đơn thuần là bức tranh thiên nhiên mà còn chất chứa tâm trạng của con người. Tiếng hát thôn nữ vang vọng giữa không gian, không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh vật mà còn khơi gợi những rung động sâu kín trong lòng tác giả. Câu thơ *“Tiếng ca vắt vẻo lưng chừng núi”* là một sự chuyển đổi cảm giác tinh tế, biến âm thanh thành hình ảnh cụ thể, giúp người đọc cảm nhận được không gian rộng lớn và cái hồn của mùa xuân.
Không dừng lại ở đó, bài thơ còn ẩn chứa những tầng ý nghĩa sâu sắc. *Mùa xuân chín* không chỉ là sự tròn đầy của thiên nhiên mà còn là biểu tượng cho sự chín muồi của đời người. Nhà thơ – người lữ khách phương xa – đứng trước khung cảnh ấy mà lòng chợt bâng khuâng nhớ làng, nhớ tuổi trẻ, nhớ những ký ức đã xa. *“Lòng ta bùi ngùi nhớ làng”* – một câu thơ tưởng như giản dị nhưng lại chứa đựng cả một miền thương nhớ da diết, một nỗi niềm hoài vọng khôn nguôi.
Bài thơ không chỉ có hình ảnh tươi đẹp, tư tưởng sâu sắc mà còn mang theo những cảm xúc chân thành, khắc khoải. Đọc *Mùa xuân chín*, ta không chỉ thấy được một bức tranh thiên nhiên rực rỡ mà còn cảm nhận được tâm trạng bâng khuâng của nhà thơ trước thời gian và tuổi xuân. Chính sự hòa quyện giữa hình, ý và tình đã làm nên sức sống bất tận cho thi phẩm này, khiến nó trở thành một minh chứng sống động cho nhận định của Chế Lan Viên.
BÀI VĂN MẪU 2
Thơ ca từ lâu đã được coi là tiếng nói của tâm hồn, là nơi con người gửi gắm những suy tư, tình cảm một cách tinh tế và sâu sắc. Chế Lan Viên từng khẳng định: *”Thơ cần có hình cho người ta thấy, có ý cho người ta nghĩ và cần có tình để rung động trái tim.”* Một tác phẩm chỉ thực sự chạm đến lòng người khi nó kết hợp hài hòa cả ba yếu tố: hình ảnh sinh động, tư tưởng sâu xa và cảm xúc chân thành. *Mùa xuân chín* của Hàn Mặc Tử chính là một ví dụ tiêu biểu cho điều đó.
Ngay từ những câu thơ đầu tiên, bức tranh mùa xuân đã hiện lên với những gam màu rực rỡ mà vẫn đầy chất thơ. Hàn Mặc Tử không chỉ tả cảnh mà còn làm cho cảnh vật có hồn, có nhịp đập riêng. Ánh nắng mùa xuân không còn là những tia nắng vô tri, mà trở thành *“làn nắng ửng”* mỏng nhẹ, len lỏi vào không gian, như một hơi thở dịu dàng của thiên nhiên. Tiếng ca của các cô thôn nữ không chỉ là âm thanh mà còn hiện hữu trong không gian, *”vắt vẻo lưng chừng núi”*, làm cho mùa xuân trở nên sống động hơn bao giờ hết.
Ẩn sau những hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp là những nỗi niềm rất con người. *Mùa xuân chín* không chỉ nói về cảnh sắc đất trời mà còn là mùa xuân trong lòng người. Nhà thơ đứng trước cảnh xuân mà lòng bỗng nhớ làng, nhớ những tháng ngày đã qua. Trong nỗi nhớ ấy, có cả sự tiếc nuối, có cả những kỷ niệm ngọt ngào của tuổi trẻ. Để rồi đến cuối bài thơ, cảm xúc vỡ òa trong câu hỏi day dứt: *”Ai biết tình ai có đậm đà?”* – một lời tự vấn, một nỗi băn khoăn về sự phai nhạt của thời gian và lòng người.
Với sự kết hợp tinh tế giữa hình ảnh thơ mộng, tư tưởng sâu sắc và cảm xúc chân thành, *Mùa xuân chín* đã trở thành một bức tranh mùa xuân đầy sức gợi, để lại dư âm trong lòng người đọc. Thi phẩm này không chỉ minh chứng cho tài năng của Hàn Mặc Tử mà còn khẳng định giá trị của thơ ca – nơi cái đẹp, cái tình và cái ý hòa quyện làm một.
BÀI VĂN MẪU 3
Thơ ca từ xưa đến nay luôn là mảnh đất màu mỡ để con người gửi gắm những tâm tư, cảm xúc của mình. Một bài thơ hay không chỉ có ngôn từ trau chuốt mà quan trọng hơn cả là phải có hồn, có sức sống. Chế Lan Viên đã từng nói: *”Thơ cần có hình cho người ta thấy, có ý cho người ta nghĩ và cần có tình để rung động trái tim.”* Đây chính là thước đo để đánh giá một tác phẩm thi ca đích thực. Khi đọc *Mùa xuân chín* của Hàn Mặc Tử, ta càng hiểu rõ hơn về mối liên kết chặt chẽ giữa hình ảnh, tư tưởng và cảm xúc trong thơ.
Bức tranh mùa xuân trong bài thơ được vẽ nên bằng những nét chấm phá vừa mềm mại, vừa rực rỡ. Ánh nắng trải dài trên mái nhà tranh, tiếng hát thôn nữ vang vọng giữa không gian, tất cả tạo nên một không khí xuân vừa trong trẻo vừa mơ màng. Không chỉ dừng lại ở việc miêu tả, Hàn Mặc Tử còn thổi hồn vào cảnh vật bằng những câu thơ giàu sức gợi. *”Tiếng ca vắt vẻo lưng chừng núi”* là một hình ảnh đặc biệt, không chỉ diễn tả không gian mà còn mang theo nhịp điệu của cảm xúc, làm người đọc cảm nhận được sự xao động của lòng người trước cảnh xuân.
Nhưng đằng sau những hình ảnh thơ mộng ấy lại là một nỗi buồn man mác. Mùa xuân không chỉ là mùa của sự sống mà còn là biểu tượng của thời gian trôi qua, của những điều đẹp đẽ rồi cũng sẽ lùi xa. Nhà thơ chợt nhận ra mình là người lữ khách phương xa, đứng trước mùa xuân mà lòng bồi hồi nhớ quê. *”Lòng ta bùi ngùi nhớ làng”* – một câu thơ tưởng như đơn giản nhưng lại chứa đựng biết bao cảm xúc, bao hoài niệm. Và rồi, câu hỏi cuối bài thơ như một lời thở dài khắc khoải, như một chút nuối tiếc dành cho những ký ức đã xa.
Với sự kết hợp tuyệt vời giữa hình ảnh sống động, ý thơ sâu lắng và cảm xúc chân thật, *Mùa xuân chín* đã trở thành một bài thơ tiêu biểu cho phong cách Hàn Mặc Tử. Đọc bài thơ, ta không chỉ thấy một mùa xuân đẹp mà còn cảm nhận được cả một tâm hồn nhạy cảm, đa cảm, luôn đau đáu với những ký ức và nỗi niềm nhân sinh. Chính điều đó đã làm nên sức sống lâu bền cho thi phẩm này.
