Phân tích bức tranh thiên nhiên miền biên cương trong hai khổ bài Chiều biên giới – Lò Ngân Sủn

Đề bài:

Viết đoạn văn nghị luận Phân tích bức tranh thiên nhiên miền biên cương trong hai khổ bài Chiều biên giới – Lò Ngân Sủn

Chiều biên giới em ơi

Có nơi nào xanh hơn

Như tiếng chim hót gọi

Như chồi non cỏ biếc

Như rừng cây của lá

Như tình yêu đôi ta.

Chiều biên giới em ơi

Có nơi nào cao hơn

Như đầu sông đầu suối

Như đầu mây đầu gió

Như quê ta – ngọn núi

Như đất trời biên cương.

                                               (Chiều biên giới – Lò Ngân Sủn)

Dàn ý chi tiết

1. Mở đoạn

• Giới thiệu tác giả Lò Ngân Sủn – nhà thơ dân tộc thiểu số, gắn bó sâu nặng với núi rừng Tây Bắc.
• Giới thiệu bài thơ Chiều biên giới.
• Nêu vấn đề nghị luận: bức tranh thiên nhiên miền biên cương hiện lên vừa tươi đẹp, kì vĩ, vừa chan chứa cảm xúc tự hào và say mê.

Trong thơ ca Việt Nam hiện đại, miền biên cương luôn hiện lên như một không gian vừa xa xôi vừa thiêng liêng, nơi hội tụ vẻ đẹp của thiên nhiên và hồn cốt quê hương. Với Lò Ngân Sủn – nhà thơ gắn bó sâu nặng với núi rừng Tây Bắc – biên giới không chỉ là đường ranh địa lí mà còn là miền đất của sự sống, của tình yêu và niềm tự hào. Hai khổ thơ trong bài Chiều biên giới đã mở ra một bức tranh thiên nhiên rộng lớn, xanh tươi và cao vợi, được cảm nhận bằng cái nhìn say sưa, ngây ngất. Qua những hình ảnh giàu sức gợi và giọng thơ tha thiết, nhà thơ đã làm hiện lên một miền biên cương vừa kì vĩ tráng lệ vừa gần gũi, thân thương, khiến người đọc không khỏi rung động trước vẻ đẹp của đất trời nơi địa đầu Tổ quốc.

2. Thân đoạn

a. Bức tranh thiên nhiên biên cương xanh tươi, tràn đầy sức sống

• Thiên nhiên hiện lên với gam màu xanh chủ đạo:
• “xanh hơn” → sắc xanh của sự sống, của hi vọng.
• “chồi non”, “cỏ biếc”, “rừng cây của lá” → thiên nhiên căng tràn nhựa sống.
• Âm thanh trong trẻo:
• “tiếng chim hót gọi” → không gian yên bình, tươi vui.
• Thiên nhiên gắn với con người:
• “như tình yêu đôi ta” → cảnh vật hòa vào cảm xúc lứa đôi, làm thiên nhiên trở nên gần gũi, có hồn.

b. Bức tranh thiên nhiên biên cương cao vợi, kì vĩ, tráng lệ

• Không gian được mở rộng theo chiều cao:
• “cao hơn”, “đầu sông đầu suối”, “đầu mây đầu gió”.
• Hình ảnh “quê ta – ngọn núi”, “đất trời biên cương”:
• Núi rừng mang dáng hình quê hương, Tổ quốc.
• Gợi niềm tự hào về miền biên giới thiêng liêng.
• Thiên nhiên không xa vời mà gắn bó máu thịt với con người.

c. Cảm xúc của nhà thơ

• Niềm say sưa, ngây ngất trước vẻ đẹp biên cương.
• Tình yêu tha thiết với quê hương, đất nước.
• Niềm tự hào về miền biên giới vừa hùng vĩ vừa nên thơ.

d. Nghệ thuật

• Thể thơ 5 chữ, nhịp điệu nhẹ nhàng, giàu nhạc tính.
• Điệp ngữ “Chiều biên giới em ơi” tạo cảm xúc thiết tha, trìu mến.
• Biện pháp so sánh liên tiếp “như…”:
• Làm nổi bật vẻ đẹp phong phú của thiên nhiên.
• Gắn cảnh với tình, với con người.
• Ngôn ngữ trong sáng, giàu hình ảnh, giàu sức gợi.

3. Kết đoạn

• Khẳng định: hai khổ thơ đã vẽ nên bức tranh thiên nhiên miền biên cương vừa xanh tươi, vừa cao rộng, vừa thấm đẫm tình yêu quê hương.
• Gợi ý nghĩa: bài thơ khơi dậy trong người đọc niềm tự hào, tình yêu đối với vùng biên giới – nơi địa đầu Tổ quốc.

Khép lại hai khổ thơ Chiều biên giới, bức tranh thiên nhiên miền biên cương vẫn còn ngân vang trong lòng người đọc bằng sắc xanh của cỏ cây, bằng độ cao của núi nguồn và bằng nhịp sống căng tràn yêu thương. Thiên nhiên nơi đây không tĩnh lặng mà chan chứa âm thanh, màu sắc và cảm xúc, hòa quyện cùng tình yêu đôi lứa và niềm tự hào quê hương. Bằng thể thơ năm chữ giàu nhạc điệu, ngôn ngữ trong sáng và những so sánh liên tiếp đầy sáng tạo, Lò Ngân Sủn đã vẽ nên một miền biên giới vừa hùng vĩ vừa nên thơ. Đó không chỉ là cảnh sắc của núi rừng, mà còn là lời ngợi ca tha thiết dành cho đất trời biên cương – nơi mỗi ngọn núi, dòng sông đều mang dáng hình của Tổ quốc.