Phân tích cảm hứng chủ đạo của bài thơ Đảo bão – Nguyễn Trọng Tạo

Đề bài: Viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) Phân tích cảm hứng chủ đạo của bài thơ Đảo bão – Nguyễn Trọng Tạo

ĐẢO BÃO

Đã bắt đầu những trận mưa ngang

(Mưa không thể bình thường vì gió)

Đã bắt đầu tiếng rú như xé lụa

Trăm nghìn hốc đá thổi tù và

Gió giật mái tôn phần phật như cờ

Những cây dại gió nhổ lên ném xuống

Vườn rau chỉ còn trơ lại cuống

(Lưới ngăn chim gió thổi biến đâu rồi)

Gió gào lộn trên trời

Những vòng xoáy mắt thường nhìn thấy rõ

Từ chân đảo bất ngờ lồng lên gió

Cát đá bay như ai ném qua đầu

Hoa san hô, hoa san hô rực rỡ sắc màu

Không cưỡng nổi đã hóa thành tai họa

Bạt che pháo trong gió lùa tơi tả

Bạt che pháo rách rồi nòng pháo vẫn giữ khô

Đứng trên hầm trực chiến đảo trưởng hô

Cơn bão nuốt tiếng anh đầu ống nói

Dây điện thoại đứt tung như chỉ rối

Bão xoáy lòng bao người lính chúng tôi

[…]

Ngẩng đầu lên bầu trời đã quang mây

Những ngọn gió điên cuồng sõng soài bên bờ vực

Bầy sóng dữ bỗng trở nên khép nép

Đàn chim đi sau bão đã bay về

Đảo vẫn đứng hiên ngang như đứng vậy từ xưa

Dáng người lính sáng lên cùng đá đảo

Những người lính đầu trần không áo

Lại đắp dày công sự của mình lên.

(Trích “Đảo bão”, Nguyễn Trọng Tạo, in trong trường ca Biển mặn )

 Dàn ý chi tiết

Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm và nêu vấn đề cần nghị luận.

Có những trang thơ không chỉ ghi lại hình ảnh, mà còn khắc vào lòng người đọc cả âm vang của gió, của sóng, của những nhịp tim nơi đầu sóng ngọn gió. Đảo bão của Nguyễn Trọng Tạo là một bài thơ như thế—dữ dội mà lấp lánh, khốc liệt mà thấm đẫm vẻ đẹp con người. Giữa “những vòng xoáy mắt thường nhìn thấy rõ”, giữa tiếng bão như “xé lụa”, người lính đảo hiện lên bằng một vẻ hiên ngang rất đỗi quen mà vẫn khiến ta bồi hồi. Thơ ca từ bao đời vẫn dành những câu đẹp nhất cho những người đứng ở tuyến đầu bảo vệ đất nước; và như lời Tố Hữu từng viết: “Ôi Tổ quốc ta yêu như máu thịt / Như mẹ cha ta, như vợ như chồng.” Tình yêu ấy, qua thơ Nguyễn Trọng Tạo, được thử lửa trong cơn bão để sáng lên ở những dáng người lính giữa đảo xa – những người kiên cường và bất khuất đến lạ.

Phân tích cảm hứng chủ đạo của bài thơ:

2.1. Cảm hứng chủ đạo: ngợi ca sự kiên cường, bất khuất của những người lính đảo.

2.2. Phân tích cảm hứng chủ đạo:

Ở phần đầu của bài thơ, tác giả tập trung miêu tả hình ảnh cơn bão dữ dội đổ bộ vào đảo. Đây chính là thủ pháp đòn bẩy: nói đến sự khắc nghiệt của thiên nhiên, từ đó tạo tiền đề để thể hiện cảm hứng ngợi ca ở phần sau.

– Cơn bão tạo nên âm thanh ghê sợ: tiếng rú như xé lụa, trăm nghìn hốc đá thổi tù và, gào lộn,…

– Sức gió dữ dội: giật mái tôn, tàn phá vườn rau, cây dại; thổi bay lưới ngăn chim; làm cát đá bay, san hô thành thảm họa; lùa tơi tả bạt che pháo; át tiếng nói của đảo trưởng; dây điện thoại đứt tung như chỉ rối;…

Ở phần hai là bối cảnh của đảo khi cơn bão đã đi qua:

– Dấu hiệu: trời đã quang mây; gió sõng soài bên bờ vực; sóng khép nép; chim đã bay về.

– Hình ảnh người lính đảo:

+ Hình ảnh Đảo vẫn đứng hiên ngang như đứng vậy từ xưa cho thấy sự kiên cường của những người lính đảo: họ đã rất nhiều lần đối mặt với những cơn bão dữ, và chưa bao giờ chịu khuất phục.

+ Hình ảnh những người lính sáng lên cùng đá đảo vừa mang nghĩa tả thực, vừa mang nét nghĩa biểu tượng. Theo nghĩa tả thực, đó là sự sáng lên của nước da tắm gội qua mưa bão (những người lính đầu trần không áo). Theo nghĩa biểu tượng: trong cuộc đối đầu với thiên nhiên, họ đã chiến đấu và tỏa sáng như những người hùng.

+ Không phút giây ngơi nghỉ, họ lại tiếp tục đắp dày công sự của mình lên, sẵn sàng cho những cuộc chiến đấu tiếp theo.

=> Như vậy, bằng việc miêu tả cơn bão dữ dội đổ bộ vào đảo, tác giả đã thể hiện sự khâm phục trước tinh thần kiên cường của những người lính, cất lên tiếng nói ngợi ca bản lĩnh bất khuất của họ trong cuộc đối đầu với thiên nhiên khắc nghiệt nơi đảo xa.

Khái quát lại vấn đề ở đề bài.