📘 Tải 100+ tài liệu nghị luận văn học, 100+ đề thi học sinh giỏi ... chỉ 1 Click

Phân tích hình ảnh cấu trúc hình bông lúa trong đoạn thơ Cấu trúc hình bông lúa (Nguyễn Duy)

Đề bài: Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) Phân tích hình ảnh cấu trúc hình bông lúa trong đoạn thơ Cấu trúc hình bông lúa (Nguyễn Duy)

 Mẹ trở lại cánh đồng
Khom mình vớt lúa
Bữa về thăm con bất chợt nhận ra
Một cấu trúc có từ muôn thuở
Cấu trúc hình bông lúa
Những hạt lúa ken nhau dày đặc
Đứng trước đứng sau
Gié ngắn gié dài
Hạt mẩy không che
Hạt gầy không lép
Xúm nhau thành ruộng thành đồng
Kết tụ mùa màng đi dọc tháng năm

Dàn ý chi tiết

Xác định vấn đề nghị luận:

Vấn đề nghị luận

và kiến thức cần nắm vững

Định hướng triển khai
– Vấn đề nghị luận: hình ảnh cấu trúc hình bông lúa

– Kiến thức về hình ảnh:

+ Là những chi tiết, cảnh tượng từ thực tế đời sống được tái hiện bằng ngôn ngữ thơ ca, góp phần diễn tả cảm xúc, suy ngẫm của nhà thơ về thế giới và con người.

+ Hình ảnh có thể vừa mang nghĩa thực vừa mang nghĩa biểu tượng: hình ảnh mang tính ngụ ý, vượt lên chức năng miêu tả, tạo hình đơn giản; chứa đựng nhiều tầng nghĩa phong phú; gợi cảm nhận, suy tư về những điều mang tính phổ quát.

+ Đây là yếu tố quan trọng tạo nên sức hấp dẫn và tác động của bài thơ đối với người đọc.

Đặt ra các câu hỏi:

– Hình ảnh cấu trúc làng trong bài thơ gắn liền với những đặc điểm nào?

– Những đặc điểm đó gợi lên những ý nghĩa nào của hình ảnh? Ý nghĩa thực hay ý nghĩa biểu tượng?

– Hình ảnh đó có ý nghĩa gì trong việc thể hiện tư tưởng, chủ đề, cảm hứng chủ đạo trong đoạn thơ, bài thơ?

 Hướng dẫn tìm hiểu hình ảnh trong đoạn thơ

Đoạn thơ Tìm hiểu
Mẹ trở lại cánh đồng
Khom mình vớt lúa
Bữa về thăm con bất chợt nhận ra
Một cấu trúc có từ muôn thuở
Cấu trúc hình bông lúa
Những hạt lúa ken nhau dày đặc
Đứng trước đứng sau
Gié ngắn gié dài
Hạt mẩy không che
Hạt gầy không lép
Xúm nhau thành ruộng thành đồng
Kết tụ mùa màng đi dọc tháng năm
– Nhân vật trữ tình: con

– Hình ảnh cấu trúc hình bông lúa được đặt trong sự gắn kết với hình ảnh mẹ.

– Đặc điểm của cấu trúc hình bông lúa:

+ có từ muôn thuở -> có từ xa xưa -> truyền thống.

+ Những hạt lúa ken nhau dày đặc -> gợi về sức sống mạnh mẽ, mãnh liệt.

+ Hạt mẩy không che/ hạt gầy không lép -> gợi về sự nhường nhịn, tương trợ.

+ Xúm nhau thành ruộng thành đồng -> gợi về sự đoàn kết, lớn mạnh

+ Kết tụ mùa màng đi dọc tháng năm -> gợi về sức sống vượt thời gian.

=> Hỉnh ảnh cấu trúc hình bông lúa là biểu tượng cho truyền thống có từ xa xưa của làng; biểu tượng cho sức sống mạnh mẽ; cho tình yêu thương, nhường nhịn; cho sự đoàn kết, lớn mạnh và cho sức sống vượt thời gian của làng.

=> Hình ảnh cấu trúc hình bông lúa đã khẳng định: cấu trúc của làng được thể hiện trong chính người dân và lối sống; qua đó ngợi ca vẻ đẹp trường tồn của truyền thống văn hóa, của con người Việt Nam qua nghìn đời.

 Dàn ý đoạn văn

Bố cục đoạn văn và nhiệm vụ từng phần Đoạn văn hoàn chỉnh
Mở đoạn: Dẫn dắt và giới thiệu vấn đề nghị luận. “Văn xuôi được phép không mười phần hoàn hảo, nhưng thơ thì luôn luôn đòi hỏi sự toàn bích” (Nguyễn Đình Thi). Sự “hoàn hảo”, “toàn bích” trong thơ nói chung và bài thơ Cấu trúc làng của Hoàng Trần Cương nói riêng được thể hiện ở những hình ảnh giàu tính tượng trưng. Và một trong số đó là hình ảnh cấu trúc hình bông lúa.
Thân đoạn: Phân tích hình ảnh “cấu trúc hình bông lúa”

– Bước 1. Nêu cụ thể, rõ ràng các đặc điểm, tầng nghĩa của hình ảnh “cấu trúc hình bông lúa.

Cấu trúc là sự sắp xếp, tổ chức của các yếu tố bên trong. “Cấu trúc hình bông lúa” là sự sắp xếp, tổ chức theo cấu trúc của bông lúa – một cấu trúc độc đáo, mang tính hình tượng sâu sắc. Hình ảnh “cấu trúc hình bông lúa” được đặt trong sự gắn kết với hình ảnh mẹ trong cảm nhận của nhân vật trữ tình – con trong một lần về thăm mẹ. Khi nhìn thấy mẹ “khom mình vớt lúa”, nhân vật con “bất chợt nhận ra/ Một cấu trúc có từ muôn thuở/ Cấu trúc hình bông lúa”.

Hình ảnh “cấu trúc hình bông lúa” đó là biểu tượng cho truyền thống lịch sử, văn hóa, cho vẻ đẹp của tính cách, lối sống của người dân Việt Nam từ bao đời nay.  

– Bước 2. Phân tích, chứng minh biểu hiện của từng tầng nghĩa. Từ chính những đặc điểm của “bông lúa”, người đọc đã cảm nhận được rõ nét từng tầng nghĩa của “cấu trúc hình bông lúa”.  Sự ken nhau dày đặc của những hạt lúa đã gợi về sức sống mạnh mẽ, mãnh liệt của bao thế hệ dân làng. Dẫu vẫn có hạt mẩy, hạt gầy thế nhưng hạt mẩy căng tròn ấy không hề che khuất hạt gầy, và các hạt gầy không hề lo lắng bị lép sau những hạt mẩy. Phải chăng đó chính là hình ảnh biểu tượng cho tính cách khiêm tốn, cho lối sống nhường nhịn, yêu thương của con người nơi làng quê? Hình ảnh những bông lúa xúm nhau thành ruộng thành đồng, kết tụ mùa màng đi dọc tháng năm gợi cho mỗi chúng ta về tinh thần đoàn kết, sự lớn mạnh, sức sống trường tồn vượt thời gian của quê hương, đất nước và con người Việt Nam. Các động từ xúm, kết tụ, đi dọc kết hợp với biện pháp điệp “thành ruộng thành đồng” cùng từ chỉ thời gian “tháng năm”  đã khẳng định sự trường tồn, bất biến của những giá trị văn hóa, lịch sử truyền thống cùng vẻ đẹp của con người Việt Nam qua mọi thời đại.
– Bước 3. Đánh giá ý nghĩa của hình ảnh “cấu trúc hình bông lúa” Hình ảnh cấu trúc hình bông lúa đã khẳng định: cấu trúc của làng được thể hiện trong chính người dân và lối sống; qua đó ngợi ca vẻ đẹp trường tồn của truyền thống văn hóa, của con người Việt Nam qua nghìn đời. Đó cũng chính là tư tưởng, chủ đề và cảm hứng chủ đạo được gợi lên từ hình ảnh cấu trúc hình bông lúa.
Kết đoạn. Khẳng định lại vấn đề Với thể thơ tự do, ngôn ngữ thơ hàm súc, hình ảnh cấu trúc hình bông lúa là biểu tượng cho truyền thống có từ xa xưa của làng; biểu tượng cho sức sống mạnh mẽ; cho tình yêu thương, nhường nhịn; cho sự đoàn kết, lớn mạnh và cho sức sống vượt thời gian của làng. Hình ảnh cấu trúc hình bông lúa chính là yếu tố quan trọng tạo nên sức hấp dẫn và tác động của bài thơ đối với bạn đọc.

 

Yêu thích

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *