Phân tích hình ảnh người mẹ trong  khổ thơ 2 và 3 bài thơ Nhớ mẹ và làng quan họ

Đề bài:

Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) Phân tích hình ảnh người mẹ trong  khổ thơ 2 và 3 bài thơ Nhớ mẹ và làng quan họ

Nghe quan họ đêm rằm anh bật khóc
Lời chênh vênh uốn lượn mái chùa
Vịn câu hát anh lần về cội gốc
Chợt thấy mình có lỗi với làng xưa…

Bao mưa nắng đời anh chưa hiểu hết
Giờ xót xa thương mẹ nhớ làng
Mẹ cho của hồi môn là câu hát
Để con rời quê kiểng⁽¹⁾ có hành trang

Mẹ thường bảo làng ta giàu cổ tích
Có bà tiên ông bụt giúp người
Nhưng mẹ vẫn một đời áo rách
Cố giữ lành câu quan họ thôi…

(Trích Nhớ mẹ và làng quan họ, Trương Nam Hương, Thơ Việt Nam thế kỉ XX, NXB Giáo Dục, 2004, tr.129)

Dàn ý chi tiết

— Giới thiệu vấn đề nghị luận
Giới thiệu khái quát bài thơ Nhớ mẹ và làng quan họ của Trương Nam Hương; dẫn vào hình ảnh người mẹ trong khổ thơ 2 và 3 – một hình tượng giàu giá trị nhân văn, gắn với văn hóa quan họ.

Trong mạch nguồn thơ viết về mẹ, Nhớ mẹ và làng quan họ của Trương Nam Hương để lại dấu ấn riêng bởi sự gắn kết hài hòa giữa tình mẫu tử và hồn cốt văn hóa dân gian. Ở khổ thơ thứ hai và thứ ba, hình ảnh người mẹ không chỉ hiện lên trong dáng vẻ tảo tần, lam lũ mà còn mang vẻ đẹp của một tâm hồn giàu yêu thương, âm thầm giữ gìn những giá trị tinh thần bền bỉ của quê hương. Qua đó, người mẹ trở thành điểm tựa cảm xúc và cội nguồn văn hóa trong đời sống tinh thần của người con.

— Phân tích hình ảnh người mẹ

— Người mẹ sống một đời nghèo khổ nhưng có đời sống tinh thần phong phú, cao đẹp:
— Hiện lên qua hình ảnh “một đời áo rách”, lam lũ, vất vả.
— Dù thiếu thốn vật chất, mẹ vẫn giàu có về tinh thần, nâng niu và gìn giữ câu hát quan họ như một giá trị thiêng liêng.

— Người mẹ có ý thức vun đắp, giữ gìn vẻ đẹp văn hóa dân tộc để làm hành trang cho con:
— “Của hồi môn” mẹ trao cho con không phải là vật chất mà là “câu hát”.
— Câu hát quan họ trở thành điểm tựa tinh thần, giúp con “rời quê” mà không lạc mất cội nguồn.
— Qua đó, người mẹ hiện lên như người truyền lửa văn hóa, âm thầm nuôi dưỡng tâm hồn con.

— Người mẹ tin tưởng vào truyền thống nhân nghĩa, tốt đẹp của dân tộc:
— Mẹ kể con nghe về “bà tiên, ông bụt”, về những điều lành trong cổ tích làng quê.
— Niềm tin ấy thể hiện khát vọng gìn giữ cái thiện, cái đẹp giữa đời sống nhiều vất vả.

— Nghệ thuật thể hiện
— Thể thơ tự do, giọng thơ nhẹ nhàng, trữ tình, giàu cảm xúc.
— Hình ảnh thơ gần gũi, mang đậm màu sắc văn hóa dân gian quan họ.
— Ngôn ngữ mộc mạc, chân thành, góp phần làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn người mẹ.

— Đánh giá chung
— Hình ảnh người mẹ hiện lên giản dị mà cao quý, là biểu tượng của sự hi sinh, của văn hóa truyền thống được gìn giữ qua bao thế hệ.

Bằng giọng thơ nhẹ nhàng, mộc mạc, Trương Nam Hương đã khắc họa thành công hình ảnh người mẹ vừa nghèo khó về vật chất, vừa giàu có về tinh thần. Mẹ không để lại cho con của cải, mà trao gửi “câu hát” như một gia tài văn hóa, giúp con đi xa mà vẫn nhớ đường về. Hình ảnh người mẹ trong hai khổ thơ vì thế không chỉ gợi xúc động bởi tình mẫu tử thiêng liêng, mà còn tỏa sáng như biểu tượng của sự gìn giữ, tiếp nối và nâng niu vẻ đẹp văn hóa dân tộc.