📘 Tải 100+ tài liệu nghị luận văn học, 100+ đề thi học sinh giỏi ... chỉ 1 Click

Phân tích mạch cảm xúc của bài thơ Nhớ (Nguyễn Đình Thi)

Đề bài: Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) Phân tích mạch cảm xúc của bài thơ Nhớ (Nguyễn Đình Thi)

NHỚ

– Nguyễn Đình Thi –

Ngôi sao nhớ ai mà sao lấp lánh

Soi sáng đường chiến sĩ giữa đèo mây

Ngọn lửa nhớ ai mà hồng đêm lạnh

Sưởi ấm lòng chiến sĩ dưới ngàn cây

                                                           

   Anh yêu em như anh yêu đất nước

   Vất vả đau thương tươi thắm vô ngần

   Anh nhớ em mỗi bước đường anh bước

   Mỗi tối anh nằm mỗi miếng anh ăn

    

   Ngôi sao trong đêm không bao giờ tắt

   Chúng ta yêu nhau chiến đấu suốt đời

   Ngọn lửa trong rừng bập bùng đỏ rực

   Chúng ta yêu nhau kiêu hãnh làm người.

* Chú thích:

– Nguyễn Đình Thi (1924- 2003) là một nghệ sĩ đa tài. Ông sáng tác nhạc, làm thơ, viết tiểu thuyết, kịch, tiểu luận phê bình; ở lĩnh vực nào ông cũng có những đóng góp đáng trân trọng. Thơ ông tự do, phóng khoáng mà vẫn hàm súc, sâu lắng, suy tư, dạt dào cảm xúc, giàu nhạc điệu và có nhiều tìm tòi theo hướng hiện đại.

– Bài thơ “Nhớ” của Nguyễn Đình Thi được tác giả sáng tác trong kháng chiến chống Pháp, là một trong những bài thơ tình hay thời chống Pháp và cũng là một trong những bài thơ tình đặc sắc trong thơ Việt Nam hiện đại.

Dàn ý chi tiết

Xác định vấn đề nghị luận:

Vấn đề nghị luận

và kiến thức cần nắm vững

Định hướng triển khai
– Vấn đề nghị luận: mạch cảm xúc của bài thơ Nhớ (Nguyễn Đình Thi).

– Kiến thức về mạch cảm xúc

+ Mạch cảm xúc trong thơ là sự sắp xếp, tổ chức, thể hiện những cảm xúc, tình cảm, suy nghĩ và trạng thái tâm lý của nhân vật trữ tình/chủ thể trữ tình trong bài thơ.

+ Đây là yếu tố quan trọng tạo nên sức hấp dẫn và tác động của bài thơ đối với người đọc.

Đặt ra các câu hỏi:

– Cảm xúc trong bài thơ được sắp xếp, tổ chức, thể hiện như thế nào?

– Mạch cảm xúc đó có ý nghĩa như thế nào trong việc thể hiện chủ đề, tư tưởng, cảm hứng chủ đạo của bài thơ?

 Hướng dẫn tìm hiểu mạch cảm xúc trong bài thơ

Văn bản Tìm hiểu
Khổ 1

Ngôi sao nhớ ai mà sao lấp lánh

Soi sáng đường chiến sĩ giữa đèo mây

Ngọn lửa nhớ ai mà hồng đêm lạnh

Sưởi ấm lòng chiến sĩ dưới ngàn cây

Hình tượng trung tâm: Người chiến sĩ trên chặng đường hành quân.

– Từ ngữ, hình ảnh bộc lộ trực tiếp cảm xúc: nhớ –  ngôi sao nhớ ai; ngọn lửa nhớ ai

-> Nỗi nhớ, niềm ngợi ca vẻ đẹp của người chiến sĩ trên chặng đường hành quân.

Khổ 2

Anh yêu em như anh yêu đất nước

Vất vả đau thương tươi thắm vô ngần

Anh nhớ em mỗi bước đường anh bước

Mỗi tối anh nằm mỗi miếng anh ăn

– Nhân vật trữ tình: Anh – người chiến sĩ

– Đối tượng để bộc lộ cảm xúc: em, đất nước

– Từ ngữ, hình ảnh bộc lộ trực tiếp cảm xúc: yêu –  yêu em, yêu đất nước; nhớ – nhớ em.

-> Ngợi ca vẻ đẹp tình yêu của anh, của người chiến sĩ. Tình yêu đôi lứa của người chiến sĩ hòa cùng với tình yêu đất nước.

Khổ 3

Ngôi sao trong đêm không bao giờ tắt

Chúng ta yêu nhau chiến đấu suốt đời

Ngọn lửa trong rừng bập bùng đỏ rực

Chúng ta yêu nhau kiêu hãnh làm người.

 

– Hình tượng trung tâm: anh và em – chúng ta

– Từ ngữ, hình ảnh gián tiếp bộc lộ cảm xúc: ngôi sao không bao giờ tắt; chiến đấu suốt đời; kiêu hãnh làm người

-> Ngợi ca tình yêu của anh và em, tình yêu của những con người có lý tưởng sống cao đẹp. Đó là tình yêu có sự giao hòa, gắn kết giữa tình yêu đôi lứa với tình yêu đất nước. Tình yêu đó đem lại sức mạnh, động lực chiến đấu cho người chiến sĩ. Tình yêu đó khiến tâm hồn con người trở nên cao đẹp.

 Dàn ý đoạn văn

Bố cục đoạn văn và nhiệm vụ từng phần Đoạn văn hoàn chỉnh
Mở đoạn: Dẫn dắt và giới thiệu vấn đề nghị luận. Thơ ca phản ánh con người và thời đại một cách cao đẹp (Sóng Hồng). Bài thơ Nhớ của Nguyễn Đình Thi chính là những vần thơ “phản ánh con người và thời đại cao đẹp”. Mạch cảm xúc của nhân vật trữ tình trong bài thơ đã giúp người đọc cảm nhận sâu sắc vẻ đẹp cùng tình yêu cao đẹp của người chiến sĩ.
Thân đoạn: Phân tích mạch cảm xúc của bài thơ

– Bước 1. Nêu cụ thể, rõ ràng biểu hiện của mạch cảm xúc:

Mạch cảm xúc của bài thơ được thể hiện qua nhan đề và triển khai theo hình tượng người chiến sĩ trong từng khổ thơ để lưu lại trong lòng người đọc những xúc cảm nồng nàn.
– Bước 2. Phân tích, chứng minh biểu hiện của mạch cảm xúc. Động từ “nhớ” xuất hiện bốn lần ở cả nhan đề và trong hai khổ đầu đã khẳng định nỗi nhớ chính là cảm xúc chủ đạo của bài thơ. Nỗi nhớ ở khổ thơ đầu gắn liền với hình ảnh của người lính trên chặng đường hành quân: “Ngôi sao nhớ ai mà sao lấp lánh/ Soi sáng đường chiến sĩ giữa đèo mây”. Mượn hình ảnh “ngôi sao”, “ngọn lửa” kết hợp với biện pháp nhân hóa “Ngôi sao nhớ ai”, “Ngọn lửa nhớ ai” nhân vật trữ tình đã kín đáo thể hiện nỗi nhớ về người chiến sĩ đang ở “giữa đèo mây”, hay trong “đêm lạnh”. Từ đó, ngợi ca vẻ đẹp của tư thế làm chủ thiên nhiên, cùng vẻ đẹp của tinh thần chiến đấu mạnh mẽ, vượt lên trên khó khăn gian khổ của người lính. Cảm xúc của bài thơ đã có sự thay đổi ở khổ thơ thứ 2 với sự xuất hiện trực tiếp của hình tượng nhân vật trữ tình – anh và cũng chính là người chiến sĩ. Đó không còn là nỗi nhớ dành cho người chiến sĩ nữa mà chuyển hóa thành nỗi nhớ, tình yêu của anh dành cho em, dành cho đất nước. Nhân vật trữ tình đã bộc lộ trực tiếp cảm xúc trong lòng mình qua những vần thơ: “Anh yêu em như anh yêu đất nước”, “Anh nhớ em mỗi đường anh bước”. Biện pháp so sánh kết hợp với lặp cấu trúc, điệp ngữ “anh yêu” đã khẳng định tình yêu của anh dành cho em cũng chính là tình yêu của anh dành cho đất nước. Khổ thơ là niềm ngợi ca vẻ đẹp tình yêu của anh, tình yêu của người chiến sĩ – một tình yêu cao đẹp có sự hòa kết giữa tình yêu đôi lứa với tình yêu đất nước. Đến với khổ thơ cuối, mạch cảm xúc của bài thơ là niềm ngợi ca sự gắn kết của anh và em trong tình yêu của “chúng ta”, của những con người có lý tưởng sống cao đẹp. Điệp ngữ “Chúng ta yêu nhau” kết hợp với các cụm từ “chiến đấu suốt đời”, “kiêu hãnh làm người” đã khẳng định: khi tình yêu có sự giao hòa, gắn kết giữa tình yêu đôi lứa với tình yêu đất nước. Thì tình yêu đó sẽ đem lại sức mạnh, động lực chiến đấu cho mỗi chúng ta, sẽ khiến tâm hồn chúng ta trở nên “Người hơn”, cao đẹp hơn.
– Bước 3. Đánh giá ý nghĩa của mạch cảm xúc. Qua mạch cảm xúc của bài thơ, người đọc đã cảm nhận sâu sắc tư tưởng, chủ đề và cảm hứng chủ đạo của bài thơ. Đó là nỗi nhớ, tình yêu, niềm trân trọng ngợi ca vẻ đẹp tâm hồn người lính cùng tình yêu cao cả của người chiến sĩ.
Kết đoạn. Khẳng định lại vấn đề Như vậy, mạch cảm xúc của bài thơ chính là yếu tố quan trọng tạo nên sức hấp dẫn và tác động của bài thơ Nhớ đối với người đọc.
Yêu thích

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *