Phân tích tình cảm cảm xúc của nhân vật trữ tình trong bài thơ Trăng của Xuân Diệu

Đề bài: Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) Phân tích tình cảm cảm xúc của nhân vật trữ tình trong bài thơ Trăng của Xuân Diệu.

Trăng

Trong vườn đêm ấy nhiều trăng quá,

Ánh sáng tuôn đầy các lối đi.

Tôi với người yêu qua nhẹ nhẹ…

Im lìm, không dám nói năng chi.

Bâng khuâng chân tiếc dậm lên vàng,

Tôi sợ đường trăng tiếng dậy vang,

Ngơ ngác hoa duyên còn núp lá,

Và làm sai lỡ nhịp trăng đang.

Dịu dàng đàn những ánh tơ xanh,

Cho gió du dương điệu múa cành;

Cho gió đượm buồn, thôi náo động

Linh hồn yểu điệu của đêm thanh.

Chúng tôi lặng lẽ bước trong thơ

Lạc giữa niềm êm chẳng bến bờ

Trăng sáng, trăng xa, trăng rộng quá!

Hai người, nhưng chẳng bớt bơ vơ.

(Xuân Diệu, Thơ mới 1932-1945 tuyển chọn, NXB Văn học, 2004, tr. 113)

Chú thích

Xuân Diệu (1916 – 1985), còn có bút danh là Trảo Nha, tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu. Ông xuất thân trong một gia đình nhà nho, quê ở làng Trảo Nha (nay là xã Đại Lộc), huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh.

Xuân Diệu được mệnh danh là nhà thơ “mới nhất trong các nhà thơ mới” (Hoài Thanh). Ông đã đem đến cho thơ ca đương thời một sức sống mới, một nguồn cảm hứng mới, thể hiện một quan niệm sống mới mẻ, cùng với những cách tân nghệ thuật đầy sáng tạo. Ông là nhà thơ của mùa xuân, của tình yêu và tuổi trẻ với một giọng thơ sôi nổi, đắm say, yêu đời thắm thiết.

Xuân Diệu là cây bút có sức sáng tạo mãnh liệt, dồi dào, bền bỉ, có đóng góp to lớn trên nhiều lĩnh vực của văn học Việt nam hiện đại. Ông xứng đáng với danh hiệu một nhà thơ lớn, một nghệ sĩ lớn, một nhà văn hóa lớn.

Dàn ý chi tiết

I. Mở bài:

• Giới thiệu tác giả và tác phẩm: Xuân Diệu – một nhà thơ nổi tiếng với tâm hồn nhạy cảm, yêu thiên nhiên và con người. Bài thơ Trăng thể hiện tình cảm sâu sắc, tinh tế của nhân vật trữ tình trước vẻ đẹp thiên nhiên.
• Dẫn vào vấn đề nghị luận: Nhận xét tình cảm, cảm xúc của nhân vật trữ tình trong bài thơ.

II. Thân bài:

1. Cảm xúc tinh tế, say mê thiên nhiên:

• Nhân vật trữ tình xao xuyến, bâng khuâng, chăm chú lắng nghe những rung động của trăng, của tạo vật.
• Thể hiện sự yêu, nâng niu, trân trọng vẻ đẹp thiên nhiên.

2. Cảm giác cô đơn, bơ vơ, lạc lõng:

• Dù say mê cảnh vật, “tôi” vẫn cảm thấy cô đơn, bơ vơ giữa cuộc đời.
• Thể hiện khát vọng giao hòa với thiên nhiên và con người nhưng chưa trọn vẹn.

3. Sự nhạy cảm, tinh tế trong tình cảm:

• Cảm xúc mơ hồ, khó nắm bắt nhưng được gợi tả tinh tế qua từng hình ảnh, câu từ.
• Thể hiện một “cái tôi” luôn khao khát giao cảm, vừa gần gũi vừa xa cách với thế giới xung quanh.

III. Kết bài:

• Nhận xét tổng quát: Tình cảm và cảm xúc của nhân vật trữ tình trong Trăng vừa sâu sắc, tinh tế, vừa độc đáo.
• Thể hiện sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên, đồng thời bộc lộ nỗi cô đơn, khát khao yêu thương, làm nổi bật tâm hồn nhạy cảm, tinh tế của Xuân Diệu.

Bài văn mẫu tham khảo

Bài thơ Trăng của Xuân Diệu thể hiện một tâm hồn nhạy cảm, tinh tế và giàu cảm xúc. Xuân Diệu không chỉ yêu thiên nhiên mà còn biết lắng nghe từng rung động nhỏ nhất của tạo vật, vì vậy ánh trăng trong thơ hiện lên thật sống động và tràn đầy sức sống. Nhân vật trữ tình trong bài thơ xao xuyến, bâng khuâng, chăm chú trước vẻ đẹp của trăng, như muốn hòa mình vào thiên nhiên để cảm nhận trọn vẹn những khoảnh khắc tĩnh lặng nhưng giàu xúc cảm. Cảm giác cô đơn, bơ vơ cũng hiện rõ trong tâm hồn “tôi”, khiến khát vọng gần gũi với thiên nhiên và con người trở nên da diết và sâu sắc hơn. Cái tôi trữ tình vừa tinh tế, vừa nhạy cảm, vừa khao khát yêu thương, nâng niu mọi vẻ đẹp nhỏ nhặt trong cuộc sống. Những rung cảm ấy khó nắm bắt, mơ hồ nhưng được tác giả gợi tả một cách tinh tế, qua ánh trăng, ánh sáng và không gian yên tĩnh. Nhờ vậy, nhân vật trữ tình hiện lên vừa gần gũi, vừa xa cách với thế giới xung quanh, làm nổi bật sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên, đồng thời bộc lộ nỗi cô đơn thầm kín, khát vọng giao cảm sâu sắc. Qua bài thơ, người đọc không chỉ cảm nhận vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn chạm đến những rung động tinh tế, sâu lắng trong tâm hồn con người, thể hiện trọn vẹn cái tôi giàu tình cảm của Xuân Diệu.