Phân tích tình cảm của người mẹ được thể hiện trong khổ thơ cuối bài thơ Viết cho con – Lệ Thu

Đề bài:

Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) Phân tích tình cảm của người mẹ được thể hiện trong khổ thơ cuối bài thơ Viết cho con – Lệ Thu

Gà gáy tan canh

Nắng hửng chân trời

Con ở lại với ông bà, con nhé.

Xin cơn bấc⁽¹⁾ có thổi về, thổi nhẹ

Xin trưa nồng⁽²⁾ cái nắng bớt oi

Xin bình yên từng giấc ngủ trong nôi

Ôi tiếng chim chuyền

Ôi làn hương nội

Ôi chiếc lá trong vườn và cánh bướm trong sân …

Cho tôi hôn tất cả một lần

Những bạn nhỏ của con tôi ở lại …

                        Hà Nội – Trường Sơn, 1973

(Lệ Thu, Viết cho con, in trong Tuyển tập Thơ Việt Nam hiện đại, NXB Hội Nhà văn, 1993, tr.518-519)

Dàn ý chi tiết

Mở bài:

Giới thiệu tác giả Lệ Thu và tác phẩm Viết cho con.

Nêu vấn đề nghị luận: phân tích tình cảm của người mẹ được thể hiện trong khổ thơ cuối.

Trong những năm tháng đất nước còn mịt mù khói lửa, thơ ca viết về tình mẫu tử thường có một vẻ đẹp vừa dịu dàng vừa nhói buốt. Viết cho con của Lệ Thu là một trong những tiếng nói như thế — một lời thì thầm của người mẹ gửi về đứa con nhỏ phải ở lại hậu phương. Đến khổ thơ cuối, cảm xúc như được dồn tụ lại: tất cả nỗi lo, nỗi thương, mọi mong cầu bình yên của mẹ hóa thành những lời nhắn gửi run rẩy mà tha thiết. Đọc lên, ta có cảm giác đang nghe nhịp tim một người mẹ đang lên đường, mang theo trong mình tình yêu tràn đầy mà không phút nào nguôi dịu.

Thân bài:

Người mẹ quan tâm, lo lắng cho con:

“Con ở lại với ông bà, con nhé” – nhắc nhở, quan tâm, bảo vệ con.

“Xin cơn bấc có thổi về, thổi nhẹ”, “xin trưa nồng cái nắng bớt oi” – lo lắng từng chi tiết nhỏ cho con.

Người mẹ mong con bình yên, an toàn:

“Xin bình yên từng giấc ngủ trong nôi” – lời cầu chúc cho con yên lành, giấc ngủ an toàn.

Người mẹ trân trọng và yêu mến môi trường sống quanh con:

Liệt kê: “tiếng chim chuyền, làn hương nội, chiếc lá trong vườn, cánh bướm trong sân” – biểu tượng niềm vui giản dị mẹ muốn con tận hưởng.

Tình mẹ vừa cụ thể vừa thiêng liêng:

“Cho tôi hôn tất cả một lần / Những bạn nhỏ của con tôi ở lại” – yêu thương, hi sinh, mong con hạnh phúc, trọn vẹn tuổi thơ.

Nghệ thuật thể hiện tình mẹ:

Thể thơ tự do, nhịp điệu dài ngắn linh hoạt, tạo cảm giác dịu dàng, thủ thỉ.

Ngôn ngữ trong sáng, hình ảnh đời thường giàu sức gợi.

Biện pháp liệt kê, điệp từ “Ôi…” nhấn mạnh cảm xúc dạt dào, tình thương sâu sắc.

Kết bài:

Khẳng định: khổ thơ cuối làm nổi bật tình mẫu tử sâu nặng, lo lắng, quan tâm, trân trọng những điều giản dị, thể hiện tâm hồn người mẹ giàu yêu thương và hi sinh.

Khổ thơ cuối khép lại bằng một cử chỉ hôn gửi vào thiên nhiên — “những bạn nhỏ của con tôi ở lại”. Đó là cách người mẹ ôm lấy tất cả những gì có thể thay mình chăm sóc con trong những ngày xa cách. Ẩn dưới những lời dặn dò, những mong ước cho nắng gió dịu lại, là một trái tim đầy yêu thương và can đảm. Giữa chiến tranh, tình mẫu tử hiện lên mảnh mà mạnh, nhỏ bé mà vô biên, giống như “một giọt sương đủ làm mát cả vòm trời tuổi thơ”. Chính vẻ đẹp ấy đã khiến khổ thơ cuối Viết cho con trở thành một lời ru vừa bình yên vừa nghẹn ngào dành cho con, và cho cả những ai từng đi qua nỗi nhớ của một người mẹ.