Phân tích tình cảm của nhân vật trữ tình thể hiện trong đoạn thơ bài Tuổi thơ (Nguyễn Duy)

Đề bài: Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) Phân tích tình cảm của nhân vật trữ tình thể hiện trong đoạn thơ bài Tuổi thơ (Nguyễn Duy)

Tuổi thơ        

…

Tuổi thơ tôi trắng muốt cánh cò

 con sáo mỏ vàng, con chào mào đỏ đít

 con chim trả bắn mũi tên xanh biếc

 con chích choè đánh thức buổi ban mai.

Tuổi thơ tôi cứ ngỡ mất đi rồi

năm tháng trôi qua không bao giờ chảy lại

cái năm tháng mong manh mà vững chãi

con dấu đất đai tươi rói mãi đây này.

…

(Nguyễn Duy^[1], Ánh trăng, NXB Tác phẩm mới, 1984)

[1] Tác giả Nguyễn Duy là một gương mặt thơ trẻ thời chống Mĩ. Thơ ông hướng tới cái đẹp giản dị của đời sống, phát hiện trong thế giới quen thuộc ấy sự gắn kết của những giá trị vĩnh hằng. Thơ Nguyễn Duy khiến người ta xúc động bởi sự chân thành, khiến người ta suy nghĩ bởi những suy tư, triết lí nhẹ nhàng mà thấm thía

 Dàn ý chi tiết

I. Mở bài

Giới thiệu tác giả Nguyễn Duy – gương mặt thơ nổi bật thời chống Mĩ, thơ giàu chất đời, chân thực và thấm đẫm triết lí.

Giới thiệu bài thơ Tuổi thơ và đoạn thơ: gợi lại kỉ niệm tuổi thơ trong trẻo, bình yên, gắn với vẻ đẹp quê hương.

Dẫn vấn đề nghị luận: phân tích tình cảm của nhân vật trữ tình thể hiện trong đoạn thơ.

Trong dòng chảy thi ca Việt Nam hiện đại, Nguyễn Duy xuất hiện như một giọng thơ chân thực, lặng lẽ mà giàu sức ngân vang. Thơ ông không tô vẽ sự kì vĩ, mà chạm vào cái đẹp bình yên của đời sống, gợi lên những tầng kí ức trong trẻo tưởng như đã ngủ quên từ lâu. Tuổi thơ là một khoảnh lặng như thế. Vài câu thơ ngắn mà mở ra cả vùng trời cánh cò trắng muốt, tiếng chào mào, tiếng chích chòe ríu ran, một tuổi thơ nguyên vẹn sắc xanh non của đồng đất. Đọc đoạn thơ, ta không chỉ đứng trước hồi ức của riêng nhà thơ mà còn chạm đến miền kí ức chung – nơi ai cũng từng có một thời “trong veo đến mức chỉ cần gọi tên là nhớ lại”.

II. Thân bài

1. Cảm hứng hoài niệm tha thiết về tuổi thơ

Nhà thơ trở về miền kí ức trong trẻo, êm đềm:

“trắng muốt cánh cò, con sáo mỏ vàng, con chào mào đỏ đít…”

Những hình ảnh quen thuộc, gần gũi, gợi lên một trời tuổi thơ ríu rít tiếng chim, màu sắc trong veo.

Gợi cảm giác bình yên, ngọt ngào, yên ả của làng quê, của những năm tháng không vẩn đục.

2. Nỗi tiếc nuối khi tuổi thơ không thể trở lại

Thời gian trôi đi, tuổi thơ trở thành kỉ niệm:

“cứ ngỡ mất đi rồi”

“năm tháng trôi qua không bao giờ chảy lại”

Giọng thơ nghẹn ngào, day dứt, thể hiện sự hụt hẫng khi những ngày thơ ngây chỉ còn trong kí ức.

Ý thức sâu sắc về sự trôi chảy của thời gian, sự hữu hạn của đời người.

3. Tình yêu sâu nặng với quê hương và kí ức tuổi thơ

Dù thời gian qua đi, tuổi thơ vẫn là phần vững chãi, không phai mờ:

“cái năm tháng mong manh mà vững chãi”

“con dấu đất đai tươi rói mãi đây này”

Tuổi thơ được xem như “con dấu” hằn sâu trong tâm hồn, là nền tảng tinh thần, là ký ức đẹp đẽ nuôi dưỡng cả đời.

Ngôn ngữ giản dị, giàu cảm xúc; hình ảnh thơ dân dã, chân thật, đậm chất quê hương → bộc lộ tâm hồn nhân vật trữ tình chan chứa yêu thương, trân quý những tháng ngày đã qua.

III. Kết bài

Khẳng định tình cảm chủ đạo trong đoạn thơ: nỗi nhớ, sự hoài niệm và lòng biết ơn tuổi thơ – quãng đời đẹp nhất.

Đoạn thơ đã chạm đến miền kí ức chung của mỗi con người, đem lại dư vị vừa ngọt ngào vừa man mác.

Góp phần khẳng định tài năng Nguyễn Duy: thơ giản dị mà sâu sắc, giàu triết lí, lay động bởi sự chân thành.

Tuổi thơ trong đoạn thơ không chỉ là một quãng thời gian đã xa mà là “con dấu đất đai tươi rói” in sâu vào tâm hồn người lớn trên hành trình đi qua năm tháng. Dẫu đời người cứ bước tiếp, dẫu thời gian không bao giờ “chảy lại”, những ngày chăn trâu thả diều, những sắc màu cánh chim và hơi thở đồng quê vẫn không phai nhạt. Tình cảm của nhân vật trữ tình vì thế không phải nỗi buồn mà là một sự biết ơn dịu dàng, tri ân quãng trời vô ưu đã nâng đỡ tâm hồn. Như Nguyễn Duy từng viết: “Có một thời đã xa mà không hề mất”, tuổi thơ trong đoạn thơ vẫn sáng trong, vẫn neo giữ người đọc bằng vẻ đẹp giản dị mà bền bỉ, đủ để mỗi chúng ta khi đọc lại đều thấy lòng mình mềm đi trước tiếng gọi của những năm tháng đã qua.