Đề bài: Viết bài văn phân tích truyện ngắn “Áo Tết” của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư.
ÁO TẾT
Con bé Em cười tủm tỉm khi nghĩ tới cái áo đầm màu hồng mà má nó mới mua cho:
– Tết này, mình mà mặc cái áo đó đi chơi, đẹp như tiên cho mà coi. Nó nghĩ và nó muốn chia sẻ với con Bích, bạn nó. Con Bích ở trong hẻm, nhà nó nghèo, má nó đi bán bắp nướng ngoài đầu hẻm, con bé Em thích con Bích vì nó hiền, với lại ngồi kế nhau từ lớp một tới lớp năm, làm sao mà không thân cho được. Hôm hai mươi sáu, học buổi cuối năm, hai đứa nôn Tết quá trời nên tính trước, nếu mùng Một con bé Em đi về ngoại thì mùng Hai hai đứa đi tới nhà cô giáo. Bây giờ con bé Em tính trong đầu, tới bữa đó chắc nhiều bạn nữa, cho nên nó sẽ mặc cái áo đầm mới thắt nơ, bầu viền kim tuyến cho tụi bạn lé con mắt luôn.
Con Bích đang ngồi nướng bắp thế cho má nó đi xách cặn cho heo. Bé Em muốn khoe liền nhưng bày đặt nói gièm:
– Còn mấy ngày nữa Tết rồi hen, mầy có đồ mới chưa?
– Có, má tao đưa vải cho cô Ba thợ cắt rồi, má tao nói gần Tết đồ nhiều, dồn đống, chắc tới hai mươi tám mới lấy được.
– Vậy mầy được mấy bộ?
– Có một bộ hà. Con bé Em trợn mắt:
– Ít quá vậy?
– Con Út Mót với Con Út được hai bộ. Tao lớn rồi, nhường cho tụi nó.
– Vậy à? Bé Em mất hứng hẳn, nó lựng khựng nửa muốn khoe, nửa muốn không. Nhưng rõ ràng là con Bích không quên nó:
– Còn mầy?
– Bốn bộ. Má tao mua cho đủ mặc từ mùng Một tới mùng Bốn, bữa nào cũng mặc đồ mới hết trơn. Trong đó có bộ đầm hồng nổi lắm, hết sẩy luôn.
– Mầy sướng rồi.
Con Bích nói xong vẫn cười nhưng mắt nó xịu xuống, buồn hẳn. Nhà nó nghèo, sao bì được với nhà con bé Em. Hồi nhỏ nó chuyên mặc áo con trai của anh Hai nó để lại. Áo nó thì chuyền cho mấy đứa em, tới con Út Hết là đồ đã cũ mèm, mỏng tang, kéo nhẹ cũng rách. Được cái mấy chị em nó biết thân, lo học chớ không so đo chuyện cũ mới, má nó nói hoài, Nhà mình nghèo quá hà, ráng vài năm nữa, khá giả rồi má sắm cho. Con bé Em nhìn con Bích lom lom rồi cúi xuống, trở trở trái bắp nướng:
– Bộ đồ mầy mai chắc đẹp lắm, bữa mùng Hai mầy mặc bộ đó đi nhà cô hen?
Rồi tới mùng Một, mùng Hai, bé Em lại rủ con Bích đi chơi. Hai đứa mặc đồ hơi giống nhau, chỉ khác là con Bích mặc áo trắng bâu sen, con bé Em thì mặc áo thun có in hình mèo bự. Cô giáo tụi nó khen:
– Coi hai đứa lớn hết trơn rồi, cao nhòng. Hai đứa cười. Lúc đó con bé Em nghĩ thầm, mình mà mặc bộ đầm hồng, thế nào cũng mất vui. Bạn bè phải vậy chớ. Đứa mặc áo đẹp, đứa mặc áo xấu coi gì được, vậy sao coi là bạn thân. Nhưng Bích lại nghĩ khác, bé Em thương bạn như vậy, tốt như vậy, có mặc áo gì Bích vẫn quý bé Em. Thiệt đó.
(Nguyễn Ngọc Tư, Áo Tết, in trong Bánh trái mùa xưa, NXB Văn học 2016)
* Chú thích: Nhà văn Nguyễn Ngọc Tư sinh năm 1976 tại Đầm Dơi, Cà Mau. Là nữ nhà văn trẻ của Hội nhà văn Việt Nam. Với niềm đam mê viết lách, chị miệt mài viết về những điều gần gũi nhất xung quanh cuộc sống của mình. Giọng văn chị đậm chất Nam bộ, là giọng kể mềm mại mà sâu cay về những cuộc đời éo le, những số phận chìm nổi. Cái chất miền quê sông nước ngấm vào các tác phẩm, thấm đẫm cái tình của làng, của đất, của những con người chân chất hồn hậu nhưng ít nhiều gặp những bất hạnh.
Dàn ý Phân tích truyện ngắn “Áo Tết” của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư
Giới thiệu vấn đề nghị luận
– Truyện ngắn “Áo Tết” của Nguyễn Ngọc Tư là một câu chuyện giản dị nhưng đầy cảm xúc về tình bạn.
– Tác phẩm khắc họa hình ảnh những đứa trẻ với tâm hồn trong sáng, yêu thương, trân trọng nhau dù hoàn cảnh sống khác biệt.
– Câu chuyện khiến người đọc rung động trước tình bạn chân thành giữa bé Em và bé Bích.
Trong cuộc sống, tình bạn là một thứ tình cảm đẹp đẽ, không bị chi phối bởi vật chất hay địa vị. Truyện ngắn “Áo Tết” của Nguyễn Ngọc Tư đã khắc họa một cách tinh tế tình bạn hồn nhiên, trong sáng giữa hai cô bé – bé Em và bé Bích. Không chỉ đơn thuần kể về ước mơ có một chiếc áo mới ngày Tết, câu chuyện còn gửi gắm những thông điệp ý nghĩa về lòng nhân ái, sự sẻ chia và giá trị của những điều giản dị trong cuộc sống.
Kết bài
Nội dung chính của truyện
– “Áo Tết” không chỉ là câu chuyện về một chiếc áo mới mà còn ẩn chứa những giá trị nhân văn sâu sắc.
– Tình bạn giữa bé Em và bé Bích hiện lên thật đẹp, không vụ lợi, không phân biệt giàu nghèo.
Những điểm sáng trong tính cách nhân vật
– Bé Em:
+ Một cô bé hồn nhiên, nhân hậu, luôn quan tâm và yêu thương bạn bè.
+ Sẵn sàng san sẻ niềm vui, đồng cảm với hoàn cảnh của bé Bích.
+ Hành động của bé Em tuy nhỏ nhưng thể hiện tấm lòng cao đẹp, đáng trân trọng.
– Bé Bích:
+ Một cô bé nghèo nhưng giàu nghị lực và hiểu chuyện.
+ Dù hoàn cảnh khó khăn, bé vẫn lạc quan, không ganh tị, luôn trân quý tình bạn.
+ Sự trưởng thành, suy nghĩ sâu sắc của Bích khiến người đọc cảm phục.
Đặc sắc nghệ thuật của truyện
– Cách kể chuyện tự nhiên, giàu cảm xúc, tạo sự gần gũi với người đọc.
– Giọng văn nhẹ nhàng nhưng sâu lắng, thấm đượm tình người.
– Tình huống truyện đơn giản nhưng chạm đến trái tim, khiến ta suy nghĩ về những đứa trẻ trong hoàn cảnh khó khăn.
– Ngôn ngữ đối thoại chân thực, phù hợp với lứa tuổi nhân vật, giúp truyền tải trọn vẹn cảm xúc.
– Nhan đề “Áo Tết” gợi sự tò mò, đồng thời thể hiện tinh tế chủ đề truyện: tình bạn và sự sẻ chia.
Khẳng định lại quan điểm cá nhân và rút ra bài học
– Truyện ngắn “Áo Tết” mang đến cho người đọc bài học sâu sắc về tình bạn, lòng nhân ái và sự sẻ chia.
– Mỗi người đều có thể lan tỏa yêu thương qua những hành động nhỏ bé nhưng ý nghĩa.
– Từ câu chuyện của bé Em và bé Bích, ta thêm trân trọng những tình bạn chân thành trong cuộc sống.
“Áo Tết” là một câu chuyện nhẹ nhàng nhưng thấm đẫm tình người, khiến người đọc không khỏi xúc động trước sự hồn nhiên, nhân hậu của những đứa trẻ. Qua truyện, ta học được rằng tình bạn chân thành không nằm ở những điều lớn lao mà được vun đắp từ sự quan tâm, sẻ chia nhỏ bé nhưng đầy ý nghĩa. Câu chuyện như một lời nhắc nhở mỗi chúng ta hãy biết trân quý những người bạn tốt và lan tỏa yêu thương trong cuộc sống.
Bài văn mẫu NLVH Phân tích truyện ngắn “Áo Tết” của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư
Bài văn mẫu 1
Nguyễn Ngọc Tư là một trong những nhà văn tiêu biểu của văn học Việt Nam đương đại với phong cách viết nhẹ nhàng, sâu lắng nhưng đầy tính nhân văn. “Áo Tết” là một truyện ngắn tuy dung dị nhưng lại chứa đựng nhiều giá trị ý nghĩa về tình bạn, sự thấu hiểu và lòng nhân ái giữa những đứa trẻ. Bằng câu chuyện nhỏ xoay quanh bộ quần áo mặc trong ngày Tết, tác giả đã khắc họa một tình bạn đẹp đẽ, hồn nhiên và đầy sự sẻ chia giữa hai nhân vật bé Em và Bích.
Nhân vật “Em” xuất thân trong một gia đình có điều kiện tốt hơn bạn mình. Khi Tết đến, bé Em háo hức khoe với bạn về những bộ quần áo mới. Nhưng niềm vui ấy bỗng chùng xuống khi bé nhận ra Bích chỉ có một bộ đồ duy nhất. Giây phút ấy, bé Em lưỡng lự, không biết có nên khoe nữa hay không. Đó chính là sự tinh tế trong tâm hồn một đứa trẻ. Đối diện với hoàn cảnh của bạn, Em không còn chỉ nghĩ đến niềm vui của riêng mình mà bắt đầu biết suy nghĩ cho người khác. Đó không phải là sự thương hại, mà là lòng cảm thông và trân trọng.
Trong khi đó, Bích là một cô bé hiểu chuyện. Em không hề tỏ ra tủi thân hay ghen tị, dù biết rằng mình chỉ có một bộ đồ mặc Tết, trong khi bạn có đến bốn bộ. Bích vẫn vui vẻ, hồn nhiên đón nhận thực tại, không đòi hỏi hay than trách mẹ. Ở một lứa tuổi mà nhiều đứa trẻ vẫn hồn nhiên vô tư, Bích đã sớm hiểu về những khó khăn của gia đình và chấp nhận nó một cách nhẹ nhàng. Cao trào của câu chuyện chính là khoảnh khắc hai bé gặp nhau vào ngày đầu năm mới. Một sự trùng hợp đầy xúc động khi cả hai đều lựa chọn bộ quần áo giản dị nhất trong tủ đồ của mình. Không ai nói trước, không ai bàn bạc, nhưng cả hai đều ngầm hiểu rằng, nếu một người mặc đồ mới còn người kia chỉ có một bộ cũ, sự chênh lệch ấy sẽ tạo ra khoảng cách. Và rồi, bằng một sự đồng điệu đầy yêu thương, bé Em đã từ bỏ việc mặc chiếc áo mới lộng lẫy nhất, thay vào đó là một chiếc áo đơn giản, tương xứng với Bích.
Khoảnh khắc ấy không chỉ là hình ảnh của một tình bạn đẹp, mà còn thể hiện một bài học nhân văn sâu sắc. Tình bạn không nằm ở vật chất, mà ở sự đồng cảm và sẻ chia. Hai đứa trẻ tuy nhỏ nhưng đã cư xử với nhau bằng tất cả sự chân thành, điều mà đôi khi cả người lớn cũng chưa chắc làm được.
Truyện ngắn khép lại bằng một dư vị ngọt ngào, để lại trong lòng người đọc những suy ngẫm về tình bạn, về sự thấu hiểu và tấm lòng yêu thương dành cho nhau. Nguyễn Ngọc Tư không cần những tình huống bi thương hay cao trào kịch tính, chỉ bằng những chi tiết nhỏ nhặt nhưng đầy tinh tế, bà đã chạm đến trái tim độc giả một cách sâu lắng và chân thực nhất.
Bài văn mẫu 2
Cuộc sống vốn dĩ không công bằng với tất cả mọi người. Có người may mắn được sinh ra trong gia đình đủ đầy, có người lại phải lớn lên trong hoàn cảnh khó khăn. Nhưng giữa sự chênh lệch ấy, thứ có thể gắn kết con người với nhau chính là sự thấu hiểu và lòng sẻ chia. *Áo Tết* của Nguyễn Ngọc Tư là một câu chuyện nhẹ nhàng nhưng đầy ý nghĩa, khắc họa tình bạn hồn nhiên giữa hai đứa trẻ và bài học nhân văn sâu sắc về cách đối xử với nhau bằng tấm lòng chân thành.
Câu chuyện xoay quanh hai nhân vật chính là bé Em và Bích. Em sinh ra trong một gia đình có điều kiện hơn, trong khi Bích sống trong cảnh thiếu thốn, mẹ đi bán bếp nướng để kiếm sống. Dù hoàn cảnh khác nhau nhưng hai bé vẫn thân thiết, gắn bó với nhau từ nhỏ. Ngày Tết đến, bé Em háo hức khoe với bạn về những bộ đồ mới. Nhưng ngay khi nghe Bích nói chỉ có một bộ, Em lặng người, không biết có nên khoe nữa hay không. Đó là khoảnh khắc mà Em nhận ra, niềm vui của mình có thể làm tổn thương bạn. Từ một đứa trẻ hồn nhiên, vô tư, Em bỗng trở nên trưởng thành hơn, biết nghĩ cho người khác, biết tiết chế cảm xúc của bản thân để không làm bạn buồn.
Trong khi đó, Bích lại là một cô bé hiểu chuyện đến đáng thương. Em không trách móc, không đòi hỏi, mà chấp nhận hoàn cảnh của mình một cách nhẹ nhàng. Dù chỉ có một bộ đồ nhưng Bích vẫn vui vẻ, vẫn hồn nhiên, không hề ganh tị với bạn. Điều đó khiến nhân vật này trở nên vô cùng đáng quý. Cao trào của câu chuyện chính là giây phút hai bé gặp nhau vào ngày đầu năm mới. Bé Em, dù có nhiều lựa chọn, vẫn quyết định mặc một chiếc áo thun đơn giản, thay vì khoác lên mình bộ đồ đẹp nhất. Còn Bích, em diện chiếc áo trắng bâu sen – bộ đồ duy nhất của mình. Không cần nói ra, không cần bàn bạc trước, nhưng cả hai đều đã hiểu nhau. Đó là một sự đồng điệu trong tâm hồn, một tình bạn đáng trân trọng. Câu chuyện tuy giản dị nhưng mang đến một thông điệp sâu sắc: sự thấu hiểu và sẻ chia chính là điều quan trọng nhất trong bất kỳ mối quan hệ nào. Một tình bạn đẹp không nằm ở việc ta có thể cho nhau bao nhiêu vật chất, mà là ta có thể hiểu và đồng cảm với nhau đến nhường nào.
Nguyễn Ngọc Tư không cần phải dùng những lời lẽ hoa mỹ, chỉ bằng những chi tiết nhỏ nhưng chân thực, bà đã kể một câu chuyện cảm động, để lại dư âm trong lòng người đọc.
Bài văn mẫu 3
Nguyễn Ngọc Tư là nhà văn của những câu chuyện đời thường nhưng thấm đẫm nhân văn. Bà không viết về những điều quá lớn lao, cũng không sử dụng những tình tiết gay cấn hay kịch tính, mà bằng lối kể chuyện mộc mạc, giản dị, bà chạm đến trái tim người đọc một cách tự nhiên nhất. Truyện ngắn “Áo Tết” là một minh chứng rõ nét cho điều đó – một câu chuyện tưởng chừng đơn giản về hai đứa trẻ và bộ quần áo ngày Tết, nhưng lại chứa đựng trong đó biết bao nhiêu tình cảm, sự tinh tế và cách con người thể hiện yêu thương theo một cách rất riêng.
Hai nhân vật chính của câu chuyện là bé Em và Bích. Em sinh ra trong một gia đình đầy đủ, có điều kiện mua nhiều quần áo mới mỗi dịp Tết. Ngược lại, Bích lớn lên trong hoàn cảnh khó khăn, mẹ em phải bươn chải kiếm sống, và Tết với em có lẽ không quá khác biệt so với những ngày bình thường. Dù có sự chênh lệch về vật chất, nhưng giữa hai cô bé vẫn tồn tại một tình bạn đẹp, không có sự đố kỵ hay xa cách.
Bé Em, trong sự hồn nhiên của mình, vẫn háo hức khoe với Bích về những bộ quần áo mới. Nhưng ngay khi biết rằng bạn chỉ có một bộ duy nhất, Em chững lại, không còn thấy niềm vui trọn vẹn như trước. Chỉ một chi tiết nhỏ đó thôi cũng đủ để thấy được sự tinh tế trong tâm hồn của một đứa trẻ – bé Em không chỉ nghĩ đến bản thân mà còn bắt đầu biết suy nghĩ cho người khác. Đó là một bước trưởng thành quan trọng trong nhận thức của Em về tình bạn, về cách đối xử với những người xung quanh.
Điều khiến câu chuyện trở nên đặc biệt là cách hai đứa trẻ thể hiện tình cảm của mình mà không cần dùng đến những lời hoa mỹ. Trong ngày đầu năm, cả bé Em và Bích đều tự nhiên chọn cho mình một bộ quần áo giản dị nhất. Bé Em có thể mặc bộ đẹp nhất, lộng lẫy nhất, nhưng em đã chọn chiếc áo đơn giản, bình thường, để không tạo ra khoảng cách với bạn mình. Bích, dù chỉ có một bộ duy nhất, nhưng em cũng không hề tự ti hay tủi thân. Cả hai bé đã có một sự thấu hiểu ngầm, một kiểu yêu thương mà không cần thể hiện bằng những lời nói, chỉ cần hành động là đủ. Khoảnh khắc hai cô bé gặp nhau, trong những bộ quần áo bình dị, chính là cao trào đầy xúc động của câu chuyện.
Truyện “Áo Tết” không chỉ đơn thuần là một câu chuyện về tình bạn giữa hai đứa trẻ mà còn chứa đựng một bài học ý nghĩa về sự đồng cảm. Không ai bảo Em phải mặc bộ đồ bình thường, không ai ép Bích phải vui vẻ với hoàn cảnh của mình – tất cả diễn ra một cách tự nhiên, như một sự đồng điệu giữa hai tâm hồn non nớt nhưng vô cùng nhạy cảm. Trong cuộc sống, có đôi khi, sự yêu thương không cần thể hiện bằng những món quà lớn lao hay những lời nói hoa mỹ, mà chỉ cần một chút tinh tế, một chút quan tâm để không làm tổn thương người khác. Bé Em không tặng Bích quần áo mới, cũng không nói với bạn những lời an ủi, nhưng hành động của Em lại là món quà tinh thần lớn nhất mà Bích có thể nhận được. Nguyễn Ngọc Tư không sử dụng những câu chữ đao to búa lớn, cũng không tạo ra những tình huống quá kịch tính. Bà chỉ kể lại một câu chuyện nhỏ bằng giọng văn dung dị, nhẹ nhàng nhưng lại khiến người đọc cảm nhận được từng dòng cảm xúc sâu sắc.
Cách bà xây dựng nhân vật cũng rất chân thực – một bé Em hồn nhiên nhưng tinh tế, một Bích hiểu chuyện nhưng không bi lụy. Những chi tiết nhỏ như cái chững lại của bé Em khi biết Bích chỉ có một bộ đồ, hay khoảnh khắc hai đứa trẻ gặp nhau trong những bộ quần áo bình thường, chính là những điểm nhấn tinh tế, làm nên chiều sâu của câu chuyện.
“Áo Tết” là một câu chuyện nhỏ nhưng chứa đựng một thông điệp lớn. Qua hình ảnh bộ quần áo ngày Tết, Nguyễn Ngọc Tư đã khắc họa một tình bạn đẹp, một sự yêu thương không phô trương nhưng lại sâu sắc vô cùng. Câu chuyện không chỉ khiến người đọc xúc động mà còn khiến chúng ta nhìn lại chính mình – rằng trong cuộc sống, đôi khi yêu thương không cần phải thể hiện bằng vật chất hay lời nói, mà chỉ cần một sự tinh tế, một sự đồng cảm, cũng đủ để khiến người khác cảm nhận được tình cảm chân thành.
