Đề bài: Đọc và phân tích truyện ngắn sau:
BỐ TÔI
Tôi đi học dưới đồng bằng. Còn bố tôi, từ nơi núi đồi hiểm trở, ông luôn dõi theo tôi.
Bao giờ cũng vậy, ông mặc chiếc áo kẻ ô phẳng phiu nhất, xuống núi vào cuối mỗi tuần. Ông rẽ vào bưu điện để nhận những lá thư tôi gửi. Lặng lẽ, ông vụng về mở nó ra. Ông xem từng con chữ, lấy tay chạm vào nó, rồi ép vào khuôn mặt đầy râu của ông. Rồi lặng lẽ như lúc mở ra, ông xếp nó lại, nhét vào bao thư. Ông ngồi trầm ngâm một lúc, khẽ mỉm cười rồi đi về núi.
Về đến nhà, ông nói với mẹ tôi: “Con mình vừa gửi thư về”. Mẹ tôi hỏi: “Thư đâu?”. Ông trao thư cho bà. Bà lại cẩn thận mở nó ra, khen: “Con mình viết chữ đẹp quá! Những chữ tròn, thật tròn, những cái móc thật bén. Chỉ tiếc rằng không biết nó viết gì. Sao ông không nhờ ai đó ở bưu điện đọc giùm”? Ông nói: “Nó là con tôi, nó viết gì tôi đều biết cả”. Rồi ông lấy lại thư, xếp vào trong tủ cùng với những lá thư trước, những lá thư được bóc ra nhìn ngắm, chạm mặt rồi cất vào, không thiếu một lá, ngay cả những lá đầu tiên nét chữ còn non nớt.
Hôm nay là ngày đầu tiên tôi bước chân vào trường đại học. Một ngày khai trường đầu tiên không có bố. Bố tôi đã mất. Nhưng tôi biết bố sẽ đi cùng tôi trên những con đường mà tôi sẽ đi, suốt cả hành trình cuộc đời.
(Theo Nguyễn Ngọc Thuần, in trong “Bồi dưỡng học sinh vào lớp 6 môn tiếng Việt – NXB Giáo dục Việt Nam, 2012.)
Dàn ý NLVH phân tích truyện ngắn “Bố tôi” của nhà văn Nguyễn Ngọc Thuần
Mở bài:
– Giới thiệu tác giả, tác phẩm:
+ Nguyễn Ngọc Thuần là nhà văn chuyên viết cho thiếu nhi, có lối viết nhẹ nhàng, sâu sắc.
+ Bố tôi là một truyện ngắn xúc động, kể về tình cha con thiêng liêng và những hi sinh thầm lặng của người cha.
– Nêu ý kiến chung về tác phẩm:
+ Câu chuyện tuy ngắn gọn nhưng để lại ấn tượng sâu sắc về tình phụ tử.
+ Người cha trong truyện hiện lên giản dị, chân thật, giàu yêu thương và đầy bao dung.
+ Tác phẩm nhắc nhở mỗi người về lòng biết ơn, tình cảm kính yêu đối với cha mẹ.
Trong cuộc đời mỗi người, tình cảm gia đình luôn là điểm tựa tinh thần thiêng liêng, là hành trang quý giá neo đậu trong tâm hồn. Truyện ngắn “Bố tôi” của Nguyễn Ngọc Thuần đã xây dựng thành công hình ảnh người bố – một người đàn ông miền núi chất phác, hiền hậu, hết lòng yêu thương con, trân trọng tình cảm gia đình. Tuy truyện ngắn gọn nhưng đã để lại trong lòng người đọc những ấn tượng khó quên.
Thân bài:
1. Khái quát tác phẩm:
– Xuất xứ: Truyện “Bố tôi” in trong Tuyển tập truyện ngắn hay viết cho thiếu nhi – NXB Giáo dục Việt Nam.
– Thể loại: Truyện ngắn hiện đại.
2. Nội dung, chủ đề:
– Câu chuyện kể về người bố của nhân vật “tôi”.
– Bố sống ở miền núi hiểm trở, con học dưới đồng bằng xa nhà.
– Mỗi khi nhận được thư của con, bố rất hạnh phúc và trân trọng.
– Ngày con vào đại học là ngày bố ra đi mãi mãi, nhưng con tin rằng bố vẫn dõi theo mình.
– Truyện ca ngợi tình yêu thương gia đình, tình phụ tử sâu sắc của người bố dành cho con.
3. Phân tích những điểm nổi bật trong truyện:
– Hình ảnh người bố:
– Một người lao động nghèo khó, lam lũ, làm nương rẫy.
– Không biết chữ nhưng luôn mong ngóng thư của con.
– Hành động lặp đi lặp lại mỗi tuần khi nhận thư, thể hiện nỗi nhớ mong da diết.
– Là người tinh tế, thấu hiểu tâm tư của con: “Nó là con tôi, nó viết gì tôi biết cả”.
– Trân trọng từng bức thư của con, xem như báu vật.
– Tình yêu thương của con dành cho bố:
– Nhớ thương bố khi phải xa nhà.
– Luôn gửi thư về nhƱ để chia sẻ tình cảm.
– Dù bố mất nhưng vẫn cảm nhận được sự hiện diện của bố trong cuộc sống.
Kết bài:
– Khẳng định lại giá trị tác phẩm:
+ Bố tôi là một câu chuyện cảm động về tình cha con, khiến người đọc thấm thía và trân trọng hơn tình cảm gia đình.
+ Hình ảnh người bố hiện lên với sự hi sinh, yêu thương lặng lẽ, chân thành.
– Bài học rút ra từ tác phẩm:
+ Cha mẹ luôn dõi theo, lo lắng và yêu thương con cái vô điều kiện.
+ Những người con cần trân trọng, hiếu thảo với cha mẹ khi còn có thể.
Truyện Bố tôi là một bài ca xúc động về tình phụ từ, tình yêu thương gia đình. Tác phẩm không chỉ khắc hoạ được hình ảnh một người cha nghèo khó, hiến hậu, mà còn là lời nhắc nhử tới mỗi người con về sự hiếu thảo, trân trọng tình cảm gia đình. Qua truyện, chúng ta thêm yêu quý, kính trọng những người cha người mẹ đã hy sinh thầm lặng vì con cái.
Bài văn mẫu NLVH phân tích truyện ngắn “Bố tôi” của nhà văn Nguyễn Ngọc Thuần
Bài văn mẫu 1
Nguyễn Ngọc Thuần – nhà văn trẻ tài năng của nền văn xuôi đương đại, luôn theo đuổi những giá trị nhân văn trong sáng tác của mình. Với ông, văn chương không chỉ để kể chuyện mà còn để bồi đắp tâm hồn con người. Truyện ngắn Bố tôi là một tác phẩm như vậy – một câu chuyện giản dị nhưng đầy cảm động về tình cha con, về sự hy sinh thầm lặng mà thiêng liêng của người cha dành cho con trai.
Trong tác phẩm, hình tượng người bố được khắc họa như một biểu tượng của tình yêu thương bao la. Ông sống ở vùng núi, xa cách con trai, nhưng khoảng cách địa lý không thể làm nhạt phai tình cảm cha con. Mỗi lần nhận thư từ con, ông đều nâng niu nó như một báu vật. Những bức thư ấy không chỉ là sợi dây kết nối hai cha con mà còn là nơi chứa đựng những cảm xúc sâu kín của một người cha không giỏi thể hiện bằng lời nói. Điều đặc biệt ở ông chính là cách yêu thương con một cách tinh tế: dù không đọc được chữ nhưng vẫn cảm nhận được từng nét chữ, tưởng tượng được con đang nói điều gì, nghĩ suy ra sao.
Khoảnh khắc đẹp nhất của tác phẩm chính là khi người vợ hỏi: “Sao ông không nhờ người đọc hộ bức thư?”, ông đã trả lời: “Nó là con tôi, nó viết gì tôi biết cả”. Câu nói ấy không chỉ thể hiện sự tự hào về đứa con mà còn chứa đựng sự thấu hiểu sâu sắc của một người cha. Ông không cần phải nhìn thấy câu chữ để hiểu con, bởi ông tin vào mối liên kết vô hình nhưng mạnh mẽ giữa hai cha con.
Nhưng cuộc đời luôn có những biến chuyển không thể tránh khỏi. Sau này, khi người cha không còn nữa, con trai bước vào thế giới rộng lớn mà không còn bàn tay cha dìu dắt. Tuy vậy, sự hiện diện của ông vẫn tồn tại trong trái tim con – như một ngọn đèn soi sáng suốt cả cuộc đời. Hình ảnh “bố vẫn đi cùng tôi trên những con đường mà tôi sẽ đi, suốt cả cuộc đời” khép lại câu chuyện bằng một dư âm sâu lắng, để lại trong lòng người đọc những xúc cảm khó quên.
Với cách kể chuyện nhẹ nhàng, lối viết chân thực và đầy xúc cảm, Nguyễn Ngọc Thuần đã thành công trong việc tái hiện một tình cảm gia đình thiêng liêng. Bố tôi không chỉ là một câu chuyện về tình cha con mà còn là bài học về sự thấu hiểu, trân trọng và tình yêu thương vô điều kiện giữa những người thân trong gia đình.
Bài văn mẫu 2
Có những điều trong cuộc sống không cần phải nói ra, không cần thể hiện rầm rộ, nhưng vẫn tồn tại mãi mãi, bền chặt theo thời gian. Tình cảm cha con trong truyện ngắn Bố tôi của Nguyễn Ngọc Thuần chính là một điều như thế – một tình yêu giản dị mà vĩnh cửu, một sự hy sinh thầm lặng mà cao cả.
Người bố trong truyện không phải là một người cha hoàn hảo theo nghĩa thông thường. Ông không giàu có, không có khả năng che chở con bằng vật chất, thậm chí còn không thể đọc được những bức thư con gửi. Nhưng chính ông lại là người cha vĩ đại nhất, bởi ông yêu con theo cách riêng của mình – một cách yêu thương đầy thấu hiểu, trân trọng từng điều nhỏ bé nhất từ con.
Mỗi tuần, ông đều đi chân trần xuống núi để nhận thư. Ông nâng niu lá thư như một kho báu, ép nó vào khuôn mặt đầy râu, cảm nhận từng đường nét, từng dấu mực như thể đang chạm vào con mình. Khoảnh khắc ấy đẹp biết bao, bởi nó không chỉ là hành động của một người cha, mà còn là cả một tấm lòng, một tình yêu vô bờ bến dành cho con.
Khi người vợ hỏi tại sao không nhờ người khác đọc thư, ông đã trả lời đầy xúc động: “Nó là con tôi, nó viết gì tôi biết cả”. Một câu nói đơn giản nhưng chất chứa bao nhiêu tình cảm. Ông tin vào sợi dây gắn kết vô hình giữa hai cha con, tin rằng dù không đọc được những dòng chữ ấy, nhưng ông vẫn hiểu con bằng cả trái tim mình.
Rồi một ngày, người cha không còn nữa. Cuộc sống vẫn tiếp diễn, con trai ông vẫn bước tiếp trên con đường đời. Nhưng dù đi bao xa, dù trưởng thành đến đâu, hình bóng cha vẫn không bao giờ phai nhạt. Ông như một phần của cuộc đời con, luôn dõi theo, luôn đồng hành dù không còn hiện diện bằng hình hài.
Nguyễn Ngọc Thuần đã viết một câu chuyện giản dị nhưng đầy xúc động, chạm đến trái tim người đọc bằng sự chân thành và ấm áp. Bố tôi không chỉ là một truyện ngắn về tình cảm cha con, mà còn là lời nhắc nhở về tình yêu thương trong gia đình – thứ tình cảm không cần quá nhiều lời hoa mỹ, nhưng vẫn có thể khiến người ta rơi nước mắt.
Bài văn mẫu 3
Có những câu chuyện không cần nhiều lời hoa mỹ, nhưng vẫn khiến người đọc lặng người khi lật trang cuối cùng. Bố tôi của Nguyễn Ngọc Thuần là một truyện ngắn như thế – nhẹ nhàng, sâu lắng, nhưng lại khắc họa rõ nét một tình cảm thiêng liêng: tình cha con.
Ở nơi miền núi xa xôi ấy, có một người cha với dáng vẻ khắc khổ, nhưng tấm lòng lại rộng lớn như bầu trời. Ông không giỏi chữ nghĩa, không hiểu hết những gì con viết trong thư, nhưng mỗi tuần đều nâng niu từng bức thư như báu vật. Người ta có thể đọc thư bằng mắt, còn ông – ông đọc bằng cả trái tim mình.
Chiếc áo phẳng phiu nhất, đôi chân trần lặng lẽ bước xuống núi – mỗi lần nhận thư là một lần ông trân trọng giây phút kết nối với con. Không cần những lời hỏi han dài dòng, không cần những cuộc gọi xa xôi, chỉ cần những nét chữ – thế là đủ để ông cảm nhận được con trai mình vẫn đang sống tốt.
Người cha ấy không phải người đàn ông hoàn hảo, nhưng ông là người cha tuyệt vời nhất. Câu nói “Nó là con tôi, nó viết gì tôi biết cả” chẳng phải là một lời khẳng định chắc nịch, mà là sự thấu hiểu, là tình yêu sâu sắc đến mức không cần đến câu chữ cũng có thể cảm nhận được.
Rồi một ngày, con trai lớn lên, bước vào thế giới rộng lớn mà không còn cha đồng hành bên cạnh. Nhưng cha chưa bao giờ rời đi. Ông vẫn ở đó, trong những ký ức, trong những con đường mà con sẽ đi qua, trong từng dòng chữ đã từng viết.
Bố tôi là một câu chuyện nhỏ, nhưng lại chứa đựng một tình cảm to lớn. Nó khiến ta nhận ra rằng, không phải lúc nào yêu thương cũng cần thể hiện bằng lời nói, mà đôi khi, chỉ cần một cử chỉ, một hành động giản đơn cũng đủ để sưởi ấm một đời người.
