Phân tích và rút ra từ câu chuyện Nước mắt Cá Sấu

Đề bài: Em hãy viết một đoạn văn trình bày suy nghĩ của mình về bài học rút ra từ câu chuyện “Nước mắt Cá Sấu”.

                                                                                                        NƯỚC MẮT CÁ SẤU

Một buổi trưa mùa hè nóng nực. Đang lúc hạn hán kéo dài, có một bác nông dân kéo một chiếc xe chở đồ đi qua ven rừng. Lúc đó, Cá Sấu đang nằm thoi thóp bên đường, tưởng như sắp chết khô đến nơi mất. Trông thấy bác nông dân đi tới, Cá Sấu liền giả bộ khóc lóc van xin:

– Ối ông ơi, xin ông rủ lòng thương cứu con với! Cánh đầm ven rừng này khô cạn từ lâu rồi. Ông hãy làm phúc chở giùm con đến cánh đầm sâu ở bên kia núi.

Bác nông dân đáp:

– Làm sao ta mang chú đi được! Chú kềnh càng thế kia cơ mà! Ta chịu thôi!

Cá Sấu lại giả tảng, lã chã giọt ngắn giọt dài:

 – Ối ông ơi, ông cứu con làm phúc! Ông cứ đặt con lên xe, rồi chở con đi thôi mà!

Bác nông dân lắc đầu:

– Ta không bê nổi chú lên xe, chú nặng lắm! Vả lại xe ta đã chất đầy các thứ rồi!

Cá Sấu khẩn khoản:

– Hay ông cột chặt con vào gầm xe mà kéo đi vậy? Khi nào đến cánh đầm kia chân núi, ông cởi chão  ra cho con!

Bác nông dân động lòng thương con vật khốn khổ, bèn lấy một cuộn chão to tướng cột chặt Cá Sấu vào gầm xe, rồi kéo chiếc xe lặc lè nặng gấp đôi lúc trước và đi tiếp.

Khi đến khu đầm sâu, mồ hôi nhễ nhại, bác ta cởi dây buộc Cá Sấu ra. Gã Cá Sấu liền há mõm nhe rặng chặn ngay bác nông dân lại và trở mặt:

– Này ông, ông hãy để lại xác ở đây cho ta ăn thịt, ta căm giận ông lắm!

Bác nông dân sửng sốt:

– Sao chú lại căm giân ta và muốn trả ơn ta bằng cách đó?

Cá Sấu lên giọng:

– Ông đã trói ta chặt quá làm cho suốt quãng đường dài ta nhức nhối khắp cả mình mẩy. Ta phải ăn thịt ông bạn cho bõ giận. Vả lại đã mấy ngày liền ta nằm khô, chẳng kiếm được con mồi nào cả…

Vừa lúc đó, Thỏ Rừng ở đâu chọt đi tới, thoáng nghe cậu chuyện, liền hỏi Cá Sấu:

– Sao, ông bạn chuyến này lại muốn ăn thịt cả người nữa cơ à?

Cá Sấu vênh váo trả lời:

– Ừ, tớ nhờ cái nhà bác này chở tớ từ cánh đầm khô cạn bên kia chân núi sang cánh đầm bên này để kiếm ăn. Bác ta đã không thương thì chớ, lại trói chặt tớ vào gầm xe đến gãy hết cả xương và suýt nữa thì tắc thở. Tớ phải trả thù!

Thỏ Rừng lại hỏi:

– Bác ta đã trói ông bạn như thế nào? Lại đây tớ xem thử! Là người giữa, tớ sẽ phân rõ phải trái cho cả hai bên!

Thỏ Rừng nói luôn với bác nông dân:

– Bác câm lấy cuộn chão và thử trói lại anh bạn này vào gầm xe như ban nãy cho tôi xem có đúng như anh ta kể tội bác không?

Bác nông dân lại trói chặt Cá Sấu vào gầm xe. Thỏ Rừng giả vờ giật thử sợi dây, rồi hỏi Cá Sấu:

– Có phải ban nãy bác ta đã trói ông bạn như thế này không? Ồ, thế này thì đã chặt gì lắm đâu!

Cá Sấu hấp tấp phân bua:

– Không, không! Nếu chỉ trói như thế này thôi thì tớ nổi giận làm sao được cơ chứ!

Thỏ Rừng liền giúp bác nông dân siết chặt sợi dây chão hơn nữa, rồi lại hỏi Cá Sấu:

– Thế này đã đúng chưa?

Cá Sấu nhăn mặt xuýt xoa, gật đầu lia lịa:

– Đúng! Đúng như thế đấy! Tớ không tài nào  cựa nổi mình nữa! Có thế tớ mới nổi giận và phải trả thù chứ!

Thỏ Rừng quay lại nói với bác nông dân:

– Bây giờ hắn đã bị trói không cựa nổi mình nữa thì bác còn đợi gì nào? Liệu cái giống bất nhân bất  nghĩa này có tha cái mạng cho bác không, nếu bác lại thương hại hắn như ban nãy?

Như sực tỉnh, lập tức bác nông dân vác luôn một tảng đá to tướng nhặt ở ven đầm, vừa đập Cá Sấu vừa hét:

– Nước mắt cá sấu này!… Nước mắt cá sấu này!…

Thế là con Cá Sấu vô ơn, lật lọng đã bị trừng trị đích đáng.

(Câu chuyện Nước mắt Cá Sấu – Truyện cổ tích Khmer – truyencotichonline.net)

Dàn ý chi tiết

Mở bài

• Giới thiệu vấn đề nghị luận.
• Dẫn vào câu chuyện “Nước mắt Cá Sấu”.
• Nêu quan điểm cá nhân về bài học rút ra.

Giữa những câu chuyện dân gian mà ta từng đọc, “Nước mắt Cá Sấu” luôn để lại cho tôi cảm giác gai lạnh đặc biệt. Không phải vì con cá sấu hung dữ, mà vì sự đổi trắng thay đen quá dễ dàng của nó. Chỉ một khoảnh khắc, kẻ được cứu lại quay sang muốn nuốt chửng ân nhân. Câu chuyện khiến tôi tự hỏi: điều gì nguy hiểm hơn—răng nanh của cá sấu, hay một tấm lòng giả dối đội lốt đáng thương? Chính từ đó, bài học về lòng biết ơn và sự tỉnh táo khi trao đi lòng tốt trở nên vô cùng rõ ràng.

Thân bài

• Nội dung chính của câu chuyện.
  • Cá Sấu giả khóc xin bác nông dân cứu giúp.
  • Bác nông dân tốt bụng, cố gắng cứu nó dù vô cùng vất vả.
  • Khi được cứu sống, Cá Sấu trở mặt muốn ăn thịt ân nhân.
  • Thỏ Rừng thông minh, giúp bác nông dân thoát nạn và vạch trần bản chất vô ơn của Cá Sấu.
• Bài học rút ra.
  • Câu chuyện “Nước mắt Cá Sấu” đem đến bài học sâu sắc về lòng biết ơn và cách đối nhân xử thế.
  • Phê phán sự vô ơn, lật lọng, lợi dụng lòng tốt.
  • Khẳng định rằng những kẻ giả dối, phản bội sẽ phải trả giá cho hành động của mình.
  • Lòng tốt chỉ có giá trị khi đặt đúng chỗ, trao cho đúng người.
• Mở rộng – liên hệ thực tế.
  • Trong cuộc sống, không ít người sẵn sàng lợi dụng sự tử tế của người khác để phục vụ lợi ích cá nhân.
  • Không nên ngây thơ tin vào vẻ ngoài tỏ ra đáng thương, tỏ ra yếu đuối, bởi đôi khi đó chỉ là “nước mắt cá sấu”.
  • Lòng tốt cần đi kèm sự tỉnh táo để không trở thành nạn nhân của sự lừa dối.
• Liên hệ bản thân.
  • Rèn luyện cho mình thái độ biết ơn đối với những ai đã giúp đỡ.
  • Không lợi dụng niềm tin của người khác.
  • Biết suy xét trước khi đưa ra lòng tốt.
  • Nhớ rằng cách ta đối xử với người khác sẽ quay trở lại với chính mình.

Kết bài

• Khẳng định giá trị bài học mà câu chuyện gửi gắm.
• Nhấn mạnh tầm quan trọng của lòng biết ơn và sự tử tế đúng chỗ.
• Đưa ra cảm nhận hoặc thông điệp.

Khi hình dung cảnh bác nông dân toát mồ hôi kéo con vật khổng lồ chỉ vì một lời van xin, tôi cảm thấy xót xa hơn là giận dữ. Nhưng đến lúc cá sấu há mõm đòi ăn thịt ân nhân, cảm giác ấy lập tức biến thành nỗi thất vọng về sự vô ơn. Nhìn lại câu chuyện, tôi hiểu một điều: không phải ai tỏ ra khổ sở cũng thật sự đáng tin. Lòng tốt chỉ thật sự có ý nghĩa khi nó không bị đặt nhầm người. Và một khi ai đó sẵn sàng phản bội ngay sau khi được giúp đỡ, thì cái giá mà họ phải trả không chỉ là hình phạt của câu chuyện, mà còn là sự cô độc trong chính cuộc đời họ.