NLVH trình bày suy nghĩ về câu nói: “Thơ khởi sự từ tâm hồn, vượt lên bằng tầm nhìn và đọng lại nhờ tấm lòng người viết”

Đề bài: Bàn về thơ, nhà phê bình Hoàng Minh Châu cho rằng: “Thơ khởi sự từ tâm hồn, vượt lên bằng tầm nhìn và đọng lại nhờ tấm lòng người viết”. Anh/Chị hiểu ý kiến trên như thế nào? Bằng trải nghiệm văn học của bản thân (ngoài các bộ sách giáo khoa thuộc chương trình Ngữ văn cấp THCS hiện hành), hãy làm sáng tỏ.

Dàn ý NLVH trình bày suy nghĩ về câu nói của nhà phê bình văn học Hoàng Minh Châu: “Thơ khởi sự từ tâm hồn, vượt lên bằng tầm nhìn và đọng lại nhờ tấm lòng người viết”

>>> Xem thêm: Cách phân tích đề bài nghị luận văn học hay, chi tiết

I. Mở bài:

– Giới thiệu vấn đề: Thơ ca là một thể loại văn học đặc biệt, mang đậm tính cá nhân và thể hiện cảm xúc, tư tưởng của người nghệ sĩ. Từ xưa đến nay, thơ luôn đóng vai trò quan trọng trong việc phản ánh cuộc sống, là nơi bộc lộ tâm hồn và tư tưởng của tác giả. Vấn đề đặt ra là mối quan hệ giữa cuộc sống – người nghệ sĩ – tác phẩm – người đọc trong thơ ca.

– Dẫn dắt vào vấn đề nghị luận: Theo Hoàng Minh Châu, thơ ca khởi nguồn từ cảm xúc, vượt lên bởi tầm nhìn, và đọng lại nhờ tấm lòng người viết. Bài viết này sẽ làm rõ mối quan hệ giữa cuộc sống, người nghệ sĩ, tác phẩm và người đọc qua những đặc trưng của thơ.

Trong kho tàng văn học Việt Nam, thơ ca luôn giữ một vị trí đặc biệt, bởi nó là sự kết tinh của cảm xúc, tư tưởng và tâm hồn người nghệ sĩ. Thơ không chỉ đơn thuần là những vần điệu, mà chính là sự rung động của trái tim, là những suy tư sâu sắc của tác giả về cuộc sống. Mỗi bài thơ khi ra đời đều mang trong mình một thông điệp, một tầm nhìn và những cảm xúc mà người nghệ sĩ muốn gửi gắm. Đặc biệt, ý kiến của nhà phê bình Hoàng Minh Châu về thơ ca với mối quan hệ giữa cuộc sống, người nghệ sĩ, tác phẩm và người đọc đã chỉ rõ những yếu tố quan trọng tạo nên giá trị vĩnh cửu của một tác phẩm thơ. Qua đó, chúng ta sẽ hiểu hơn về bản chất, sức mạnh và sự sống lâu bền của thơ ca.

II. Thân bài:

1. Giải thích các yếu tố tạo nên đặc trưng của thơ:

– Thơ khởi sự từ tâm hồn:

Thơ bắt nguồn từ cảm xúc của người nghệ sĩ trước cuộc sống, là tiếng lòng, là sự rung động thẩm mỹ. Mỗi bài thơ chính là sự phản ánh nội tâm của tác giả.

Cảm xúc, những suy nghĩ, trăn trở trong tâm hồn nhà thơ được thể hiện một cách chân thực và sâu sắc qua từng câu, từng từ ngữ.

– Thơ vượt lên bởi tầm nhìn:

Tầm nhìn của người nghệ sĩ là cách họ nhìn nhận, cảm nhận cuộc sống. Đây là quan điểm, tư tưởng riêng biệt, giúp tác phẩm có chiều sâu và giá trị.

Người nghệ sĩ không chỉ phản ánh thực tại mà còn đưa ra những suy ngẫm về cuộc sống, về con người và về thế giới xung quanh.

– Thơ đọng lại nhờ tấm lòng người viết:

Một bài thơ có sức sống lâu dài là bài thơ chứa đựng trái tim và tấm lòng của người viết. Chính sự chân thành trong cảm xúc của tác giả mới giúp bài thơ chạm đến trái tim người đọc.

Thơ không chỉ là những lời lẽ đẹp đẽ, mà còn là sự đồng cảm giữa người viết và người đọc, khi người đọc cảm nhận được tấm lòng của nhà thơ.

2. Bàn luận về mối quan hệ giữa cuộc sống, người nghệ sĩ, tác phẩm và người đọc:

– Văn học (thơ) khởi sự từ tâm hồn con người:

+ Thơ là nơi người nghệ sĩ thể hiện tình cảm, cảm xúc của mình trước cuộc sống. Tình cảm trong thơ chân thành, mãnh liệt, từ đó dễ dàng chạm đến trái tim người đọc.

+ Cuộc sống là nguồn cảm hứng vô tận cho thơ, và thơ ca lại có khả năng tác động đến người đọc, bồi đắp thêm những tình cảm, suy nghĩ đẹp đẽ về cuộc sống.

– Tác phẩm văn học phản ánh đời sống hiện thực:

+ Tác phẩm thơ là sự phản ánh nội tâm của con người, là hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan. Mỗi bài thơ đều có sự kết hợp giữa cảm xúc và tư tưởng của người viết, từ đó truyền tải những thông điệp sâu sắc về cuộc sống.

+ Nhà thơ cần có cái nhìn sắc bén và tấm lòng rộng mở để cảm nhận và phản ánh cuộc sống một cách chân thực và sâu sắc.

– Thơ có khả năng thanh lọc tâm hồn:

+ Thơ không chỉ đơn thuần là sự thể hiện của cảm xúc mà còn là nguồn động viên, nâng đỡ tâm hồn người đọc. Thơ có thể làm nhẹ bớt nỗi niềm, xoa dịu những vết thương trong tâm hồn người đọc và hướng con người đến những giá trị tốt đẹp, chân – thiện – mỹ.

3. Phân tích, chứng minh qua các tác phẩm thơ:

– Tác phẩm “Cảnh khuya” của Hồ Chí Minh:

+  Trong bài thơ này, nhà thơ thể hiện cảm xúc sâu sắc của mình trước vẻ đẹp của thiên nhiên, bầu trời đêm và sự tĩnh lặng của thiên nhiên.

+ Hồ Chí Minh đã dùng tầm nhìn bao quát để thể hiện sự gắn kết giữa con người và thiên nhiên, khẳng định mối quan hệ sâu sắc giữa con người và vũ trụ. Thể hiện qua hình ảnh thiên nhiên, thơ của Hồ Chí Minh chạm đến tâm hồn người đọc, tạo nên sự đồng cảm.

– Tác phẩm “Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận:

+ Huy Cận đã khắc họa cuộc sống lao động vất vả nhưng đầy niềm vui, niềm tự hào của người dân chài qua những vần thơ đẹp đẽ, giàu hình ảnh.

+ Tác phẩm thể hiện rõ tầm nhìn của tác giả về vẻ đẹp lao động, về sức mạnh của con người trong cuộc sống, đồng thời chứa đựng sự yêu thương, trân trọng đối với cuộc sống và con người.

4. Mở rộng bàn luận:

+ Thơ cần khởi đầu từ cảm xúc, vượt lên bởi tầm nhìn và đọng lại nhờ tấm lòng người viết. Đây chính là yếu tố giúp một tác phẩm thơ có thể tồn tại lâu dài và chinh phục được trái tim người đọc.

+ Tuy nhiên, để tạo nên giá trị đích thực của một tác phẩm thơ, không chỉ cần có cảm xúc và tư tưởng sâu sắc, mà còn phải có tài năng trong việc tạo dựng hình thức nghệ thuật, ngôn từ độc đáo và sáng tạo.

+ Mỗi nhà thơ cần có trái tim nhạy cảm, một cái nhìn sâu sắc và khả năng sáng tạo để mang đến cho người đọc những tác phẩm giàu cảm xúc và có giá trị thẩm mỹ cao.

III. Kết bài:

– Tổng kết lại vấn đề nghị luận: Thơ ca không chỉ là sự thể hiện cảm xúc mà còn là sự kết nối giữa cuộc sống, người nghệ sĩ, tác phẩm và người đọc. Một tác phẩm thơ hay là khi nó khởi nguồn từ những cảm xúc chân thành, được thể hiện qua tầm nhìn sâu sắc và chạm đến trái tim người đọc.

– Khẳng định ý nghĩa của việc hiểu rõ mối quan hệ này trong việc đánh giá và cảm nhận giá trị của các tác phẩm thơ, đồng thời khuyến khích người đọc trân trọng những giá trị tinh thần mà thơ ca mang lại.

Qua đoạn văn trên, có thể khẳng định rằng ý kiến của Hoàng Minh Châu về đặc trưng của thơ ca quả rất đúng đắn. Thơ khởi nguồn từ cảm xúc mãnh liệt của người nghệ sĩ, được nâng tầm qua tư tưởng và quan điểm sâu sắc về cuộc sống, và cuối cùng, chính tấm lòng chân thành của người viết đã tạo nên sức sống lâu bền cho tác phẩm. Mối quan hệ giữa cuộc sống, người nghệ sĩ, tác phẩm và người đọc không chỉ là sự kết nối đơn giản mà là một chuỗi những rung động, đồng cảm và chia sẻ. Thơ ca chính là sự giao thoa giữa tâm hồn và trí tuệ, là sợi dây nối liền thế giới của người sáng tác và người tiếp nhận. Chính vì vậy, một tác phẩm thơ hay không chỉ thể hiện tài năng của người nghệ sĩ mà còn làm phong phú thêm tâm hồn của người đọc, để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng mỗi người, vượt thời gian và không gian.