Trình bày cảm nhận về chi tiết  tô canh bí đỏ trong đoạn trích Hạ đỏ (Nguyễn Nhật Ánh)

Đề bài: Em hãy viết đoạn văn nghị luận( khoảng 200 chữ) Trình bày cảm nhận về chi tiết  tô canh bí đỏ trong đoạn trích Hạ đỏ (Nguyễn Nhật Ánh)

Mùa hè năm đó là mùa hè quê ngoại. 

Cuối năm lớp chín, tôi học bù đầu, người xanh như tàu lá. Ngày nào mẹ tôi cũng mua bí đỏ về nấu canh cho tôi ăn. Mẹ bảo bí đỏ bổ óc, ăn vào học bài sẽ mau thuộc. Trước nay, tôi vốn thích món này. Bí đỏ nấu với đậu phộng thêm vài cọng rau om, ngon hết biết. Nhưng ngày nào cũng phải buộc ăn món đó, tôi đâm ngán. Hơn nữa, dù dạ dày tôi bấy giờ tuyền một màu đỏ, trí nhớ tôi vẫn chẳng khá lên chút nào. Tôi học trước quên sau, học sau quên trước. Vì vậy tôi phải học gấp đôi những đứa khác.  

Tối, tôi thức khuya lơ khuya lắc. Sáng, tôi dậy từ lúc trời còn tờ mờ. Mắt tôi lúc nào cũng đỏ kè. Ba tôi bảo : 

• Nhất định đầu thằng Chương bị hở một chỗ nào đó. Chữ nghĩa đổ vô bao nhiêu rớt ra bấy nhiêu. Thế nào sang năm cũng phải hàn lại.

Mẹ tôi khác ba tôi. Mẹ không phải là đàn ông. Mẹ không nỡ bông phèng trước thân hình còm nhom của tôi. Mẹ xích lại gần tôi, đưa tay nắn nắn khớp xương đang lồi ra trên vai tôi, bùi ngùi nói : 

-Mày học hành cách sao mà càng ngày mày càng giống con mắm vậy Chương ơi ! 

Giọng mẹ tôi như một lời than. Tôi mỉm cười trấn an mẹ: 

-Mẹ đừng lo! Qua kỳ thi này, con lại mập lên cho mẹ coi! 

Không hiểu mẹ có tin lời tôi không mà tôi thấy mắt mẹ rưng rưng. Thấy mẹ buồn, tôi cũng buồn lây. Nhưng tôi chẳng biết cách nào an ủi mẹ. Tôi đành phải nín thở nuốt trọn một tô canh bí đỏ cho mẹ vui lòng. 

Dù sao, công của tôi không phải là công cốc. Những ngày thức khuya dậy sớm đã không phản bội lại tôi. Kỳ thi cuối năm, tôi xếp hạng khá cao. 

Ba tôi hào hứng thông báo: 

-Sang năm ba sẽ mua cho con một chiếc xe đạp.

Mẹ tôi chẳng hứa hẹn gì. Mẹ chỉ “thưởng” tôi một cái cốc trên trán: 

-Cha mày! Từ nay lo mà ăn ngủ cho lại sức nghe chưa! 

Ba tôi vui. Mẹ tôi vui. Nhưng tôi mới là người vui nhất. Tôi đàng hoàng chia tay với những tô canh bí đỏ mà không sợ mẹ tôi thở dài. Dù sao thì cũng cảm ơn mày, cơn ác mộng của tao, nhưng bây giờ xin tạm biệt nhé! Tôi cúi đầu nói thầm với trái bí cuối cùng đang nằm lăn lóc trong góc bếp trước khi cung tay cốc cho nó một phát.

(Trích Hạ đỏ, Nguyễn Nhật Ánh, Nxb Trẻ, 2019)

Dàn ý chi tiết

I. Mở đoạn

Giới thiệu tác giả và tác phẩm:
Nguyễn Nhật Ánh là nhà văn của tuổi thơ, người luôn viết bằng giọng văn hóm hỉnh, dung dị nhưng thấm đẫm tình người. Hạ đỏ là một trong những tác phẩm tiêu biểu, phản ánh tâm lý tuổi học trò cùng những cảm xúc trong sáng, chân thật.

Giới thiệu chi tiết nghị luận:
Trong đoạn trích, chi tiết “tô canh bí đỏ” tuy nhỏ bé, bình dị nhưng mang giá trị biểu tượng sâu sắc, góp phần khắc họa tình mẫu tử thiêng liêng và tâm hồn hiếu thảo, nỗ lực của nhân vật “tôi”.

II. Thân đoạn

Giải thích vấn đề nghị luận:
“Tô canh bí đỏ” không chỉ là món ăn mẹ nấu cho con trong mùa thi mà còn là biểu tượng cho tình yêu thương, sự chăm chút, hi sinh thầm lặng của người mẹ dành cho con.

Phân tích và cảm nhận:

* Chi tiết “ tô canh bí đỏ” có vai trò , ý nghĩa to lớn trong việc thể hiện nội dung tư tưởng, nghệ thuật đoạn trích.

+ Chi tiết xuất hiện nhiều lần trong hoàn cảnh: để bồi bổ sức khỏe, tăng thêm trí nhớ cho con mà mẹ thường nấu “canh bí đỏ đậu phộng, thêm vài cọng rau om, ngon hết biết” cho “tôi” ăn để ôn thi cuối năm lớp 9.

+ Nhân vật “tôi” ( học trước quên sau) ngày nào cũng ăn canh bí đỏ nên từ thích chuyển sang ngán nhưng vẫn cố ăn để không phụ công mẹ. Rồi “ tôi” quyết tâm học để không phải ăn canh bí đỏ mẹ nấu, để không nghe tiếng thở dài của mẹ, để cha mẹ vui lòng.

+ Kết thúc tác phẩm là chi tiết : tôi đỗ cao, đàng hoàng chia tay tô canh bí đỏ- cơn ác mộng, cúi xuống thì thầm với trái bí lăn lóc gốc bếp và cốc cho nó một cái trong niềm vui thắng lợi.

->Chi tiết có mặt, xuyên suốt tác phẩm có ý nghĩa góp phần phát triển câu chuyện đời thường ý nghĩa; bộc lộ vẻ đẹp nhân vật tôi- người con hiếu thảo, có lòng quyết tâm, nỗ lực; người mẹ yêu thương con. Qua đó góp phần thể hiện tài năng của tác giả trong xâu dựng chi tiết truyện hợp lí, giàu ý nghĩa.

Đánh giá, khái quát:
Chi tiết “tô canh bí đỏ” là một sáng tạo nghệ thuật tinh tế của Nguyễn Nhật Ánh. Từ một món ăn dân dã, tác giả gửi gắm tình cảm gia đình ấm áp, làm nổi bật chủ đề nhân văn về tình mẫu tử và sự trưởng thành trong ý thức của tuổi trẻ.

III. Kết đoạn

Khẳng định lại giá trị của chi tiết:
“Tô canh bí đỏ” tuy giản dị nhưng chứa đựng cả bầu trời yêu thương, vừa mang hơi thở đời thường, vừa làm sáng lên vẻ đẹp nhân hậu trong con người Việt Nam.

Liên hệ mở rộng:
Qua chi tiết ấy, người đọc thấu hiểu rằng đôi khi những điều nhỏ bé, bình dị trong đời sống lại có sức mạnh nuôi dưỡng tâm hồn, giúp ta trưởng thành và biết trân quý hơn tình yêu gia đình.