Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) với chủ đề: Sức mạnh tinh thần của văn hóa dân gian trong cuộc sống hôm nay

a. Yêu cầu chung: xác định đúng vấn đề nghị luận; bảo đảm yêu cầu về dung lượng và sử dụng bằng chứng

-Vấn đề nghị luận: Sức mạnh tinh thần của văn hóa dân gian trong cuộc sống hôm nay.

–   Dung lượng: khoảng 600 chữ.

– Bằng chứng: thực tế đời sống và văn bản ở phần Đọc hiểu.

b1. Viết được mở bài và kết bài cho bài văn nghị luận xã hội

-Mở bài: giới thiệu được vấn đề nghị luận.

-Kết bài: khẳng định được vấn đề nghị luận.

b2. Giải thích được vấn đề nghị luận

-Văn hóa dân gian: là những giá trị tinh thần, nghệ thuật, phong tục tập quán, lời ca tiếng hát, truyện kể… được nhân dân sáng tạo, lưu truyền qua nhiều thế hệ.

-Sức mạnh tinh thần của văn hóa dân gian: chính là khả năng nuôi dưỡng tâm hồn, bồi đắp bản lĩnh, tạo nên sự cố kết cộng đồng, là nguồn động viên, chở che, nâng đỡ con người trong khó khăn, thử thách.

-Khẳng định: Văn hóa dân gian như mạch nguồn bền bỉ, đem lại niềm tin, sự gắn bó và hạnh phúc cho đời sống hôm nay.

b3. Phân tích, chứng minh được vấn đề nghị luận

–Phân tích, chứng minh được vì sao văn hóa dân gian có sức mạnh tinh thần trong đời sống hiện nay

+Văn hóa dân gian góp phần làm cộng đồng gắn kết, xã hội thêm nhân văn: qua ca dao, tục ngữ, lễ hội, truyện kể… con người học được tình yêu thương, đạo lý “uống nước nhớ nguồn”.

+ Văn hóa dân gian đem đến sự bình an, niềm vui và hạnh phúc nội tâm: tiếng hát dân ca, câu chuyện cổ tích, điệu hò, câu hát quan họ… nuôi dưỡng đời sống tinh thần, khơi dậy niềm tự hào dân tộc.

-Phân tích, chứng minh được ý nghĩa của vấn đề nghị luận:

+Đối với xã hội: Làm giàu bản sắc dân tộc, tạo nên sức mạnh văn hóa hội nhập với thế giới. Góp phần gắn kết cộng đồng, tăng cường sự đồng thuận và tinh thần đoàn kết. Là nguồn lực tinh thần hỗ trợ sự phát triển bền vững của đất nước trong bối cảnh toàn cầu hóa..

+Đối với cá nhân: Giúp mỗi người tìm thấy niềm tin, sự an ủi, cân bằng trong cuộc sống. Nuôi dưỡng tâm hồn, hình thành nhân cách, lối sống nhân ái, thủy chung.Bồi đắp niềm tự hào dân tộc, ý thức giữ gìn và phát huy truyền thống.

b4. Mở rộng, nâng cao được vấn đề nghị luận và rút ra bài học

–   Mở rộng, nâng cao vấn đề nghị luận:

+Không phải yếu tố văn hóa dân gian nào cũng dễ dàng được gìn giữ trong cuộc sống hiện đại, nhưng giá trị cốt lõi, tinh túy nhất vẫn được thời gian khẳng định.

+Cần phê phán lối sống thực dụng, chạy theo văn hóa ngoại lai, thờ ơ hoặc xem nhẹ giá trị truyền thống.

+Đồng thời, tránh việc bảo tồn một cách hình thức, chỉ mang tính trình diễn, xa rời đời sống.

-Rút ra bài học:

+Mỗi người cần ý thức giữ gìn và phát huy văn hóa dân gian trong đời sống hằng ngày: từ ngôn ngữ, lời ăn tiếng nói, đến việc tham gia lễ hội, trân trọng nghệ thuật truyền thống.

+Hạnh phúc không chỉ đến từ tiện nghi vật chất mà còn từ những giá trị tinh thần bền vững; vì vậy, hãy gieo “hạt giống văn hóa” trong mỗi hành động, để văn hóa dân gian mãi là sức mạnh tinh thần nâng đỡ con người và dân tộc.

b5. Sáng tạo

-Có những ý đột phá, vượt ra ngoài Đáp án nhưng có sức thuyết phục.

-Có cách diễn đạt tinh tế, độc đáo.

a.Đối với yêu cầu chung: 1,0 điểm

–  Xác định đúng vấn đề nghị luận: 0,25 điểm

–   Bảo đảm yêu cầu về dung lượng 600 ± 200 chữ: 0,25 điểm

–   Bảo đảm yêu cầu về bằng chứng:

+ Thuyết phục, bao quát các khía cạnh của vấn đề nghị luận: 0,25 điểm

+ Sử dụng bằng chứng từ văn bản Đọc hiểu và thực tế đời sống: 0,25 điểm

b. Đối với yêu cầu cụ thể: 3,0 điểm

Giám khảo xem xét và chấm điểm bài làm của thí sinh theo các yêu cầu mà Đáp án đã nêu. Số điểm trong mỗi ý bao gồm cả yêu cầu về diễn đạt, trình bày. Cụ thể như sau:

b1: 0,5 điểm

–   Biết mở bài: 0,25 điểm

–   Biết kết bài: 0,25 điểm

b2: 0,5 điểm

–  Giải thích được 2 cụm từ: 0,25 điểm; giải thích được 1 cụm từ vẫn chấm 0,25 điểm.

–   Giải thích khái quát vấn đề nghị luận: 0,25 điểm

b3: 1,0 điểm

–   Làm rõ được 2 nguyên nhân “vì sao”: 0,5 điểm; làm rõ được 1 nguyên nhân vẫn chấm 0,25 điểm

–   Phân tích, chứng minh được ý nghĩa: 0,5 điểm

+ Phân tích được ý nghĩa đối với cá nhân: 0,25 điểm; phân tích được 1 ý vẫn chấm 0,25 điểm

+ Phân tích được ý nghĩa đối với xã hội: 0,25 điểm

b4: 0,5 điểm

–   Mở rộng nâng cao được vấn đề nghị luận: 0,25 điểm; trả lời được 1 ý vẫn chấm 0,25 điểm

–   Rút ra được bài học: 0,25 điểm; trả lời được 1 ý vẫn chấm 0,25 điểm

b5: 0,5 điểm

–   Ý mới có sức thuyết phục: 0,25 điểm

–   Diễn đạt tinh tế, độc đáo: 0,25 điểm

Lưu ý:

Trừ điểm mắc lỗi (diễn đạt, chính tả, dùng từ và viết câu):

–   Trừ 0,5 điểm nếu bài văn mắc từ 6 – 8 lỗi;

–   Trừ 1,0 điểm nếu bài văn mắc từ 9 – 12 lỗi;

-Không chấm quá 2,0 điểm của cả câu nếu bài văn mắc trên 12 lỗi.