Viết bài văn nghị luận so sánh, đánh giá hai đoạn trích trên trong tiểu thuyết Dấu chân người lính và Mưa đỏ

Đoạn trích 1:

(Tóm lược: Dấu chân người lính ( 1970) của Nguyễn Minh Châu tái hiện cuộc chiến Khe Sanh và khắc họa hình ảnh người lính cách mạng. Nổi bật là chính ủy Kinh – cán bộ lý tưởng, tình cảm; Khuê – cần vụ thông minh; Nhẫn – trung đoàn trưởng nghiêm khắc; Lượng – trinh sát giàu tình cảm, có mối tình dang dở với Xiêm. Đặc biệt, Lữ – con trai Kinh, từ một chàng trai nghệ sĩ đã trưởng thành, ra trận và hi sinh anh dũng khi tay còn nắm chiếc đài truyền tin, để lại nỗi đau lớn cho cha. Bên cạnh họ còn có Cận, Nết…, tất cả đều giàu nhiệt huyết và lòng yêu nước. Tác phẩm khép lại bằng chiến thắng Khe Sanh và hình ảnh những người lính tiếp tục lên đường, biểu tượng cho niềm tin và sức sống bất diệt của dân tộc. Đoạn trích sau đây kể về cảnh Khuê, Kinh và đồng đội trên đường hành quân)

(…)Khuê đang đi chợt trông thấy trước mặt cả một mảng lưng áo của chính uỷ Kinh như đập vào mắt. Anh vội vàng hô:

-Ba lô thủ trưởng đâu?

-Ôi chí nguy rồi! Tôi bỏ quên chiếc ba lô ở trên dốc Ba Định.

-Thủ trưởng cứ lên trước đi !

Khuê đi ngược trở lại. Ở những quãng rừng hai bên đường vừa ban nãy còn bỏ trống, bây giờ đã thấy có nhiều đợt người hạ trại. Tiếng lính gọi nhau í ới, tiếng dao phát cành cây, tiếng đóng cọc chí chát. Một anh nhanh nhẹn trong khi moi nhặt vội vàng cuộn võng trên chân tay thì anh ta đã buông mình nằm thẳng căng trong chiếc võng và bất ngờ thét lên một tiếng: “Trường Sơn ơi!” làm rung chuyển cả khu rừng. Dăm ba anh chưa kịp sửa soạn chỗ ăn chỗ nằm đã nhảy bổ xuống suối thò lút cánh tay vào các hóc đá moi lên từng vốc cá. Một anh ngồi ngay giữa vệ cỏ hì hoáy ghi chép lên cuốn sổ tay. Một anh khác vác dao vạc ngay một mảng vỏ trên một thân cây rất lớn bên đường, dùng méc-quya vẽ đè lên thớ gỗ trắng vẫn còn chảy nhựa một chiếc mũi tên to sù như đuổi một con dím và ba chữ: “Đoàn Thu Bồn”. Đâu đó có tiếng bìm bịp kêu trong khoảng rừng vắng. Một đơn vị khác đang nhổ trại. Anh cán bộ ôm khư khư chiếc đài trước bụng, cầm chiếc gậy chống quay tít mấy vòng như là đang ngứa tay muốn múa gươm, chốc chốc lại quát: “Nhanh lên, nhanh lên, ta kiếm đâu dăm ba thằng Mỹ kéo hết các cậu ơi!”. Những người lính cuốn tăng võng trong tiếng ồn ào. Những chiếc tăng ny lông màu lá mạ rải khắp rừng suối trong phút chốc đã được xếp lại, như đàn bướm đậu chập chờn rồi kéo nhau bay đi nơi khác. Cả đơn vị đã lên đường tập họp. Khói bếp vẫn còn vươn dàu uể oải cuốn theo thân cây và nằm cuộn tròn những vũng mờ xanh dưới tán lá. Mỗi tiểu đội để lại một vệt than tro dưới gốc cây.

(Trích Dấu chân người lính, Nguyễn Minh Châu, NXB Thanh niên, 2004, tr.37-38)

Đoạn trích 2:

( Tóm lược:Tiểu thuyết Mưa đỏ của Chu Lai tái hiện khốc liệt 81 ngày đêm bảo vệ Thành cổ Quảng Trị năm 1972. Nhân vật trung tâm là Cường, một chiến sĩ trẻ quả cảm, đại diện cho cả thế hệ thanh niên Việt Nam dấn thân vào chiến tranh với niềm tin son sắt vào Tổ quốc. Cùng đồng đội như Tạ,Bình, Tấn, Hải, …, Cường chiến đấu giữa mưa bom bão đạn, chịu đựng đói khát, thương tích và mất mát. Bên cạnh những trận đánh dữ dội là tình đồng đội sâu nặng, tình yêu trong sáng giữa Cường và Hồng, cô gái dũng cảm làm công tác cứu thương. Kết thúc tiểu thuyết là cảnh hai người mẹ của hai nhân vật chính ở hai chiến tuyến cùng trở lại Thành cổ viếng mộ con, họ tình cờ gặp nhau, cùng thắp nén hương lên hai ngôi mộ. Đoạn trích sau đây kể về tiểu đội sáu người lính trẻ bên sông Thạch Hãn, trong khung cảnh bom đạn khốc liệt sắp ập đến, họ vẫn hồn nhiên, lạc quan, sống đúng với sở thích và tuổi trẻ của mình trước khi bước vào những ngày chiến đấu ác liệt..)

Pháo cũng đang thè những cái lưỡi tanh tưởi đỏ lòm của mình liếm xuống những cánh rừng chồi xơ xác ven dòng Thạch Hãn. Pháo giội thẳng vào lòng sông. Cây bùng cháy, nước dựng lên, bầu trời bầm đỏ, cảnh vật chao nghiêng. Tất cả rung giật, vỡ vụn như báo hiệu cái thời khắc trọng đại và khốc liệt nhất của lịch sử vùng đất này, của lịch sử cuộc chiến tranh dằng dặc này sắp xảy ra.

Song điều đó vẫn đang nằm ở phía trước, nằm trong khoảng thời gian địa ngục trải ra suốt tám mươi mốt ngày đêm mà lúc này tiểu đội sáu người của Tạ chưa thể mường tượng ra, làm sao có thể mường tượng ra? Họ vô tư, hồn nhiên xen một chút lãng mạn, hồi hộp như những chú chim non sắp sải cánh bay vào một vùng giông bão phiêu bồng và kỳ vĩ. Pháo bắn họ chui xuống hầm. Pháo ngừng, họ lại trồi lên làm những công việc theo thói quen nghề nghiệp trước khi bước vào đời lính xông pha của mình. Người thích vẽ thì vẽ, người thích cơ khí thì cứ loay hoay tháo ra lắp vào mấy khẩu súng trên tay, người mê nhạc lại lim dim mắt lắng nghe đến tận cùng những âm thanh tĩnh lặng kỳ lạ sau mọi rú rít, gầm gào. Người không thích gì thì ngồi đốt thuốc tán gẫu hoặc tranh thủ nhảy xuống sông tắm táp, bơi lội một chút cho vơi nhẹ đầu óc.

Đặng Cường và chú bé Tú đang chìm người trong dòng nước lúc này vẫn còn trong xanh, răng cười lóa nắng.

– Chiến tranh mà cũng thơ mộng nhỉ, anh nhỉ? – Tú đưa mắt nhìn sang hai bờ lau lách. – Sông này giống sông Nhuệ quê em quá, chỉ trong hơn thôi và không có bọn con gái chiều chiều đi làm ruộng về xuống tắm.

(Trích chương 6, Mưa đỏ, tiểu thuyết, Chu Lai,NXB Văn học, 2019, tr 49,50)

Chú thích:

–Nguyễn Minh Châu là một trong số những nhà văn mở đường tinh anh và tài năng nhất của văn học VN thời kì đổi mới. Trước 1975, Nguyễn Minh Châu viết nhiều về chiến tranh, tác phẩm mang khuynh hướng sử thi. Từ 1980 về sau ông chuyển sang cảm hứng thế sự với những vấn đề đạo đức và triết lí nhân sinh, lúc này tác phẩm của ông mang giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc.

-Đại tá, nhà văn Chu Lai tên khai sinh là Chu Văn Lai, sinh ngày 5 tháng 2 năm 1946 tại xã Hưng Đạo, huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên. Trong kháng chiến chống Mỹ, ông là một chiến sĩ đặc công hoạt động trong vùng Sài Gòn. Sự trui rèn qua khói lửa chiến tranh cùng với cảm hứng lãng mạn cách mạng, ông đã viết nên những tác phẩm đồ sộ, vạm vỡ về chiến tranh và người lính. Mưa đỏ giành giả A cuộc thi tiểu thuyết của Hội Nhà văn Việt Nam năm 2016 và giải A – Giải thưởng của Bộ quốc phòng.

Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) so sánh, đánh giá hai đoạn trích trên trong tiểu thuyết Dấu chân người lính (Nguyễn Minh Châu) và Mưa đỏ (Chu Lai).