Viết đoạn văn ghi lại cảm xúc về bài thơ Ông mặt trời mùa hạ
HƯỚNG DẪN CỦA GIÁO VIÊN
BƯỚC 1: TÌM Ý:
| – Thể thơ: Năm chữ
– Giọng thơ: + Khổ 1, 2, 3: Giọng có chút oán trách, giận dỗi + Khổ 4, 5: Giọng thương cảm, xót xa trước nỗi vất vả và sự hy sinh. |
– Vần: vần chân, vần liền, vần cách
– Nhịp: 2/3, 3/2
|
| a. Khổ thơ 1, 2, 3:
Y Nội dung chính: Sự khắc nghiệt của Ông Mặt Trời mùa hạ
Y Cảm xúc của em về đoạn thơ: Cảm thấy sự ngột ngạt, khó chịu trước cái nắng gay gắt, khắc nghiệt của mùa hè.
Gợi ý quà tặng 20/10 cho những người thân yêu
✨ KHO TÀI LIỆU NGHỊ LUẬN VĂN HỌC CHO GEN Z HỌC ĐỈNH ✨
Ông Mặt Trời đỏ ối Mới sớm đã dậy rồi Vén màn nhìn nhân thế Mặt nhăn nhó mà thôi
Chị Mây chơi gần đó Chị Gió mới đi qua Đều bị ông đuổi hết Đang nóng… nào có tha
Trần gian thì héo úa Đồng ruộng nứt nẻ rồi Dòng sông cũng phơi đáy Giận ông nhiều, ông ơi!
|
« Hình ảnh
– “Ông Mặt Trời đỏ ối”: Gợi sự chói chang, nóng bức cực độ, như một khối lửa khổng lồ, dữ dội ngay từ sáng sớm. – “Trần gian thì héo úa, Đồng ruộng nứt nẻ rồi, Dòng sông cũng phơi đáy”: Chuỗi hình ảnh gợi tả sự tàn phá khủng khiếp, toàn diện của nắng nóng lên cả không gian (trần gian), cây trồng (đồng ruộng) và nguồn nước (dòng sông), cho thấy sự khô hạn cùng cực.
|
| « Từ ngữ
– “nào có tha”: Từ ngữ mạnh mẽ, thể hiện sự độc đoán, không khoan nhượng của nắng nóng, sẵn sàng xua đuổi mọi yếu tố làm dịu mát. – “Giận ông nhiều, ông ơi!”: Lời than thốt trực tiếp, thể hiện sự bức bối, oán trách của con người và thiên nhiên trước cái nóng.
|
|
| « Biện pháp tu từ:
– Nhân hóa: “Ông Mặt Trời… mặt nhăn nhó”, “Chị Mây chơi gần đó, Chị Gió mới đi qua, Đều bị ông đuổi hết”: + Khiến Ông Mặt Trời, Mây, Gió trở nên sống động, có tính cách như con người (khó chịu, nóng nảy, giận dỗi, bị xua đuổi). + Thể hiện cảm xúc than trách, giận dỗi của con người đối với sự khắc nghiệt của nắng hè, tạo nên sự gần gũi, thân thuộc giữa thiên nhiên và con người.
|
|
| a. Khổ thơ 4, 5:
Y Nội dung chính: Nỗi vất vả của con người và sinh linh
Y Cảm xúc của em về đoạn thơ: Cảm thấy thương cảm, xót xa cho sự vất vả của các loài vật và đặc biệt là sự hy sinh thầm lặng, tình yêu thương bao la của cha mẹ dành cho con cái trong hoàn cảnh khắc nghiệt.
Góc sân nhà bầy kiến Cõng đàn con trốn rồi Chú Vàng đang thè lưỡi Bầy Gà thiếp bờ ao
Chỉ có bố và mẹ Vẫn vất vả mỗi ngày Tinh mơ đi tát nước Cho em bát cơm đầy.
|
« Hình ảnh
– “bố và mẹ, vẫn vất vả mỗi ngày, tinh mơ đi tát nước, cho em bát cơm đầy”: Hình ảnh đối lập mạnh mẽ với sự héo úa của thiên nhiên và sự mệt mỏi của loài vật. Thể hiện sự tần tảo, chịu khó, hy sinh không ngừng nghỉ của cha mẹ vì tương lai con cái. “Bát cơm đầy” là biểu tượng cho sự no đủ, ấm áp mà cha mẹ mang lại.
|
| « Từ ngữ
– “vẫn vất vả”: Nhấn mạnh sự bền bỉ, không ngừng nghỉ của bố mẹ, dù hoàn cảnh khắc nghiệt nhưng vẫn kiên cường.
|
|
| « Biện pháp tu từ:
– Nhân hóa: “Chú Vàng đang thè lưỡi, Bầy Gà thiếp bờ ao”, “bầy kiến, Cõng đàn con trốn rồi”: + Khiến các con vật hiện lên như những thực thể có cảm xúc, biết mệt mỏi, tạo sự đồng cảm cho người đọc. + Làm nổi bật sự khắc nghiệt của thời tiết đã ảnh hưởng đến cả những sinh linh nhỏ bé, tạo sự xót xa cho người đọc. |
|
| ? Chủ đề
Tình yêu thương, sự hy sinh tần tảo của cha mẹ dành cho con cái trong điều kiện thiên nhiên khắc nghiệt. |
? Thông điệp
Ca ngợi tình yêu thương, sự tần tảo, hy sinh của cha mẹ; đồng thời nhắc nhở chúng ta trân trọng những gì mình đang có và biết ơn công lao của đấng sinh thành. |
DÀN Ý CHI TIẾT
| I. Mở bài | |
| – Giới thiệu tác phẩm, tác giả (1)
– Cảm nghĩ chung của em (2) – Nội dung/ chủ đề của bài thơ/ đoạn thơ (3) |
Bài thơ “Ông mặt trời mùa hạ” của Trần Hà Yên đã chạm vào trái tim em bằng những vần thơ dung dị mà sâu lắng, vẽ nên một mùa hè khắc nghiệt nhưng vẫn thấm đẫm tình thương. |
| II. Thân bài | |
| 1. Cảm xúc về nội dung bài thơ: | |
| Khổ thơ 1, 2, 3: | |
| (1) Cảm xúc của em + nội dung đoạn thơ:
“Trích thơ” |
Đọc ba khổ thơ đầu, em cảm nhận rõ sự ngột ngạt, héo úa khi thiên nhiên lâm vào hạn hán, đất đai nứt nẻ, dòng sông trơ đáy, tất cả như oằn mình trước cái nắng cháy da cháy thịt. |
| (2) Cảm nhận một số nét đặc sắc về nghệ thuật ® tác dụng:
– Hình ảnh – Từ ngữ đặc sắc – Biện pháp tu từ
|
– Những hình ảnh nhân hóa như “chị Mây”, “chị Gió” bị ông Trời đuổi đi, hay “mặt nhăn nhó” của ông Trời khiến em vừa bật cười vì hóm hỉnh, vừa thấm thía vì cảm giác ngột ngạt mà cái nóng mang lại.
– Những cụm từ như “nào có tha” hay “giận ông nhiều, ông ơi” thể hiện sự oán trách đáng yêu, cho thấy mối liên hệ gần gũi giữa con người và thiên nhiên. – Biện pháp nhân hóa đã thổi hồn vào sự vật, biến thiên nhiên thành những nhân vật biết giận hờn, biết phản ứng, làm cho bức tranh mùa hè trở nên sinh động như một câu chuyện cổ tích. |
| (3) Chốt nội dung:
|
Những dòng thơ ấy giúp em hình dung chân thực về sự khắc nghiệt của thời tiết và những vất vả mà con người phải đối mặt. |
| Khổ thơ 4, 5: | |
| (1) Cảm xúc của em + nội dung đoạn thơ:
“Trích thơ” |
Nhưng rồi, cảm xúc trong em bỗng lặng lại khi đọc hai khổ thơ cuối – nơi không còn lời oán than mà chỉ còn sự cảm phục, xót xa dành cho những con người âm thầm chịu đựng. |
| (2) Cảm nhận một số nét đặc sắc về nghệ thuật ® tác dụng:
– Hình ảnh – Từ ngữ đặc sắc – Biện pháp tu từ
|
– Em đặc biệt xúc động trước hình ảnh bố mẹ “vẫn vất vả mỗi ngày” dưới nắng gắt để “cho em bát cơm đầy” – một biểu tượng đầy thiêng liêng của tình thương.
– Những từ như “vất vả”, “tinh mơ”, “bát cơm đầy” không chỉ miêu tả hành động mà còn chất chứa cả tấm lòng, cả mồ hôi nước mắt của người làm cha mẹ. – Biện pháp nhân hóa như “Chú Vàng đang thè lưỡi”, “bầy gà thiếp bờ ao”, “kiến cõng con” gợi sự thương cảm sâu sắc cho cả những sinh linh nhỏ bé, như những mảnh ghép nhỏ tạo nên một bức tranh mùa hè đầy cảm xúc và chân thực. |
| (3) Chốt nội dung:
|
– Từ những dòng thơ dung dị mà giàu hình ảnh ấy, em thấm thía hơn về tình yêu thương gia đình – một thứ tình cảm mộc mạc mà vững bền như mạch nguồn chảy giữa lòng đời. |
| 2. Cảm xúc về đặc sắc nghệ thuật + chủ đề bài thơ: | |
| Đánh giá đặc sắc nghệ thuật + chủ đề bài thơ:
– Thể thơ – Gieo vần, ngắt nhịp – Giọng thơ – Từ ngữ, hình ảnh – Biện pháp tu từ Þ Góp phần thể hiện chủ đề bài thơ |
Với thể thơ năm chữ, ngắt nhịp 2/3, 3/2, giọng thơ linh hoạt, kết hợp với những từ ngữ, hình ảnh sinh động và biện pháp tu từ nhân hóa, bài thơ không chỉ phác họa thành công một mùa hè đặc trưng mà còn làm nổi bật tình cảm gia đình mộc mạc, thiêng liêng. |
| 3. Cảm xúc về tác giả: | |
| – Nhận xét, đánh giá tài năng, tình cảm của tác giả | Phải là người có tâm hồn tinh tế, trái tim nhạy cảm với nỗi đau và vẻ đẹp của cuộc sống, nhà thơ mới viết nên những vần thơ nhẹ nhàng mà lay động đến vậy. |
| III. Kết bài: | |
| – Khẳng định lại cảm xúc của em về bài thơ
– Liên hệ bản thân |
Cảm ơn nhà thơ Trần Hà Yên đã tái hiện lại một mùa hè nắng cháy mà vẫn đong đầy tình thương, để em biết trân trọng hơn những hy sinh âm thầm của cha mẹ trong cuộc sống thường nhật. |
Bài tham khảo
Nhà thơ Huy Cận từng khẳng định: “Thơ ca là tiếng lòng tha thiết của con người trước cuộc sống.” Quả thật, bài thơ “Ông mặt trời mùa hạ” của Trần Hà Yên đã chạm vào trái tim em bằng những vần thơ dung dị mà sâu lắng, vẽ nên một mùa hè vừa khắc nghiệt vừa đong đầy yêu thương. Đọc ba khổ thơ đầu, em cảm nhận rõ sự ngột ngạt, héo úa khi thiên nhiên lâm vào hạn hán, đất đai nứt nẻ, dòng sông trơ đáy, tất cả như oằn mình trước cái nắng cháy da cháy thịt: “Ông Mặt Trời đỏ ối/Mới sớm đã dậy rồi/Vén màn nhìn nhân thế/Mặt nhăn nhó mà thôi”. Những hình ảnh nhân hóa như “chị Mây”, “chị Gió” bị ông Trời đuổi đi, hay “mặt nhăn nhó” của ông Trời khiến em vừa bật cười vì hóm hỉnh, vừa thấm thía vì cảm giác ngột ngạt mà cái nóng mang lại: “Chị Mây chơi gần đó/Chị Gió mới đi qua/Đều bị ông đuổi hết/Đang nóng… nào có tha”. Những cụm từ như “nào có tha” hay “giận ông nhiều, ông ơi” thể hiện sự oán trách đáng yêu, cho thấy mối liên hệ gần gũi giữa con người và thiên nhiên: “Trần gian thì héo úa/Đồng ruộng nứt nẻ rồi/Dòng sông cũng phơi đáy/Giận ông nhiều, ông ơi!”. Biện pháp nhân hóa đã thổi hồn vào sự vật, biến thiên nhiên thành những nhân vật biết giận hờn, biết phản ứng, làm cho bức tranh mùa hè trở nên sinh động như một câu chuyện cổ tích. Những dòng thơ ấy giúp em hình dung chân thực về sự khắc nghiệt của thời tiết và những vất vả mà con người phải đối mặt. Nhưng rồi, cảm xúc trong em bỗng lặng lại khi đọc hai khổ thơ cuối – nơi không còn lời oán than mà chỉ còn sự cảm phục, xót xa dành cho những con người âm thầm chịu đựng: “Chỉ có bố và mẹ/Vẫn vất vả mỗi ngày/Tinh mơ đi tát nước/Cho em bát cơm đầy”. Em đặc biệt xúc động trước hình ảnh bố mẹ tảo tần giữa cái nắng gay gắt – vẫn bền bỉ mưu sinh để đem lại no ấm cho con. Những từ như “vất vả”, “tinh mơ”, “bát cơm đầy” không chỉ là những từ ngữ miêu tả mà còn chất chứa cả mồ hôi, nước mắt và tình thương thẳm sâu. Biện pháp nhân hóa như “Chú Vàng đang thè lưỡi/Bầy Gà thiếp bờ ao” hay “bầy kiến/Cõng đàn con trốn rồi” gợi nên sự thương cảm cho cả những sinh linh nhỏ bé – như những mảnh ghép nhỏ tạo nên một bức tranh mùa hè đầy cảm xúc và chân thực. Từ những dòng thơ dung dị mà giàu hình ảnh ấy, em thấm thía hơn về tình yêu thương gia đình – một thứ tình cảm mộc mạc mà vững bền như mạch nguồn chảy giữa lòng đời. Với thể thơ năm chữ, ngắt nhịp 2/3, 3/2, giọng thơ linh hoạt, kết hợp với những từ ngữ, hình ảnh sinh động và biện pháp tu từ nhân hóa, bài thơ không chỉ phác họa thành công một mùa hè đặc trưng mà còn làm nổi bật tình cảm gia đình mộc mạc, thiêng liêng. Phải là người có tâm hồn tinh tế, trái tim nhạy cảm với nỗi đau và vẻ đẹp của cuộc sống, nhà thơ mới viết nên những vần thơ nhẹ nhàng mà lay động đến vậy. Cảm ơn nhà thơ Trần Hà Yên đã tái hiện lại một mùa hè nắng cháy mà vẫn đong đầy tình thương, để em biết trân trọng hơn những hy sinh âm thầm của cha mẹ trong cuộc sống thường nhật.
✨ KHO TÀI LIỆU NGHỊ LUẬN VĂN HỌC CHO GEN Z HỌC ĐỈNH ✨
- 💡 100 CÔNG THỨC MỞ BÀI NGHỊ LUẬN VĂN HỌC CỰC ĐỈNH
- 📘 TRỌN BỘ CÁC KHÁI NIỆM LÝ LUẬN VĂN HỌC
- 📝 BÍ KÍP VIẾT BÀI NGHỊ LUẬN 600 CHỮ ĐẠT ĐIỂM 10
- 🌷 GHI NHỚ CÔNG THỨC MỞ BÀI CHO MỌI ĐỀ THƠ, TRUYỆN
- 🎯 CÁCH ĐƯA LÍ LUẬN VĂN HỌC VÀO BÀI NGHỊ LUẬN
- 💬 CÁCH VIẾT ĐOẠN VĂN THEO CÁC DẠNG CẤU TRÚC
- 🎓 300 TÀI LIỆU NGHỊ LUẬN VĂN HỌC CHO HỌC SINH GIỎI
