Viết đoạn văn nêu cảm nghĩ của em về bài thơ Tự nguyện

Đề bài:

Viết đoạn văn nêu cảm nghĩ của em về bài thơ Tự nguyện

TỰ NGUYỆN

Nếu là chim, tôi sẽ là loài bồ câu trắng

Nếu là hoa, tôi sẽ là một đóa hướng dương

Nếu là mây, tôi sẽ là một vầng mây ấm

Là người, tôi sẽ chết cho quê hương

Là chim, tôi sẽ cất cao đôi cánh mềm

Từ Nam ra ngoài Bắc báo tin nối liền

Là hoa, tôi nở tình yêu ban sớm

Cùng muôn trái tim ngất ngây hòa bình.

Là mây, theo làn gió tung bay khắp trời

Nghìn xưa oai hùng đó tôi xin tiếp lời

Là người, xin một lần khi nằm xuống

Nhìn anh em đứng lên phất cao ngọn cờ.

                                        (Trương Quốc Khánh)

* Trương Quốc Khánh ( 1947- 1999). Ông được sinh ra trong gia đình cách mạng ở xã Đôn Thuận, huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh. Ông là một nhạc sĩ, một nhà báo, nhà biên kịch. Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là bài hát “ Tự nguyện” được sáng tác trong phong trào “ Hát cho đồng bào tôi nghe”.

Dàn ý chi tiết

Mở đoạn.

– Giới thiệu tác giả Trương Quốc Khánh và bài thơ “ Tự nguyện”

– Nêu cảm nghĩ chung của em về bài thơ.

Có những bài thơ không cần nhiều lời mà vẫn đủ sức lay động một thế hệ, bởi trong đó kết tinh một lý tưởng sống trong trẻo và thiêng liêng. Tự nguyện của Trương Quốc Khánh là một bài thơ như thế. Từ những giả định rất đỗi giản dị – chim, hoa, mây, con người – tác giả đã mở ra một thế giới cảm xúc lớn lao, nơi khát vọng hòa bình gắn liền với ý thức hiến dâng cho Tổ quốc. Không ồn ào, không bi lụy, bài thơ cất lên như một lời tự nguyện xuất phát từ trái tim, thể hiện tinh thần sống vì cộng đồng, vì quê hương. Đọc Tự nguyện, em cảm nhận rõ vẻ đẹp của một con người biết đặt số phận riêng mình trong vận mệnh chung của đất nước.

Thân đoạn. Tập trung chia sẻ cảm nghĩ về nội dung và nghệ thuật của bài thơ.

* Về nội dung:

– Mạch cảm xúc của bài thơ được phát triển từ những giả định “Nếu là chim, tôi sẽ là loài bồ câu trắng/Nếu là hoa, tôi sẽ là một đóa hướng dương/Nếu là mây, tôi sẽ là một vầng mây ấm/Là người, tôi sẽ chết cho quê hương.”

+ Hình ảnh “ bồ câu trắng” gợi cho người đọc ấn tượng về biểu tượng đẹp cho khát vọng hòa bình, tình thân ái hữu nghị, tinh thần đoàn kết. “ Hoa hướng dương”- loài hoa luôn hướng về phía mặt trời mọc lại tượng trưng cho con người hướng tới ánh sáng của Đảng là lý tưởng sống cao đẹp. “Vầng mây ấm” mang không khí ấm áp khắp đất trời. “ Là người, tôi sẽ chết cho quê hương”-> là sự hy sinh có ý nghĩa.

+ Điệp từ “ Nếu là”và liệt kê các sự vật: chim, hoa, mây, người vừa có tác dụng đưa ra những sự lựa chọn để nhân vật trữ tình hướng tới, vừa là để nhấn mạnh khát khao cống hiến. Đồng thời còn gợi hình, gợi cảm cho lời thơ làm cho câu thơ trở nên sinh động giàu giá trị biểu đạt.

+ Đọc tiếp hai khổ sau của bài thơ, người đọc đồng cảm với tinh thần háo hức, phấn chấn bởi lời khẳng định dứt khoát sự lựa chọn tất cả ở khổ thơ thứ nhất là: chim, hoa, mây, người … nên nhân vật trữ tình đã có những hành động rất cụ thể : “Là chim, tôi sẽ cất cao đôi cánh mềm/ Từ Nam ra ngoài Bắc báo tin nối liền/ Là hoa, tôi nở tình yêu ban sớm/ Cùng muôn trái tim ngất ngây hòa bình” và “Là mây, theo lán gió tung bay khắp trời/ Nghìn xưa oai hùng đó tôi xin tiếp lời/ Là người, xin một lần khi nằm xuống/ Nhìn anh em đứng lên phất cao ngọn cờ”.

+ Những câu thơ đều thể hiện lý tưởng sống có ích và khát vọng cống hiến. Thậm chí trong thời điểm hiện tại cuộc kháng chiến chống Mỹ đang diễn ra khốc liệt thì nhân vật trữ tình tiếp tục nối tiếp thế hệ cha ông từ nghìn xưa sẵn sàng khi “ Tổ quốc gọi- chúng tôi lên đường”. Nghĩa là sẵn sàng hy sinh, hiến dâng cả sinh mệnh của mình để dệt nên linh hồn oai hùng quê hương, đất nước.

+ Đặc biệt là đặt hai câu thơ “ Là người, xin một lần khi nằm xuống/ Nhìn anh em đứng lên phất cao ngọn cờ” vào hoàn cảnh hiện tại của đất nước đáng có chiến tranh thì hai câu thơ đã gợi cho người đọc tinh thần “ Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Cặp từ trái nghĩa “ Nằm xuống- đứng lên” nghĩa là một người chết để muôn người sống hạnh phúc, ấm no. Đây chính là một hành động yêu nước rất thiết thực- Một lý tưởng, một tinh thần cống hiến, xả thân hết sức cao đẹp. Thật xúc động và đáng trân trọng làm sao!

+ Hơn nữa lý tưởng sống ấy đã lan truyền tới mọi người, mọi tầng lớp thanh niên ở hiện tại và mãi mãi… khiến người đọc luôn trân trọng và tự hào. Đó cũng là quan niệm sống mà Tố Hữu đã đề cập “Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình”  hay nhà thơ Thanh Hải cũng đã từng có ước nguyện hiến cả cuộc đời cho quê hương, đất nước “ Một nốt trầm xao xuyến/Lặng lẽ dâng cho đời”.

* Về nghệ thuật:

– Tác giả sử dụng thể thơ tự do, giọng điệu tha thiết nhưng hùng hồn và dứt khoát; điệp từ, điệp cấu trúc câu có tác dụng nhấn mạnh nội dung cần diễn đạt; Hình ảnh thơ phong phú giàu ý nghĩa biểu tượng; biện pháp liệt kê được sử dụng thành công.

=> Thể hiện tấm lòng yêu nước tha thiết, sẵn sàng hy sinh cho đất nước.

Kết đoạn. Nêu khái quát cảm nghĩ về bài thơ

Tự nguyện để lại trong em một cảm xúc lắng sâu và bền bỉ về lý tưởng sống cao đẹp của con người Việt Nam. Đó là lý tưởng sống không đòi hỏi nhận về, chỉ lặng lẽ hiến dâng, như chim mang tin vui, như hoa tỏa hương, như mây lan tỏa hơi ấm cho đời. Những câu thơ về sự hi sinh không gợi buồn đau mà thắp lên niềm tin, bởi “nằm xuống” là để “đứng lên” một tương lai tươi sáng hơn. Bài thơ vì thế không chỉ thuộc về một thời chiến tranh, mà còn soi sáng cách sống của mỗi người hôm nay: sống biết yêu thương, biết cho đi và sẵn sàng tự nguyện gánh vác trách nhiệm với quê hương, đất nước.