Phân tích bài thơ Hỏi của Hữu Thỉnh

Đề bài: Phân tích bài thơ Hỏi của Hữu Thỉnh

Tôi hỏi đất:
– Đất sống với đất như thế nào?
– Chúng tôi tôn cao nhau.
Tôi hỏi nước:
– Nước sống với nước như thế nào?
– Chúng tôi làm đầy nhau.
Tôi hỏi cỏ:
– Cỏ sống với cỏ như thế nào?
– Chúng tôi đan vào nhau
Làm nên những chân trời.
Tôi hỏi người:
– Người sống với người như thế nào?
Tôi hỏi người:
– Người sống với người như thế nào?
Tôi hỏi người:
– Người sống với người như thế nào?
(“ Hỏi” – Hữu Thỉnh, Trích Thư mùa đông)

Dàn ý Phân tích bài thơ Hỏi của Hữu Thỉnh

1. Mở bài

– Hữu Thỉnh là một nhà thơ nổi bật trong nền văn học Việt Nam hiện đại, với những tác phẩm mang đậm ảnh hưởng của thiên nhiên và con người. Ông viết những vần thơ giàu hình ảnh, cảm xúc và gợi mở nhiều suy nghĩ về cuộc sống.

– Bài thơ Hỏi là một trong những tác phẩm tiêu biểu của Hữu Thỉnh, thể hiện sự gắn bó chặt chẽ giữa con người và thiên nhiên. Bài thơ cũng bày tỏ những suy tư của tác giả về cách sống và mối quan hệ giữa con người với nhau và với đất trời.

– Vấn đề nghị luận: Phân tích bài thơ Hỏi của Hữu Thỉnh, làm rõ thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm qua những câu hỏi đầy trăn trở trong tác phẩm này.

– Trích dẫn bài thơ

Hữu Thỉnh là một trong những nhà thơ nổi tiếng của văn học Việt Nam đương đại. Với phong cách viết thơ đầy cảm xúc và sâu sắc, ông luôn biết cách khơi dậy những suy ngẫm về cuộc sống, con người và thiên nhiên. Bài thơ Hỏi của Hữu Thỉnh là một tác phẩm tiêu biểu, mang trong mình những câu hỏi không lời đáp, mở ra một không gian để người đọc suy ngẫm về mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên và những phẩm chất cần có trong cuộc sống. Bài thơ là cuộc trò chuyện sâu lắng giữa tác giả và thiên nhiên, nhưng cũng là lời nhắc nhở đối với mỗi chúng ta về cách sống yêu thương và có trách nhiệm. Qua đó, Hữu Thỉnh khẳng định rằng sống hòa hợp với thiên nhiên và với con người là điều cần thiết để tạo dựng một xã hội tốt đẹp.

2. Thân bài

a. Giới thiệu phong cách sáng tác và hoàn cảnh ra đời bài thơ

– Hữu Thỉnh là một trong những nhà thơ tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại. Ông viết những tác phẩm ngắn gọn nhưng chứa đựng những suy tư sâu sắc về cuộc sống, con người và thiên nhiên. Bài thơ Hỏi được sáng tác trong bối cảnh đất nước có nhiều biến động, với những suy ngẫm về sự sống, sự kết nối giữa thiên nhiên và con người, và trách nhiệm của con người đối với nhau.

b. Phân tích bài thơ Hỏi

* 6 câu thơ đầu: Cuộc trò chuyện với thiên nhiên

– Cuộc trò chuyện với đất: “tôn cao” là lời khẳng định mối quan hệ chặt chẽ giữa con người và thiên nhiên, khi đất luôn là nền tảng nuôi dưỡng sự sống. Đất không chỉ là nơi chúng ta sinh sống mà còn là một phần của cuộc sống, nơi mọi sự vật được hình thành và phát triển.

=> Đất và con người như hai yếu tố bổ sung cho nhau, giúp đỡ nhau phát triển để tạo thành những ngọn núi đồi hùng vĩ. Hình ảnh này thể hiện sự gắn kết bền chặt giữa con người và thiên nhiên, khi con người và thiên nhiên luôn hỗ trợ lẫn nhau để tồn tại và phát triển.

– Cuộc trò chuyện với nước: “làm đầy” có thể hiểu là sự đền đáp, sự yêu thương và che chở của nước đối với con người. Nước luôn sẵn sàng giúp đỡ, như những dòng nước êm dịu làm đầy những khoảng trống, chữa lành vết thương trong cuộc sống.

=> Câu thơ như một lời nhắc nhở rằng chúng ta cần cho đi những điều tốt đẹp, giúp đỡ lẫn nhau và sống đầy đủ, chan hòa tình yêu thương.

– Cuộc trò chuyện với cỏ: Mặc dù cỏ là loài cây nhỏ bé, mọc dại giữa thiên nhiên rộng lớn, nhưng chúng lại biết cách đoàn kết, “đan vào nhau” để tạo thành những thảm cỏ đẹp mắt, tạo nên sức mạnh vững chắc.

=> Đây là một hình ảnh ẩn dụ về sự nhỏ bé của mỗi cá nhân, nhưng khi chúng ta đoàn kết và hỗ trợ nhau, chúng ta sẽ tạo nên sức mạnh phi thường, có thể vượt qua mọi thử thách, khó khăn.

=> Sáu câu thơ đầu của bài thơ là cuộc trò chuyện đầy chiêm nghiệm của Hữu Thỉnh với thiên nhiên, gửi gắm thông điệp về sự yêu thương, chia sẻ và đoàn kết trong cuộc sống.

* Những câu thơ cuối: Lời độc thoại và câu hỏi đến con người

– Sau những câu chuyện với thiên nhiên, tác giả chuyển sang đặt câu hỏi với con người. Những câu hỏi này tuy được đưa ra, nhưng không có lời hồi đáp. Đây là một lời nhắc nhở của tác giả đối với con người về cách sống, mối quan hệ giữa chúng ta với nhau và với thiên nhiên.

=> Câu hỏi không có lời hồi đáp là lời nhắc nhở của tác giả rằng con người cần phải tự suy nghĩ, tự đánh giá lại chính mình và những hành động của mình trong cuộc sống.

– Bài thơ khép lại bằng một thông điệp mạnh mẽ, khuyên con người hãy sống yêu thương, đoàn kết và có trách nhiệm với bản thân, với cộng đồng, và với thiên nhiên. Đây cũng là lời nhắn nhủ về việc rèn luyện những phẩm chất tốt đẹp, sống có trách nhiệm và đóng góp cho xã hội.

3. Kết bài

– Bài thơ Hỏi của Hữu Thỉnh là một tác phẩm đầy tính nhân văn, với những câu hỏi sâu sắc về cách sống, tình yêu thương, và trách nhiệm của con người đối với nhau và với thiên nhiên. Qua bài thơ, tác giả đã gửi gắm một thông điệp lớn lao về việc sống có trách nhiệm, yêu thương và giúp đỡ lẫn nhau.

– Cá nhân tôi cảm nhận bài thơ này như một lời thức tỉnh, nhắc nhở chúng ta về sự cần thiết của tình yêu thương, đoàn kết trong cuộc sống, cũng như sự tôn trọng và bảo vệ thiên nhiên. Những câu hỏi không lời đáp khiến mỗi người phải tự suy ngẫm về bản thân và những mối quan hệ xung quanh mình.

Bài thơ Hỏi của Hữu Thỉnh là một tác phẩm nghệ thuật vừa sâu sắc về mặt nội dung, vừa đẹp đẽ về mặt hình thức. Những câu hỏi mà tác giả đặt ra không có lời đáp lại, nhưng lại chính là lời nhắc nhở mỗi người về trách nhiệm của mình trong cuộc sống. Từ cuộc trò chuyện với thiên nhiên, tác giả dẫn dắt người đọc đến với những suy ngẫm về mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên, cũng như mối quan hệ giữa con người với nhau. Đó là một thông điệp nhân văn sâu sắc, mời gọi mỗi chúng ta nhìn lại bản thân và những hành động trong cuộc sống. Cá nhân tôi cảm nhận bài thơ không chỉ là một sự chiêm nghiệm về thiên nhiên, mà còn là lời nhắc nhở về lòng yêu thương, sự đoàn kết và trách nhiệm đối với xã hội và môi trường xung quanh.