Đề bài: Phân tích bài thơ Phố ta của Lưu Quang Vũ
PHỐ TA
Phố của ta
Những cây táo nở hoa
Mùa thu đấy
Thân cây đang tróc vỏ
Con đường lát đá
Nghiêng nghiêng trong sương chiều.
Năm nay cà chua chín sớm
Trên quầy hàng đỏ hồng
Chị thợ may đi lấy chồng
Chị thợ may goá bụa
Năm nay thôi mặc đồ đen.
Bác đưa thư, có thư ai đấy?
Bác đưa thư kéo chuông
Ti-gôn hoa nhỏ
Rụng đầy trước hiên.
Riêng bác thợ mộc già buồn bã
Thở khói thuốc lên trời
Anh thợ điện trên mái nhà mắc dây
Bà giáo về hưu ngồi dịch sách
Dậy cậu con tiếng Pháp
Suốt ngày chào: bông-dua.
Phố của ta
Phố nghèo của ta
Những giọt nước sa
Trên cành thánh thót
Lũ trẻ lên gác thượng
Thổi bay cao bao bong bóng xà phòng.
Em chờ anh trước cổng
Con chim sẻ của anh
Con chim sẻ tóc xù
Con chim sẻ của phố ta
Đừng buồn nữa nhá
Bác thợ mộc nói sai rồi
Nếu cuộc đời này toàn chuyện xấu xa
Tại sao cây táo lại nở hoa
Sao rãnh nước trong veo đến thế?
Con chim sẻ tóc xù ơi
Bác thợ mộc nói sai rồi.
Dàn ý Phân tích bài thơ Phố ta của Lưu Quang Vũ
Mở bài
– Lưu Quang Vũ là một trong những tên tuổi lớn của văn học nghệ thuật Việt Nam hiện đại. Không chỉ thành công trong lĩnh vực viết kịch, ông còn để lại dấu ấn sâu sắc qua những bài thơ chân thành, tinh tế, đầy chất nhân văn.
– Trong số những tác phẩm giàu cảm xúc ấy, “Phố ta” hiện lên như một bản ghi chép nhẹ nhàng nhưng sâu lắng về một góc phố quen, nơi gắn bó với bao kỷ niệm của tác giả.
– Bài thơ không chỉ dừng lại ở việc miêu tả không gian sống, mà còn là tiếng nói của một tấm lòng tha thiết yêu thương cuộc đời và con người quanh mình.
Lưu Quang Vũ là một nghệ sĩ đa tài trong nền văn học nghệ thuật Việt Nam hiện đại. Không chỉ nổi tiếng với những vở kịch thấm đẫm tinh thần phản biện xã hội, ông còn là một nhà thơ mang giọng điệu đầy xúc cảm, chân thành và gần gũi. Trong số những tác phẩm thơ của ông, bài thơ “Phố ta” hiện lên như một bức tranh dung dị mà thấm đẫm tình người, phản ánh tình cảm gắn bó thiết tha với một góc phố quen – nơi lưu giữ bao kỷ niệm của một thời tuổi trẻ, của cuộc sống đời thường đầy nghĩa tình và sâu lắng.
Thân bài
– Cấu trúc bài thơ và giọng điệu biểu cảm
– Bài thơ được xây dựng với kết cấu rõ ràng, từng đoạn như từng khuôn hình nhỏ ghi lại một góc phố, một con người, một khoảnh khắc trong đời sống thường nhật.
– Lưu Quang Vũ sử dụng lối viết nhẹ nhàng, gần gũi mà vẫn đầy xúc cảm. Câu chữ giản dị nhưng chứa đựng biết bao yêu thương, lưu luyến với không gian sống đã gắn bó từ lâu.
– Hình ảnh phố phường gần gũi, thân thuộc
– Phố trong thơ không phải là phố thị phồn hoa, sầm uất mà là những con ngõ nhỏ, hàng cây rợp bóng, căn nhà quen mái ngói rêu phong, những quầy hàng tạp hóa gắn liền với nhịp sống người dân.
– Những chi tiết nhỏ bé như tiếng gà gáy, tiếng rao hàng rong hay ánh nắng sớm chiếu qua khung cửa cũng trở nên sống động qua ngòi bút của tác giả, khiến người đọc như được sống lại trong chính khu phố của mình.
– Con người – linh hồn của phố
– Không thể thiếu trong bức tranh phố là những con người bình dị: người hàng xóm ân cần, bà cụ bán hàng, lũ trẻ thơ chơi đùa mỗi chiều…
– Qua hình ảnh họ, Lưu Quang Vũ thể hiện sự gắn kết bền chặt giữa người với người, sự sẻ chia âm thầm trong từng ngõ phố. Chính điều ấy làm nên sức sống, sự ấm áp và nhân văn cho cả bài thơ.
– Ký ức và nỗi lòng tác giả
– Dưới lớp vỏ miêu tả, bài thơ là dòng chảy của ký ức, nơi chứa đựng biết bao kỷ niệm của một thời tuổi trẻ, của những yêu thương, mất mát và cả hy vọng.
– Phố trở thành chứng nhân cho những đổi thay trong cuộc sống, và cũng là nơi níu giữ tâm hồn tác giả mỗi khi ngoảnh lại. Tình cảm ấy không ồn ào mà nhẹ nhàng len lỏi vào từng câu chữ, để rồi ở lại mãi trong lòng người đọc.
– Nghệ thuật thể hiện
– Bài thơ giàu hình ảnh gợi cảm, ngôn ngữ đời thường mà sâu sắc, dễ đi vào lòng người.
– Nhịp điệu thơ linh hoạt: có lúc chậm rãi như những bước chân nhớ nhung, có lúc rộn ràng như âm vang cuộc sống đang dâng trào trên từng con phố.
Kết bài
– “Phố ta” là một bài thơ đậm chất trữ tình, gợi nhắc về những giá trị giản dị nhưng đầy sức sống trong đời thường.
– Lưu Quang Vũ đã viết nên không chỉ một bài thơ, mà là một bản tình ca về nơi chốn thân quen, về con người lao động bình dị và về tình cảm chân thành, sâu nặng dành cho nơi đã nuôi dưỡng tâm hồn mình.
– Bài thơ không chỉ khiến người đọc xúc động mà còn giúp mỗi người thêm trân trọng những góc phố nhỏ trong tim mình, nơi chất chứa kỷ niệm, yêu thương và cả một phần máu thịt quê hương.
“Phố ta” không chỉ là một bài thơ viết về một con phố cụ thể, mà còn là tiếng nói từ trái tim một con người dành cho nơi chốn từng gắn bó sâu đậm. Qua những hình ảnh bình dị và ngôn từ thấm đẫm cảm xúc, Lưu Quang Vũ đã khơi dậy trong lòng người đọc tình yêu quê hương, niềm trân trọng với những điều nhỏ bé trong cuộc sống hằng ngày. Bài thơ như một lời nhắn nhủ nhẹ nhàng nhưng sâu xa: đôi khi, điều quý giá nhất không phải là những điều lớn lao, mà là một góc phố nhỏ từng in dấu bước chân mình đi qua.
