Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích cấu tứ và sự chi phối của cấu tứ đối với hệ thống hình ảnh trong bài thơ sau:

Con chim non rũ cánh

Đi tìm tổ bơ vơ

Quanh nẻo rừng hiu quạnh

Lướt mướt dưới dòng mưa.

Con chim non chiu chít

Lá động khóc tràn trề

Chao ôi buồn da diết

Chim ơi biết đâu về.

Gió lùa mưa rơi rơi

Trên nẻo đường sương lạnh

Đi về đâu em ơi

Phơi thân tàn cô quạnh!

Em sưởi trong bàn tay

Cho lòng băng giá ấm

Lìa cành lá bay bay

Như mảnh đời u thảm!

Con chim non không tổ

Trẻ mồ côi không nhà

Hai đứa cùng đau khổ

Cùng vất vưởng bê tha

Rồi ngày kia rã cánh

Rụi chết bên đường đi…

Thờ ơ con mắt lạnh

Nhìn chúng: “Có hề chi!”

Huế, tháng 10-1937

(Mồ côi, Tố Hữu[1], in trong Từ ấy, Nxb Văn học, Hà Nội, 1946)

[1] Tố Hữu (1920-2002), tên khai sinh là Nguyễn Kim Thành, là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng Việt Nam hiện đại. Thơ Tố Hữu mang phong cách trữ tình chính trị, thể hiện lẽ sống, tình cảm cách mạng của con người Việt Nam hiện đại nhưng mang đậm chất dân tộc, truyền thống.

Dàn ý phân tích cấu tứ và sự chi phối của cấu tứ đối với hệ thống hình ảnh trong bài thơ

1. Khái quát tác giả, tác phẩm và nêu vấn đề nghị luận:

– Tác giả, tác phẩm: Tố Hữu (1920-2002), tên khai sinh là Nguyễn Kim Thành, là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng Việt Nam hiện đại. Thơ Tố Hữu mang phong cách trữ tình chính trị, thể hiện lẽ sống, tình cảm cách mạng của con người Việt Nam hiện đại nhưng mang đậm chất dân tộc, truyền thống. “Mồ côi” là bài thơ thuộc giai đoạn đầu trong sự nghiệp sáng tác của Tố Hữu.

– Nêu vấn đề nghị luận: phân tích cấu tứ và sự chi phối của cấu tứ đối với hệ thống hình ảnh trong bài thơ “Mồ côi”.

2. Triển khai vấn đề nghị luận:

– Cấu tứ của bài thơ: Bài thơ có cấu tứ tương đối rõ: tác giả mượn hình ảnh con chim non bơ vơ trong chiều mưa lạnh để nói về số phận của những đứa trẻ mồ côi.

– Cấu tứ trên dẫn đến bài thơ có hai hình ảnh nổi bật và tương đồng: con chim non và đứa bé mồ côi.

+ Phần đầu nói về hình ảnh con chim non tội nghiệp: con chim non mất tổ, trong chiều mưa lạnh, bơ vơ không có nơi để về.

+ Phần tiếp theo, từ hình ảnh con chim non bơ vơ, tác giả đưa người đọc đến với hình ảnh thứ hai, hình ảnh đứa bé mồ côi: nó cũng bơ vơ không nhà, lang thang trong chiều mưa lạnh.

+ Phần cuối, tác giả thực hiện phép so sánh giữa hai hình ảnh để làm nổi bật sự tương đồng: đó đểu là những số phận đáng thương, tội nghiệp. Có thể một ngày, không chống chọi lại được với cuộc sống khắc nghiệt, chúng sẽ chết đi dưới con mắt thờ ơ, ghẻ lạnh của người đời.

– Qua bài thơ, ta thấy được tinh thần nhân đạo của tác giả:

+ Đồng cảm xót thương đối với những số phận bất hạnh.

+ Ngầm phê phán sự thờ ơ, vô cảm của người đời.

3. Đánh giá khái quát vấn đề ở đề bài.