Phân tích nhân vật cậu bé trong truyện ngắn “Đóa hoa thơm nhất” của tác giả Ngyễn Thị Thư
ĐÓA HOA THƠM NHẤT.
Thời gian có mặt ở khắp nơi nhưng chẳng ai nhìn thấy nó cả. Họ chỉ thấy dấu tích thời gian để lại khi nó đã qua rồi. Ví như đứa trẻ ngày nào bì bõm tập nói giờ đã thành một cậu bé cao bằng cái tủ lạnh, cậu thường đứng đo và rồi gật gù. Thời gian đi nhanh quá! Thời gian ôn hòa nhón gót đều đều từng nhịp nhưng ai cũng thấy thật mau, vừa hôm qua còn lạnh như cắt, hôm nay đã ấm áp dưới nắng xuân. Cậu bé giở tờ lịch trên bàn khẽ nhẩm:
– Sắp đến mùng 8 tháng 3 rồi, mình nên tặng mẹ món quà gì nhỉ?
– Một bông hoa thơm nhất chẳng hạn! – Thời gian ghé ngang cửa sổ gợi ý.
Cậu bé cảm ơn thời gian rồi bắt đầu đi gặp hoa hồng nhưng nó lắc đầu, bởi nó không phải loài hoa thơm nhất. Hoa nhài, hoa linh lan đều nhún vai bảo cậu đi tìm hoa khác. Cậu tự gia hạn cho mình một năm để kiếm tìm loài hoa đặc biệt ấy. Nhưng thời gian lặng lẽ qua đi, cậu lại tự hứa năm sau nữa sẽ cố gắng tìm được. Trên đường đi, khi thì cậu ngủ quên, lúc lại mải hái những thứ quả đẹp mắt, ngon ngọt trên đường hoặc dừng lại xem những con gà đấu chọi. Và cậu lại lần nữa bởi mùng 8 tháng 3 năm nào chẳng có.
Hôm nay, cậu bé nhìn thấy thời gian phủ lên mái tóc mẹ những điểm bạc trắng, chẳng biết từ bao giờ cậu mới giật mình nhớ về lời hứa năm nào còn chưa làm được. Cậu đã hái tất cả những bông hoa mà trên đường cậu gặp, nhưng về đến nhà chúng đều héo rũ.
– Cậu có thể dừng bước chân để mẹ tôi không già nữa và bông hoa được thơm mãi không? – Cậu bé hỏi thời gian.
– Vạn vật đều thay đổi. Đây vốn dĩ là quy luật của tự nhiên. Thay đổi để thích nghi, để trưởng thành, để nhận ra sự quý giá của giây phút hiện tại. Nếu tôi dừng lại thì sẽ khiến cuộc đời này trở nên vô nghĩa . Tôi luôn bên cậu, còn cậu quên tôi để mải cuồng quay và đắm chìm vào những dục vọng không đáng có. Cậu và mẹ cậu chẳng còn trẻ nữa thì bông hoa kia sao thơm mãi được.
Cậu rơi nước mắt chạy đến bên người mẹ và chắp tay như búp sen:
– Con tặng mẹ đóa hoa này – Bàn tay cậu từ từ ngả về hai bên – Đây là đóa hoa sen thơm con nuôi dưỡng từ bấy lâu mà con lại cứ mải chơi và kiếm tìm nơi xa, đề mẹ phải vất vả vì con. Từ nay, hãy để con chăm sóc mẹ nhé, mẹ ơi
Thời gian mỉm cười, đây mới là bông hoa thơm nhất mà cậu luôn tìm kiếm.
(Nguyễn Thị Thư – Ninh Cầm, Tân Dân, Sóc Sơn, Hà Nội)
(In trên tạp chí Văn học và tuổi trẻ số tháng 3 năm 2021,trang 32)
Dàn ý chung
- Mở bài:
Cách 1: Mở bài trực tiếp (đi từ tác giả đến nhân vật)
– Giới thiệu tác giả:Nguyễn Thị Thư là một trong những nhà văn chuyên viết truyện ngắn và có nhiều tác phẩm để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng bạn đọc.
– Giới thiệu tác phẩm:Truyện ngắn “Đóa hoa thơm nhất” là một tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Thị Thư, mang đến cho người đọc những bài học sâu sắc về tình yêu thương và giá trị của thời gian.
– Giới thiệu nhân vật cần phân tích:Cậu bé trong truyện là nhân vật để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.
Cách 2: Mở bài gián tiếp (Đi từ nhận định văn học đến tác phẩm) – Dành cho học sinh giỏi
Nhận xét về vai trò của nhân vật trong truyện ngắn, nhà văn Tô Hoài khẳng định: “Nhân vật là nơi duy nhất tập trung hết thảy, giải quyết hết thảy trong một sáng tác.” Quả thực như vậy, nhân vật cậu bé trong tác phẩm “Đóa hoa thơm nhất” của Nguyễn Thị Thư trở thành điểm tập trung mọi giá trị tư tưởng và cảm xúc mà tác giả muốn gửi gắm. Cậu bé không chỉ là hình ảnh của sự ngây thơ mà còn là biểu tượng của quá trình trưởng thành trong nhận thức về sự quý giá của thời gian và tình cảm gia đình.
- Thân bài:
2.1. Khái quát về tác giả, tác phẩm:
– Giới thiệu về tác giả:Nguyễn Thị Thư là một cây bút nổi bật với các tác phẩm viết về cuộc sống thường nhật, xoáy sâu vào những giá trị nhân văn và tình cảm gia đình. Phong cách sáng tác giản dị nhưng sâu sắc, luôn phản ánh những vấn đề xã hội và con người với những thông điệp nhẹ nhàng nhưng mạnh mẽ. Tác phẩm của bà mang đậm hơi thở của cuộc sống, gần gũi và dễ cảm nhận. (nếu mở bài gián tiếp)
– Giới thiệu về tác phẩm:Câu chuyện Đóa hoa thơm nhấtkể về hành trình của một cậu bé trong việc tìm kiếm món quà tặng mẹ nhân ngày 8 tháng 3. Qua đó, tác phẩm gửi gắm thông điệp sâu sắc về sự quý giá của thời gian, sự trưởng thành và tình cảm gia đình.
– Giới thiệu về nhân vật:Cậu bé là nhân vật quan trọng, góp phần làm nổi bật lên chủ đề của tác phẩm. Nhân vật cậu bé đã khiến tôi không thể rời trang sách bởi những vẻ đẹp gần gũi mà đáng quý vô ngần: sự ngây thơ non nớt, ham chơi, chưa nhận ra sự quý giá của thời gian và tâm hồn trong sáng đặc biệt là tình yêu dành cho mẹ. Những phẩm chất này được thể hiện qua việc mải mê tìm kiếm đóa hoa thơm nhất để tặng mẹ, những suy nghĩ chân thành về tình cảm và cuộc sống. Chính cậu bé đã làm sáng bừng lên giá trị của tác phẩm, khiến người đọc phải suy ngẫm về sự quý giá của thời gian và những khoảnh khắc bên người thân yêu.
2.2. Phân tích nhân vật.
* Luận điểm 1: Sự ngây thơ non nớt, ham chơi, chưa nhận ra sự quý giá của thời gian của cậu bé.
+ Nhân vật thể hiện đặc điểm: Trước hết, nhân vậtcậu bé trong “Đóa hoa thơm nhất” của Nguyễn Thị Thư để lại ấn tượng sâu sắc trong người đọc vềsự ngây thơ non nớt, ham chơi, chưa nhận ra sự quý giá của thời gian.
+ Đặc điểm đó được thể hiện qua lời thoại của cậu bé khi hỏi Thời gian: “Cậu có thể dừng bước chân để mẹ tôi không già nữa và bông hoa được thơm mãi không?”. Câu hỏi ngây ngô này cho thấy cậu bé chưa hiểu được rằng thời gian là thứ không thể nắm bắt, không thể dừng lại, mà chúng ta chỉ có thể sống trong khoảnh khắc hiện tại.
+ Hành động và lời nói của cậu bé thể hiện sự hồn nhiên và lòng mong muốn tìm kiếm một điều gì đó hoàn hảo, ví dụ như bông hoa thơm nhất để tặng mẹ. Cậu bé không nhận ra rằng thời gian đang trôi qua từng ngày, và thay vì trân trọng những giây phút bên mẹ, cậu lại mải mê tìm kiếm một điều gì đó xa vời. Hành động này thể hiện một sự non nớt của tuổi thơ.
=>Cách suy nghĩ và những lời nói này cho thấy cậu bé chưa nhận thức rõ về giá trị của thời gian. Điều này càng làm nổi bật lên sự ngây thơ, non nớt của nhân vật.
* Luận điểm 2: Mặc dù vẫn còn ngây thơ non nớt, ham chơi nhưng vật cậu bé có một tâm hồn trong sáng và luôn dành tình yêu tha thiết dành cho mẹ.
+ Vẻ đẹp này được thể hiện qua hành động và lời nói của cậu bé khi cậu quyết định tặng mẹ một bông hoa, không phải là hoa hồng hay hoa nhài, mà là một đóa hoa sen thơm. Cậu “chắp tay như búp sen”và nói: “Đây là đóa hoa sen thơm con nuôi dưỡng từ bấy lâu mà con lại cứ mải chơi và kiếm tìm nơi xa, đề mẹ phải vất vả vì con.”
+ Cách suy nghĩ và hành động này thể hiện rõ sự nhận thức của cậu về tình yêu thương và trách nhiệm đối với mẹ. Lời nói và hành động của cậu không chỉ là sự xin lỗi về những lúc mải chơi, mà còn thể hiện sự trưởng thành trong nhận thức, khi cậu nhận ra rằng những gì mình tìm kiếm ở bên ngoài thật sự không quan trọng bằng việc chăm sóc và yêu thương người mẹ đã vất vả nuôi dưỡng mình. Đóa hoa búp sen từ đôi tay cậu tặng mẹ thể hiện cậu bé mong muốn trở thành người chăm sóc mẹ mẹ. Đây là sự quan tâm sâu sắc và lòng biết ơn đối với những gì mẹ đã hy sinh cho mình.
=>Đây là một khoảnh khắc rất cảm động, phản ánh một sự thay đổi lớn trong tâm hồn cậu bé, từ sự ngây thơ, mải chơi thành một tâm hồn trưởng thành, thấu hiểu được giá trị của tình mẹ.
2.3. Nhân xét nghệ thuật và ý nghĩa của hình tượng nhân vật :
– Truyện được kể ở ngôi thứ ba, giọng kể nhẹ nhàng và đầy cảm xúc, đem lại sự gần gũi và lắng đọng cho tác phẩm.
– Nhân vật cậu bé được xây dựng chủ yếu thông qua hành động, suy nghĩ và lời nói của mình, trong tình huống cậu đi tìm bông hoa thơm nhất để tặng mẹ. Cùng với ngôn ngữ giản dị, trong sáng, sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa các phương thức biểu đạt khiến cho nhân vật cậu bé càng trở nên gần gũi, sống động như giữa đời thực.
– Nhân vật là đại diện cho tình yêu thương trong sáng và sự trưởng thành dần dần của một đứa trẻ. Xây dựng nhân vật cậu bé, nhà văn ngầm gửi gắm thông điệp về việc trân trọng thời gian và những gì quý giá trong cuộc sống, đồng thời ngợi ca tình mẹ thiêng liêng.
– Thông qua hành trình tìm kiếm và cuối cùng nhận ra giá trị của tình yêu, người đọc càng hiểu sâu sắc hơn về tài năng cũng như tấm lòng của tác giả.
- Kết bài
Nhân vật cậu bé trong tác phẩm “Đóa Hoa Thơm Nhất” đã để lại trong em cảm xúc sâu sắc về tình yêu thương chân thành. Nhân vật cậu bé không chỉ là một đứa trẻ ngây thơ, mơ mộng mà còn là hình ảnh của sự trưởng thành trong nhận thức và trách nhiệm đối với người thân yêu, nhất là với mẹ. Qua nhân vật cậu bé, em nhận được bài học vềgiá trị của thời gian, về tình mẹ thiêng liêng và giá trị của hiện tại.
Bài viết tham khảo
MB:
Nhận xét về vai trò của nhân vật trong truyện ngắn, nhà văn Tô Hoài khẳng định: “Nhân vật là nơi duy nhất tập trung hết thảy, giải quyết hết thảy trong một sáng tác.” Quả thực như vậy, nhân vật cậu bé trong tác phẩm Đóa hoa thơm nhất của Nguyễn Thị Thư trở thành điểm tập trung mọi giá trị tư tưởng và cảm xúc mà tác giả muốn gửi gắm. Cậu bé không chỉ là hình ảnh của sự ngây thơ mà còn là biểu tượng của quá trình trưởng thành, của nhận thức về sự quý giá của thời gian và tình cảm gia đình.
TB:
Nguyễn Thị Thư nổi bật với các tác phẩm viết về cuộc sống thường nhật, xoáy sâu vào những giá trị nhân văn và tình cảm gia đình. Phong cách sáng tác giản dị nhưng đầy sâu sắc, luôn phản ánh những vấn đề xã hội và con người với những thông điệp nhẹ nhàng nhưng mạnh mẽ với những tác phẩm mang đậm hơi thở của cuộc sống, gần gũi và dễ cảm nhận. Câu chuyện Đóa hoa thơm nhấtkể về hành trình của một cậu bé trong việc tìm kiếm món quà cho mẹ nhân ngày 8 tháng 3. Qua đó, tác phẩm gửi gắm thông điệp sâu sắc về sự quý giá của thời gian, sự trưởng thành và tình yêu thương vô điều kiện giữa mẹ và con. Cậu bé là nhân vật quan trọng, góp phần làm nổi bật lên chủ đề của tác phẩm. Nhân vật cậu bé đã khiến tôi không thẻ rời trang sách bởi những vẻ đẹp gần gũi mà đáng quý vô ngần: sự ngây thơ non nớt, ham chơi, chưa nhận ra sự quý giá của thời gian và tâm hồn trong sáng đặc biệt là tình yêu dành cho mẹ. Những phẩm chất này được thể hiện qua hành động mải mê tìm kiếm hoa tặng mẹ, những suy nghĩ chân thành về tình cảm gia đình. Chính cậu bé đã làm sáng bừng lên giá trị của tác phẩm, khiến người đọc phải suy ngẫm về sự quý giá của thời gian và những khoảnh khắc bên người thân yêu.
Trước hết, nhân vật cậu bé trong “Đóa hoa thơm nhất” của Nguyễn Thị Thư để lại ấn tượng sâu sắc trong người đọc về sự ngây thơ non nớt, ham chơi, chưa nhận ra sự quý giá của thời gian.Đặc điểm này được thể hiện qualời thoại của cậu bé khi hỏi Thời gian: “Cậu có thể dừng bước chân để mẹ tôi không già nữa và bông hoa được thơm mãi không?”. Câu hỏi ngây ngô này cho thấy cậu bé chưa hiểu được rằng thời gian là thứ không thể nắm bắt, không thể dừng lại, mà chúng ta chỉ có thể sống trong khoảnh khắc hiện tại. Hành động và lời nói của cậu bé thể hiện sự hồn nhiên và lòng mong muốn tìm kiếm một điều gì đó hoàn hảo, ví dụ như bông hoa thơm nhất để tặng mẹ. Cậu bé không nhận ra rằng thời gian đang trôi qua từng ngày, và thay vì trân trọng những giây phút bên mẹ, cậu lại mải mê tìm kiếm một điều gì đó xa vời. Hành động và lời nói này thể hiện sự ngây thơ non nớt của một đứa trẻ.
Mặc dù vậy, cậu bé vẫn có một tâm hồn trong sáng và luôn dành tình yêu tha thiết cho mẹ.Vẻ đẹp này được thể hiện qua hành động và lời nói của cậu bé khi cậu quyết định tặng mẹ một bông hoa, không phải là hoa hồng hay hoa nhài, mà là một đóa hoa sen thơm. Cậu “chắp tay như búp sen”và nói: “Đây là đóa hoa sen thơm con nuôi dưỡng từ bấy lâu mà con lại cứ mải chơi và kiếm tìm nơi xa, đề mẹ phải vất vả vì con.” Lời nói và hành động này thể hiện rõ nhận thức của cậu về tình yêu thương và trách nhiệm đối với mẹ. Việc làm của cậu không chỉ là lời xin lỗi vì những lúc mải chơi mà quên mất lời hứa, quên cả mẹ đang già đi, mà còn thể hiện sự trưởng thành trong nhận thức, khi cậu nhận ra rằng những gì mình tìm kiếm ở bên ngoài thật sự không quan trọng bằng việc chăm sóc và yêu thương người mẹ đã vất vả nuôi dưỡng mình. Cậu bé mong muốn trở thành người chăm sóc mẹ, thể hiện sự quan tâm sâu sắc và lòng biết ơn đối với những gì mẹ đã hy sinh cho mình. Đây là một khoảnh khắc rất cảm động, phản ánh một sự thay đổi lớn trong tâm hồn cậu bé, từ sự ngây thơ, mải chơi thành một đứa trẻ trưởng thành, biết quan tâm thấu hiểu mẹ, biết trân trọng hiện tại và những gì gần gũi quanh mình.
Truyện được kể ở ngôi thứ ba, giọng kể nhẹ nhàng và đầy cảm xúc, đem lại sự gần gũi và lắng đọng cho tác phẩm. Nhân vật cậu bé được xây dựng chủ yếu thông qua hành động, suy nghĩ và lời nói của mình, trong tình huống cậu đi tìm bông hoa thơm nhất để tặng mẹ. Cùng với ngôn ngữ giản dị, trong sáng, sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa các phương thức biểu đạt khiến cho nhân vật càng trở nên gần gũi, sống động như giữa đời thực. Nhân vật là đại diện cho tình yêu thương trong sáng và sự trưởng thành dần dần của một đứa trẻ. Xây dựng nhân vật cậu bé, nhà văn ngầm gửi gắm thông điệp về thời gian và những gì quý giá trong cuộc sống, đồng thời ngợi ca tình mẹ thiêng liêng. Thông qua hành trình tìm kiếm và cuối cùng nhận ra giá trị của tình yêu, người đọc càng hiểu sâu sắc hơn về tài năng cũng như tấm lòng của tác giả.
KB:
Nhân vật cậu bé trong tác phẩm “Đóa hoa thơm nhất” đã để lại trong em cảm xúc sâu sắc về tình yêu thương chân thành. Nhân vật cậu bé không chỉ là một đứa trẻ ngây thơ, mơ mộng mà còn là hình ảnh của sự nhận thức và trách nhiệm đối với mẹ. Qua nhân vật cậu bé, em nhận được bài học về sự trân trọng thời gian, về tình mẹ thiêng liêng và về sự quan trọng của những giá trị hiện tại trong cuộc sống.
