Phân tích vẻ đẹp trích đoạn trong bài thơ Em bé trong mùi củi khô

Đề bài: Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 150 – 200 chữ) về vẻ đẹp của đoạn thơ sau:

“Rồi ta thấy má em hồng mỗi buổi
Khi nhóm củi khô cho mẹ sưởi ấm lòng
Cái bóng nhỏ ngã trên đồi lộng gió
Biết có còn củi khô cho em không…”

Dàn ý chi tiết

1. Mở đoạn:

Giới thiệu vấn đề nghị luận – cảm nhận về vẻ đẹp của đoạn thơ:

Bốn câu thơ trích thể hiện một bức tranh thiên nhiên và con người thật trong trẻo, xúc động. Qua đó, tác giả đã khắc họa vẻ đẹp đáng yêu, hiếu thảo của em bé vùng cao và gửi gắm tình cảm đồng cảm, yêu thương sâu sắc của người viết đối với cuộc sống con người nơi đây.

2. Thân đoạn:

a. Vẻ đẹp nội dung:

• Vẻ đẹp của em bé:
  • Em hiện lên thật hồn nhiên, đáng yêu với đôi má hồng ửng lên trong giá lạnh, vừa vì hơi ấm của lửa, vừa vì sự chăm chỉ, tảo tần.
  • Em nhỏ nhưng có tinh thần vượt khó, biết lo toan, biết nhóm lửa cho mẹ sưởi ấm — biểu hiện của lòng hiếu thảo và tình yêu thương gia đình.
• Vẻ đẹp của thiên nhiên:
  • Thiên nhiên được khắc họa rộng lớn, khoáng đạt với “đồi lộng gió” – vừa đẹp, vừa gợi cảm giác hoang sơ, khắc nghiệt.
• Tình cảm của tác giả:
  • Nhà thơ dành cho em bé sự đồng cảm, trân trọng và xót xa, lo lắng khi tự hỏi “biết có còn củi khô cho em không…” – một câu hỏi đầy tình người, thể hiện tấm lòng nhân hậu, ấm áp và sự sẻ chia với cuộc sống khó khăn của đồng bào.

b. Vẻ đẹp nghệ thuật:

• Sử dụng hình ảnh gợi hình, gợi cảm, gần gũi mà đầy xúc động (“má em hồng”, “củi khô”, “đồi lộng gió”).
• Biện pháp ẩn dụ, hoán dụ được vận dụng tinh tế, làm nổi bật vẻ đẹp của em bé và sức sống con người giữa thiên nhiên khắc nghiệt.
• Câu hỏi tu từ “Biết có còn củi khô cho em không…” gợi nỗi niềm thương cảm sâu sắc.
• Giọng thơ tha thiết, chân thành, thể hiện tình yêu thương, trân trọng con người lao động.

3. Kết đoạn:

Khẳng định lại vấn đề và mở rộng ý nghĩa:
Đoạn thơ không chỉ khắc họa vẻ đẹp của một em bé vùng cao hiếu thảo, chịu thương chịu khó, mà còn gửi gắm tình yêu thương con người, niềm trân trọng cuộc sống giản dị, bình dị mà cao đẹp. Qua đó, ta cảm nhận được trái tim nhân hậu, giàu cảm xúc của người nghệ sĩ luôn hướng về cuộc sống và con người lao động quanh mình.