Phân tích đánh giá vẻ đẹp của người lính trong bài thơ Đỉnh núi của Trần Đăng Khoa

Đề bài: Viết bài văn nghị luận ( khoảng 600 chữ)  Phân tích đánh giá vẻ đẹp của người lính trong bài thơ Đỉnh núi của Trần Đăng Khoa

Đỉnh núi

Tặng đồng đội tôi ở Quân khu I

Ta ngự giữa đỉnh trời

Canh một vùng biên ải

Cho làn sương mong manh

Hoá trường thành vững chãi

Lán buộc vào hoàng hôn

Ráng vàng cùng đến ở

Bao nhiêu là núi non

Ríu rít ngoài cửa sổ

Những mùa đi thăm thẳm

Trong mung lung chiều tà

Biết bao chàng lính trẻ

Đã thành ông bố già?

Áo lên màu mốc trắng

Tóc đầm đìa sương bay

Lời yêu không muốn ngỏ

Sợ lẫn vào gió mây

Bỗng ngời ngời chóp núi

Em xoè ô thăm ta

Bàng hoàng, xô tung cửa

Hoá ra vầng trăng xa.

Cao Bằng 1995

(Trần Đăng Khoa, Tạp chí Văn nghệ, số 9, 1995)

Trần Ðăng Khoa sinh ngày 26/4/1958 tại thôn Ðiền Trì, xã Quốc Tuấn, huyện Nam Thanh, Hải Dương, hiện ở Hà Nội. Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam (1977). Ông tốt nghiệp Trường Viết văn Nguyễn Du, tốt nghiệp Học viện Văn học Thế giới mang tên M.Gorki (CHLB Nga), từng là lính Hải quân, học viên trường Sĩ quan Lục quân. Hiện là biên tập viên tạp chí Văn nghệ quân đội. Nổi tiếng là “thần đồng” thơ từ khi mới 7, 8 tuổi. Ngoài thơ ông còn viết phê bình văn học.

– Tác phẩm: Sáng tác tại Cao Bằng tháng 8 năm 1995 để Tặng các chiến sĩ ở Quân khu I, nhân 50 năm thành lập Quân khu.

Dàn ý chi tiết

Mở bài:

Giới thiệu về tác giả, bài thơ; giới thiệu vấn đề nghị luận ( vẻ đẹp của hình tượng người lính trong bài thơ)

Giữa dòng chảy thi ca viết về người lính sau 1975, Đỉnh núi của Trần Đăng Khoa vẫn giữ được vẻ riêng: vừa phóng khoáng, dữ dội của biên cương, vừa lấp lánh chất mơ mộng của một tâm hồn trẻ. Từ góc nhìn của người từng khoác áo lính, Trần Đăng Khoa dựng lên hình tượng người chiến sĩ nơi Quân khu I với tất cả sự kiêu hãnh, lặng thầm và cả những nỗi riêng không tỏ. Hình ảnh “ta ngự giữa đỉnh trời” mở ra không gian hùng vĩ và cũng hé lộ vẻ đẹp của người lính – những con người lấy sương gió làm bạn, lấy gian khổ làm thử thách để gìn giữ từng tấc đất biên cương. Vẻ đẹp ấy vừa rắn rỏi như đá núi, vừa mềm mại như vầng trăng treo lơ lửng, tạo nên một bức chân dung đầy sức gợi trong thơ hiện đại Việt Nam.

Thân bài:

Giới thiệu chung về bài thơ

– Thể thơ: 5 chữ

– Đề tài: Người lính

Đây là tác phẩm tiêu biểu cho phong cách thơ của Trần Đăng Khoa

Phân tích, đánh giá về vẻ đẹp của hình tượng người lính

– Anh lính biên phòng – nhân vật trữ tình của bài thơ – đã hiện ra ngay từ đầu ở phong thái đàng hoàng, ung dung, đĩnh đạc, ít nhiều sự ngang tàng( xưng “ta”, vị trí: “ngự” giữa nơi đỉnh trời)

– Dù điều kiện sống, điều kiện làm việc của người lính nhiều khó khăn, thiếu thốn( sống trong “lán” trại đơn sơ giữa “núi non” sương lạnh đầm đìa, áo “lên màu mốc trắng”, thời gian trôi qua trong “thăm thẳm” lạnh lẽo, hoang vắng) nhưng anh vẫn lạc quan, kiên cường bám trụ và sẵn sàng hi sinh cả tuổi trẻ và hạnh phúc riêng( “bao chàng lính trẻ” thành “ông bố già” mà lời yêu “không muốn ngỏ”)

– Một tâm hồn lãng mạn, phóng khoáng, đầy khao khát. Nơi biên cương, người lính trẻ vẫn thường trực đau đáu hình ảnh người con gái đến nỗi vầng trăng mà cứ ngỡ vòng ô chung chiêng. Dẫu phải “bàng hoàng” trước hiện thực nhưng tâm hồn người lính vẫn lồng lộng theo ánh trăng ngàn. “Vầng trăng xa”  vì thế cũng là hiện hữu của khát vọng yêu thương trong lòng người lính biên cương.

Kết bài: 

Đánh giá chung

– Vẻ đẹp của người lính biên cương nơi “ Đỉnh núi” chính là vẻ đẹp của ánh thép, nó đã qua thử thách, qua lửa.

– Tứ thơ đầy bất ngờ, thú vị; Ngôn ngữ, hình ảnh thơ vừa hiện thực vừa  lãng mạn, đầy dí dỏm.

Vẻ đẹp của người lính trong Đỉnh núi là vẻ đẹp đã được tôi rèn qua lửa đạn, qua mòn mỏi tháng năm, nhưng vẫn giữ nguyên độ sáng trong. Họ đứng giữa biên cương như những “trường thành vững chãi” và sống với một trái tim biết yêu, biết mơ, biết lặng thầm hiến dâng tuổi trẻ cho đất nước. Thơ Trần Đăng Khoa vì thế vừa có chất thép, vừa có chất tình; những hình ảnh bất ngờ, dí dỏm và tinh tế đã tạo nên một bản hòa ca về người lính – bình dị mà cao lớn, lặng lẽ mà rạng ngời. Hình tượng người lính nơi “đỉnh trời” ấy tiếp tục khẳng định sức sống bền bỉ của thơ ca viết về Tổ quốc và những con người âm thầm giữ gìn đường biên.