Phân tích về nhân vật chị Sen trong văn bản Đứa con (Thạch Lam)

Đề bài: 

Chị Sen là con một người làng có nợ ông bà Cả. Nghe đâu thầy chị vì chạy cái Nhiêu, phải lên lạy van bà Cả vay ba chục. Ngày mùa đã trả được một nửa và ít lãi, còn một nửa chưa trả được, phải đem chị Sen gán làm đứa ở không công. Nhưng mẹ chị Sen nói mãi, bà Cả rộng lượng hẹn một năm cho hai áo cánh, một cái áo nâu dài và hai cái quần sồi. Mẹ chị Sen cám ơn lòng tử tế cao cả của người chủ nợ. Bà dặn con ở lại hầu hạ ông bà Cả chu đáo, rồi về.

       Từ đấy chị Sen quán xuyến hết cả công việc trong nhà. Nào gánh nước, bổ củi, làm cơm, đầu tắt mặt tối suốt ngày, mà vẫn bị mắng chửi. Vì bà Cả là người to tiếng và lắm điều lắm. Không lúc nào hàng xóm không nghe tiếng bà the thé và rít lên, chửi chó, mắng mèo, hay bới móc chị Sen. Vô phúc cho chị mà hé răng nói lại. Tức thì bà Cả nhảy lên, hai hàm răng nghiến vào nhau, thét:

      – Cái con chết băm chết vằm kia! Mày ăn hại cơm của bà mà không làm việc cho bà à! Bố mày định ăn không ăn hỏng của bà, thì bà mới phải nuôi báo cô mày chứ!

    Chị Sen lẩm bẩm: “Thầy con chưa lo được trả bà chứ có phải định quỵt nợ đâu mà bà chửi”, nhưng chỉ lẩm bẩm trong miệng thôi, chứ không dám nói”.

(Trích Đứa con, in trong  Nắng trong vườn, Thạch Lam, NXB Hội Nhà văn, tr85-86)

Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) cảm nhận của anh/ chị về nhân vật chị Sen trong văn bản trên.

Dàn ý chi tiết

– Giới thiệu truyện ngắn và nhân vật chị Sen trong đoạn trích.
Giới thiệu truyện ngắn Đứa con (in trong tập Nắng trong vườn) của Thạch Lam; nêu nhân vật chị Sen và định hướng cảm nhận về số phận, phẩm chất của nhân vật.

Trong dòng văn xuôi giàu chất trữ tình của Thạch Lam, những con người nhỏ bé, bất hạnh luôn được nhìn bằng ánh mắt xót thương và thấu hiểu. Truyện ngắn Đứa con đã khắc họa thành công nhân vật chị Sen – một người phụ nữ nghèo khổ, cam chịu, mang trong mình nỗi đau thân phận. Qua đoạn trích, hình ảnh chị Sen hiện lên vừa đáng thương, vừa gợi nhiều suy ngẫm về số phận con người trong xã hội cũ.

– Cảm nhận về nhân vật chị Sen.

– Chị Sen là người có hoàn cảnh éo le, thân phận thấp hèn, đáng thương.
– Xuất thân trong một gia đình nghèo mắc nợ, chị bị đem gán làm đứa ở không công để trừ nợ.
– Số phận chị gắn với sự lệ thuộc, mất quyền làm chủ cuộc đời mình.

– Chị Sen phải chịu một cuộc sống vất vả, thiệt thòi và bị đối xử tàn nhẫn.
– Ngày ngày quán xuyến mọi công việc nặng nhọc, “đầu tắt mặt tối”.
– Dù vậy, chị vẫn thường xuyên bị bà Cả mắng chửi, bới móc, xúc phạm nhân phẩm.

– Chị Sen là người hiếu thảo, giàu đức hi sinh nhưng có sự phản kháng yếu ớt.
– Vì cha mẹ, chị chấp nhận làm ở đợ, nhẫn nhục chịu đựng.
– Sự phản kháng của chị chỉ dừng lại ở những lời “lẩm bẩm” trong tâm trí, cho thấy nỗi uất ức bị dồn nén.

– Nghệ thuật khắc họa nhân vật chị Sen.
– Nhân vật được xây dựng qua ngôi kể thứ ba.
– Điểm nhìn trần thuật linh hoạt: khi quan sát bên ngoài, khi đi sâu vào nội tâm nhân vật.
– Giọng kể chậm rãi, nhẹ nhàng, giàu thương cảm, xót xa.

– Đoạn trích thể hiện rõ phong cách nghệ thuật của Thạch Lam.
– Ngòi bút nhân đạo, giàu chất trữ tình.
– Quan tâm đến những số phận nhỏ bé, bất hạnh trong xã hội cũ.

Nhân vật chị Sen trong Đứa con là hình ảnh tiêu biểu cho những kiếp người bị chà đạp, bóc lột trong xã hội cũ. Với ngòi bút nhẹ nhàng mà thấm thía, Thạch Lam không chỉ kể một câu chuyện buồn mà còn gửi gắm niềm thương cảm sâu sắc dành cho những con người cam chịu, hi sinh trong lặng lẽ. Qua chị Sen, người đọc cảm nhận rõ hơn giá trị nhân đạo bền vững trong sáng tác của nhà văn.