Phân tích đoạn thơ in đậm trong bài thơ Nón mê đời mẹ 

Đề bài: Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) Phân tích đoạn thơ in đậm trong bài thơ Nón mê đời mẹ 

NÓN MÊ ĐỜI MẸ                   

Mẹ nghiêng nón lá con ngồi
Tóc xanh mẹ đội cả trời gió sương
Thân tằm rút cạn tơ vương
Mái tranh dột nóc, nửa giường lăn con.

Mẹ ơi nón mẹ hao mòn
Xé che đỉa cắn héo hon mấy mùa
Thân cò bắt tép mò cua
Cho con côi những sớm trưa ngọt lành.

Không quai đời mẹ chòng chành
Bão giông vùi dập tan tành nón mê
Gánh hàng thất thểu bờ đê
Tiếng rao văng vẳng xóm quê nhục nhằn.

Dắt con dồn dập bước chân
Nón buồn che mặt tủi thân miệng đời
Qua làng bóng mẹ chơi vơi
Che con đi khuất những lời thế gian.

Ninh Bình, 09/04/2019 (Theo Báo Văn nghệ, số 17+18, ngày 27-4-2019)

Dàn ý chi tiết

– Giới thiệu vấn đề nghị luận
Giới thiệu bài thơ Nón mê đời mẹ và đoạn thơ in đậm; nêu định hướng phân tích hình ảnh người mẹ và ý nghĩa biểu tượng của “nón mê”.

Trong thơ viết về mẹ, có những hình ảnh không cần lời ca tụng lớn lao mà vẫn khiến người đọc lặng đi vì xúc động. Nón mê đời mẹ là một bài thơ như thế. Chỉ bằng vài câu ngắn gọn, đoạn thơ in đậm đã dựng lên cả một phận đời lam lũ của người mẹ nghèo, nơi chiếc nón mê không chỉ che nắng che mưa mà còn gánh hộ những bão giông, nhọc nhằn và tủi cực của một kiếp người suốt đời mưu sinh.

– Hình ảnh “nón mê” như biểu tượng cho cuộc đời người mẹ
– “Nón mê” là vật dụng quen thuộc của người phụ nữ lao động nghèo.
– “Không quai” gợi sự thiếu thốn, chòng chành, bấp bênh trong cuộc đời mẹ.
– Nón mê gắn liền với thân phận lam lũ, tảo tần.

– Cuộc đời mẹ đầy bão giông, vất vả, nhọc nhằn
– Hình ảnh “bão giông vùi dập tan tành” diễn tả những biến cố, khó khăn liên tiếp trong đời mẹ.
– Mẹ phải chịu đựng cả thiên tai lẫn những khắc nghiệt của cuộc mưu sinh.

– Hình ảnh lao động nghèo khổ, cơ cực của người mẹ
– “Gánh hàng thất thểu bờ đê” gợi dáng đi mệt mỏi, xiêu vẹo của mẹ trong cuộc mưu sinh.
– Không gian “bờ đê”, “xóm quê” gợi cuộc sống nghèo khó, quẩn quanh.

– Nỗi đau âm thầm về thân phận và nhân phẩm
– “Tiếng rao văng vẳng” gợi sự nhỏ bé, lẻ loi.
– Từ “nhục nhằn” diễn tả nỗi đau tinh thần, sự cam chịu trước cuộc đời nhiều thiệt thòi.

– Nghệ thuật thể hiện
– Hình ảnh giàu tính biểu tượng, ngôn ngữ mộc mạc, gần gũi đời sống dân gian.
– Nhịp thơ chậm, trĩu nặng, giọng thơ xót xa, thương cảm.

– Đánh giá chung
– Đoạn thơ khắc họa xúc động hình ảnh người mẹ nghèo khổ, giàu đức hi sinh.
– Thể hiện tình cảm yêu thương, trân trọng và niềm xót xa sâu sắc của người con dành cho mẹ.