Phân tích đánh giá tính xác thực trong đoạn trích hồi kí Từ nhân dân mà ra – Võ Nguyên Giáp

Đề bài: Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) Phân tích đánh giá tính xác thực trong đoạn trích hồi kí Từ nhân dân mà ra – Võ Nguyên Giáp

Ngày 26 tháng 8, chi đội Giải phóng quân đầu tiên tiến vào Thủ đô, giữa tiếng reo mừng dậy đất của đồng bào. Các nam, nữ chiến sĩ lần đầu mặc quần áo đồng phục, chân bước chưa đều, nước da phần lớn tái sạm, nhưng tràn đầy khí thế chiến thắng của một đoàn quân dày dạn trong chiến đấu, mang đến cho đồng bào niềm tin, đã có một chỗ dựa vững chắc bên cạnh đội ngũ vũ trang của hàng ngàn chiến sĩ tự vệ của Thủ đô. Bác từ Tân Trào về Hà Nội. Chúng tôi ra đón Bác tại làng Phú Thượng. Bác còn yếu sau trận sốt nặng vừa qua, vẫn giản dị với bộ quần áo vải vàng cũ và đôi giày vải. Đến 30 tháng 8, trên cả nước, chính quyền đã về tay nhân dân, trừ một đôi nơi bọn phản động Quốc dân đảng gây khó khăn như ở Vĩnh Yên.

            Ngày mồng 2 tháng 9, Bác ra mắt trước mấy chục vạn đồng bào Thủ đô tại quảng trường Ba Đình với bản Tuyên ngôn độc lập lịch sử. Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời. Cờ cách mạng nền đỏ sao vàng trở thành cờ của Tổ quốc. Hà Nội trở thành Thủ đô của nước Việt Nam độc lập. Đội quân Giải phóng Việt Nam, sau ngày cách mạng thành công, đã xuất hiện trên khắp các miền của đất nước.

            Bên cạnh những chiến sĩ Cứu quốc quân, Việt Nam tuyên truyền Giải phóng quân, Du kích Ba Tơ và hàng vạn chiến sĩ tự vệ, du kích của phong trào cách mạng tại khắp các chiến khu, đã có thêm hàng trăm ngàn thanh niên tình nguyện đứng dưới cờ làm người chiến sĩ bảo vệ Tổ quốc. Ngày vui chưa đến hẳn, cuộc chiến đấu gian khổ còn phải dài lâu. Phía Bắc, quân Tầu Tưởng tiến vào Việt Nam. Nguyễn Hải Thần bám theo đoàn quân phù thũng đang rêu rao 13 điều thảo phạt, định dâng đất nước ta cho bọn Quốc dân đảng Trung Hoa.

            Miền Nam, thực dân Pháp bám gót sau quân Anh, đã trở lại Sài Gòn. Tiếng súng xâm lược lại nổ. Cuộc kháng chiến thần thánh của nhân dân miền Nam đã bắt đầu. Các chiến sĩ Giải phóng quân ở miền Nam, những người con yêu của khởi nghĩa Nam Kỳ, của Cách mạng tháng Tám đã đứng ở hàng đầu cùng nhân dân, với những chiếc gậy tầm vông vát nhọn, kiên quyết thực hiện lời thề của người chiến sĩ Giải phóng quân: Chiến đấu đến giọt máu cuối cùng để tiêu diệt bọn xâm lược… Không một chút nghỉ ngơi, những chiến sĩ Giải phóng quân ở miền Bắc, lại cùng hàng ngàn thanh niên ưu tú lên đường tiếp tục cuộc Nam tiến.

Cuộc Nam tiến lần này đã khác hẳn, không còn là vài trung đội hoặc mấy chục người đi lén lút trong rừng sâu, giữa đêm khuya, mà đây là những đoàn tàu dài dằng dặc, chật ních những chiến sĩ, đi giữa tiếng hoan hô và hàng vạn cánh tay vẫy chào của đồng bào. “Nam Bộ là thịt của thịt Việt Nam, là máu của máu Việt Nam”, lời nói của Bác Hồ luôn luôn vang dội bên tai mọi người. Kẻ thù đụng vào Nam Bộ là đụng đến lẽ sống còn của toàn dân Việt Nam, xúc phạm đến tình cảm thiêng liêng của mỗi người dân Việt Nam.

            Quân thù đã trở lại. Cuộc chiến đấu của nhân dân ta ở miền Nam đã bắt đầu. Đồng bào miền Bắc và đồng bào cả nước quyết không thể ngồi yên trên khắp miền Bắc, những người nông dân tạm gác tay cày, những thanh niên học sinh tạm xếp sách vở, nô nức tòng quân, xin tiếp tục lên đường Nam tiến. Trong cuộc chiến đấu lâu dài, bền bỉ của Đảng ta và nhân dân ta mấy chục năm qua, cuộc chiến đấu của Giải phóng quân Việt Nam, sau này là Quân đội nhân dân Việt Nam, khi đó mới chỉ là bắt đầu.

(Võ Nguyên Giáp, Từ nhân dân mà ra, in trong Hồi kí cách mạng,  Nxb Giáo dục, 1970, tr198-199)

Dàn ý chi tiết

Mở đoạn

– Hồi kí là thể loại văn xuôi phi hư cấu, ghi chép những sự việc xảy ra trong quá khứ gây ấn tượng sâu đậm cho người viết.

– Yếu tố xác thực làm nên giá trị to lớn cho tác phẩm hồi kí “Từ nhân dân mà ra” của Võ Nguyên Giáp.

Hồi kí không chỉ là sự trở về của kí ức cá nhân mà còn là nơi lịch sử được tái hiện bằng trải nghiệm sống động của người trong cuộc. Với Từ nhân dân mà ra, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã ghi lại những ngày tháng trọng đại của dân tộc bằng giọng kể điềm tĩnh, chân thực và đầy trách nhiệm trước sự thật lịch sử. Đoạn trích không nhằm tô vẽ chiến công hay khơi gợi cảm xúc bi lụy, mà hướng tới việc phản ánh trung thực khí thế của cách mạng, sức mạnh của nhân dân và bước đi đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam. Chính yếu tố xác thực, thể hiện qua thời gian, sự kiện và con người cụ thể, đã làm nên giá trị bền vững cho trang hồi kí, đúng như nhận định: “Sự thật là linh hồn của thể loại kí.”

Thân đoạn

– Yếu tố xác thực:

+ Tác giả kể lại sự kiện trọng đại của lịch sử dân tộc: Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn Độc lập.

+ Thời gian, sự kiện chính xác, cụ thể (ngày 26/8; ngày 2/9…)

+ Những nhân vật trong hồi kí trực tiếp tham gia kháng chiến:

Phía ta: Bác Hồ, Võ Nguyên Giáp, đồng bào miền Bắc, đồng bào cả nước, chiến sĩ Cứu quốc quân, Việt Nam tuyên truyền Giải phóng quân, Du kích Ba Tơ và hàng vạn chiến sĩ tự vệ, du kích … Phía địch: giặc Tầu, giặc Pháp, quân đội Anh…

– Chọn lọc sự kiện tiêu biểu, thể hiện được bản chất và không khí cuộc chiến.

Kết đoạn

Yếu tố xác thực làm nên tính phi hư cấu của thể loại kí

Tính xác thực trong đoạn trích Từ nhân dân mà ra không chỉ bảo đảm đặc trưng phi hư cấu của thể loại hồi kí, mà còn góp phần khắc sâu một giai đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc. Qua những chi tiết chân thật, cụ thể, người đọc cảm nhận được không khí sôi sục của cách mạng, niềm tin son sắt của nhân dân và ý chí chiến đấu không gì lay chuyển nổi. Lịch sử hiện lên không xa cách mà gần gũi, sống động, được kể lại bằng trí nhớ, bằng trách nhiệm và bằng tấm lòng của người gắn bó trọn đời với nhân dân. Nhờ vậy, trang hồi kí của Võ Nguyên Giáp không chỉ là lời kể của một nhân chứng lịch sử, mà còn là lời nhắc nhở sâu sắc về cội nguồn sức mạnh dân tộc: mọi thắng lợi đều bắt đầu từ nhân dân và vì nhân dân.