NLVH làm sáng tỏ ý kiến của nhà thơ Nguyễn Đình Thi “Thơ là tiếng nói đầu tiên, tiếng nói thứ nhất của tâm hồn khi đụng chạm tới cuộc sống”

Đề bài: Nhà thơ Nguyễn Đình Thi cho rằng: Thơ là tiếng nói đầu tiên, tiếng nói thứ nhất của tâm hồn khi đụng chạm tới cuộc sống. Em hiểu ý kiến trên như thế nào? Hãy làm sáng tỏ ý kiến trên qua bài thơ:

KHÔNG CÓ GÌ TỰ ĐẾN ĐÂU CON

Không có gì tự đến đâu con
Quả muốn ngọt phải tháng ngày tích nhựa
Hoa sẽ thơm khi trải qua nắng lửa
Mùa bội thu trải một nắng hai sương.

Không có gì tự đến dẫu bình thường
Phải bằng cả đôi tay và nghị lực
Như con chim suốt ngày chọn hạt
Năm tháng bao dung nhưng khắc nghiệt lạ kì.

Dẫu bây giờ bố mẹ – đôi khi
Có nặng nhẹ yêu thương và giận dỗi
Có roi vọt khi con hư và dối
Thương yêu con đâu đồng nghĩa với chiều.

Đường con đi dài rộng rất nhiều
Năm tháng nụ xanh giữ cây vươn thẳng
Trời xanh đấy, nhưng chẳng bao giờ lặng
Chỉ có con mới nâng nổi chính mình.

Chẳng có gì tự đến – Hãy đinh ninh.
(Trích Lời ru vầng trăng, Nguyễn Đăng Tấn NXB Lao Động, 2000, Trang 42)

* Chú thích:

– Nguyễn Đăng Tấn là một nhà báo, một nhà thơ với phong cách thơ bình dị nhưng giàu chất triết lí, thể hiện những suy ngẫm, trăn trở về tình yêu thương, về lẽ sống của con người.
– Bài thơ “Không có gì tự đến đâu con”, được nhà thơ Nguyễn Đăng Tấn viết tặng con là Nguyễn Đăng Tiến vào khoảng năm 1995, khi Tiến đang học lớp 3. Bài thơ được in trong tập thơ “Lời ru vầng trăng”, xuất bản năm 2000.

Dàn ý NLVH làm sáng tỏ ý kiến của nhà thơ Nguyễn Đình Thi “Thơ là tiếng nói đầu tiên, tiếng nói thứ nhất của tâm hồn khi đụng chạm tới cuộc sống”

Mở bài

– Giới thiệu về thơ ca: Một loại hình nghệ thuật đặc biệt, dùng ngôn từ để truyền tải cảm xúc và tư tưởng.
– Dẫn dắt vào quan điểm của Nguyễn Đình Thi về thơ ca: “Tiếng nói đầu tiên, tiếng nói thứ nhất khi đụng chạm tới cuộc sống”.
– Nêu vấn đề nghị luận: Phân tích ý nghĩa của quan điểm này và chứng minh qua bài thơ “Không có gì tự đến đâu con” của Nguyễn Đăng Tấn.

Thơ ca là tiếng lòng của con người, nơi gửi gắm những xúc cảm sâu thẳm và những rung động chân thực trước cuộc sống. Nguyễn Đình Thi từng khẳng định: “Tiếng nói đầu tiên, tiếng nói thứ nhất khi đụng chạm tới cuộc sống”, nhấn mạnh mối quan hệ mật thiết giữa thơ và hiện thực. Đó không chỉ là sự phản ánh cuộc đời mà còn là sự thăng hoa của cảm xúc, khi tâm hồn nhà thơ giao hòa với những điều bình dị nhưng đầy ý nghĩa. Bài thơ “Không có gì tự đến đâu con” của Nguyễn Đăng Tấn chính là một minh chứng sinh động cho quan điểm này, khi từng câu chữ chất chứa những trải nghiệm, tình yêu thương và triết lý sống sâu sắc.

Thân bài

Giải thích:
– Thơ là một loại hình nghệ thuật sử dụng ngôn từ để biểu đạt những rung động sâu sắc của tâm hồn con người.
– “Tiếng nói đầu tiên, tiếng nói thứ nhất” là những cảm xúc chân thật, mãnh liệt bật ra trong khoảnh khắc thăng hoa trước cuộc sống.
– “Đụng chạm tới cuộc sống” là khi người nghệ sĩ đối diện với thực tế, cảm nhận và thấu hiểu cuộc đời để truyền tải vào thơ.
=> Nguyễn Đình Thi khẳng định mối quan hệ khăng khít giữa hiện thực, tác giả và tác phẩm. Quá trình sáng tạo thơ ca là sự kết hợp giữa cảm xúc và hiện thực đời sống.

Bàn luận:
– Thơ là tiếng nói đầu tiên của tâm hồn khi chạm vào cuộc sống bởi lẽ thơ xuất phát từ tình cảm, là công cụ để bộc lộ cảm xúc sâu sắc của con người.
– Thơ ca không chỉ phản ánh mà còn chắt lọc hiện thực, cái đẹp trong thơ phải gắn liền với những giá trị chân thực của đời sống.
– Ngoài cảm xúc, thơ còn là nghệ thuật của ngôn từ, đòi hỏi người nghệ sĩ phải biết chọn lựa hình ảnh, nhịp điệu, âm hưởng phù hợp để truyền tải hiệu quả nhất.

Chứng minh:
Phân tích bài thơ “Không có gì tự đến đâu con” của Nguyễn Đăng Tấn để làm rõ nhận định.

Luận điểm 1:
Bài thơ thể hiện tiếng nói đầu tiên của tâm hồn nhà thơ khi chạm vào cuộc sống.
– Đó là lời tâm sự, nhắn nhủ của một người cha dành cho con, truyền tải những bài học quý giá về cuộc sống.
– Người cha giúp con hiểu quy luật cuộc đời: Không có gì tự nhiên mà có, mọi thành quả đều cần sự cố gắng, kiên trì và ý chí.
– Thông qua những hình ảnh quen thuộc như “roi vọt”, “yêu thương”, “nặng nhẹ”, người cha thể hiện cách giáo dục con đầy trách nhiệm nhưng cũng tràn ngập tình yêu thương.
– Ông khuyên con phải vững vàng trước thử thách, không gục ngã trước khó khăn, giữ vững niềm tin và bản lĩnh để trưởng thành.
– Những hình ảnh giàu ý nghĩa như “Đường con đi dài rộng”, “năm tháng nụ xanh giữ cây vươn thẳng” mang tính biểu tượng sâu sắc về hành trình cuộc đời.

Luận điểm 2:
Hình thức nghệ thuật đặc sắc góp phần thể hiện sâu sắc thông điệp bài thơ.
– Thể thơ tự do giúp lời thơ mềm mại, phù hợp với lối diễn đạt tâm tình, dặn dò.
– Hình ảnh bình dị nhưng mang tính biểu tượng, thể hiện chiều sâu tư tưởng.
– Ngôn ngữ trong sáng, biểu cảm, giọng điệu tha thiết nhưng cũng đầy trang trọng.
– Sử dụng thành công các biện pháp tu từ như ẩn dụ, nhân hóa, so sánh, điệp ngữ, tạo sức gợi mạnh mẽ cho bài thơ.

Đánh giá:
– Nhận định của Nguyễn Đình Thi về thơ là hoàn toàn đúng đắn. Mỗi tác phẩm nghệ thuật chân chính đều bắt nguồn từ cuộc đời và mang đến những cảm xúc chân thật nhất.
– Quá trình sáng tạo không chỉ dừng lại ở việc sáng tác mà còn ở sự tiếp nhận và rung động của người đọc trước tác phẩm.
– Thơ ca không chỉ phản ánh hiện thực mà còn giúp con người nhận ra những giá trị sâu sắc của cuộc sống, nuôi dưỡng tâm hồn và cảm xúc.

Kết bài

– Khẳng định lại tính đúng đắn của nhận định: Thơ ca bắt nguồn từ hiện thực, là tiếng nói chân thực của tâm hồn khi chạm đến cuộc đời.
– Nhấn mạnh ý nghĩa của bài thơ “Không có gì tự đến đâu con”: Không chỉ là tiếng lòng của người cha mà còn là thông điệp sâu sắc về cuộc sống.
– Mở rộng vấn đề: Giá trị của thơ ca trong việc lưu giữ cảm xúc và làm phong phú tâm hồn con người.
Bài học rút ra:
– Với người sáng tác: Nhà thơ cần sáng tạo bằng cả trái tim, tâm huyết và tài năng, để mỗi tác phẩm đều mang dấu ấn cá nhân và chạm đến trái tim người đọc.
– Với người tiếp nhận: Đọc thơ bằng cả tâm hồn, cảm nhận những tâm tư của tác giả và trân trọng những giá trị tinh thần mà tác phẩm mang lại.

Quan điểm của Nguyễn Đình Thi về thơ ca là hoàn toàn chính xác, bởi mọi tác phẩm nghệ thuật chân chính đều bắt nguồn từ cuộc đời và sự rung cảm của người nghệ sĩ. Bài thơ “Không có gì tự đến đâu con” không chỉ thể hiện tâm tư của người cha dành cho con mà còn truyền tải một thông điệp sâu sắc về giá trị của sự nỗ lực và ý chí trong cuộc sống. Thơ không chỉ là tiếng nói cá nhân mà còn là cầu nối giữa tâm hồn con người với hiện thực, giúp mỗi chúng ta thêm trân trọng những rung động đẹp đẽ của cuộc đời.