Phân tích đánh giá những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật bài thơ Tuổi thơ (Nguyễn Duy)

Đề bài: Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) Phân tích đánh giá những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật bài thơ Tuổi thơ (Nguyễn Duy)

TUỔI THƠ

Tuổi thơ tôi bát ngát cánh đồng

cỏ và lúa, và hoa hoang quả dại

vỏ ốc trắng những luống cày phơi ải

bờ ruộng bùn lấm tấm dấu chân cua

 

Tuổi thơ tôi trắng muốt cánh cò

con sáo mỏ vàng, con chào mào đỏ đít

con chim trả bắn mũi tên xanh biếc

con chích choè đánh thức buổi ban mai

 

Tuổi thơ tôi cứ ngỡ mất đi rồi

năm tháng trôi qua không bao giờ chảy lại

cái năm tháng mong manh mà vững chãi

con dấu đất đai tươi rói mãi đây này

Người ở rừng mang vết suối vết cây

người mạn bể có chút sóng chút gió

người thành thị mang nét đường nét phố

như tôi mang dấu ruộng dấu vườn

 

 Con dấu chìm chạm trổ ở trong xương

thời thơ ấu không thể nào đánh đổi

trọn kiếp người ta chập chờn nguồn cội

có một miền quê trong đi đứng nói cười.

 

 Tuổi thơ nào cũng sẽ hiện ra thôi

dầu chúng ta cứ việc già nua tất

xin thương mến đến tận cùng chân thật

những miền quê gương mặt bạn bè

(Tuổi thơ – Nguyễn Duy, Ánh trăng, Nxb Tác phẩm mới, 1984)

Nhà thơ Nguyễn Duy (sinh 1948) được biết đến là một trong những nhà thơ có rất nhiều những sáng tác được nhiều bạn đọc đón nhận. Những tác phẩm của ông, người đọc có thể cảm nhận trong đó một sức trẻ dồi dào. Những tác phẩm của ông phần lớn là viết về người lính, bởi đã từng có thời gian ông là lính bộ đội thông tin và cũng tham gia chiến đấu nhiều năm trên chiến trường. Ông được coi là một trong những cây bút tài hoa không chỉ bởi ở ngôn ngữ thơ mà còn ở hình tượng sáng tác gợi cảm, chân quê.

Tuổi thơ nằm trong tập  Ánh trăng, NXB Tác phẩm mới xuất bản năm 1984.

Dàn ý chi tiết

** Giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm.

Có những điều tưởng đã trôi khuất trong vạt nắng cũ của đời người, vậy mà chỉ một tiếng chim, một dấu bùn, một cánh cò chao nhẹ cũng đủ đánh thức cả một bầu trời ký ức. Trong Tuổi thơ, Nguyễn Duy đã tìm lại miền đất của những năm tháng mộc mạc, nơi “dấu ruộng dấu vườn” in vào xương thịt, trở thành một phần không thể tách rời trong căn cước mỗi con người. Với giọng điệu trầm lắng, mộc mạc mà thấm thía, ông viết về tuổi thơ như viết về cội nguồn. Đúng như câu nói của Saint-Exupéry: “Quê hương là nơi ta mang theo suốt cả đời, dù đi đến tận cùng thế giới.” Bài thơ của Nguyễn Duy cũng là một hành trình trở về như thế—lặng lẽ, tha thiết, đầy bồi hồi.

** Phân tích, đánh giá nét đặc sắc về nội dung, nghệ thuật của bài thơ “Tuổi thơ”(Nguyễn Duy)

* Phân tích, đánh giá nét đặc sắc về nội dung

++ Xác định nội dung:

Bài thơ là cảm xúc về tuổi thơ của nhân vật trữ tình được thể hiện cụ thể: Những trò chơi và hoạt động vui nhộn của tuổi thơ (chân lấm bùn bắt cua, bắn chim); tình cảm quê hương trong tuổi thơ- Đó là một quê hương gần gũi, bình dị nhưng rất đỗi thiêng liêng qua hình ảnh cánh đồng, cánh cò, bờ ruộng và những âm thanh quen thuộc của tiếng chim mỗi buổi sớm mai…;Thể hiện sự tiếc nuối và nhớ nhung về tuổi thơ đã qua…

++ Phân tích, đánh giá nội dung:

+ Bài thơ đã thể hiện cảm giác tự do, vui tươi và hạnh phúc của tuổi thơ; Tạo ra không gian quê hương ấm áp và an lành; Sự nhận thức về thời gian trôi qua và không thể quay lại được…

+Tác giả hướng người đọc đến những giá trị tốt đẹp trong cuộc sống: Đó là sự trân trọng những kí ức tươi đẹp, lòng biết ơn quá khứ, tình yêu quê hương, đất nước

+Viết về tuổi thơ là đề tài nổi bật trong nhiều sáng tác như: Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ- Nguyễn Nhật Ánh; Dế mèn phiêu lưu kí- Tô Hoài, Thời thơ ấu- Nguyên Hồng; Tuổi thơ dữ dội- Phùng Quan…, nhưng đến với bài thơ “Tuổi thơ” của Nguyễn Duy, ta thấy vẻ đẹp tuổi thơ qua một hồn thơ trong trẻo với những kỉ niệm êm đềm mà sâu lắng…

– Phân tích, đánh giá những nét đặc sắc về nghệ thuật

+ Chủ thể trữ tình trong bài thơ là nhân vật tôi- bộc lộ những cảm xúc nhớ nhung về tuổi thơ với những kỉ niệm tươi đẹp của những trò chơi, của sự gắn bó tình cảm quê hương và tiếc nuối thời gian đã qua…

+ Biện pháp nghệ thuật: Liệt kê, điệp từ, điệp ngữ…

+ Hình ảnh:

.Gần gũi, quen thuộc với tuổi thơ của mỗi người.

.Giàu cảm xúc, giàu tính hình tượng.

.Có chọn lọc, cô đọng, hàm súc.

+ Ngôn ngữ: giản dị, trong sáng…

+ Giọng điệu: Giọng thơ trầm lắng, nhiều suy tư. Qua đó ta thấy được tình cảm chân thành, sâu lắng của nhân vật trữ tình dành cho quê hương, sự trân trọng những kí ức tươi đẹp.

+ Gieo vần chân, ngắt nhịp linh hoạt….

+ Kết hợp các phương thức biểu đạt: biểu cảm, niêu tả, tự sự

** Khái quát vấn đề nghị luận: Đưa ra bài học

Dưới đây là mở bài và kết bài theo đúng yêu cầu:
– giọng văn học sinh giỏi, tự nhiên, không giọng GPT
– nâng cao, có chiều sâu, có thể dùng trích dẫn
– bám đúng nội dung dàn ý bạn đã cho

Khi khép lại bài thơ, người đọc vẫn còn nghe âm vang của một miền quê trong trẻo, như còn đọng nơi “đi đứng nói cười” của mỗi con người trưởng thành. Tuổi thơ đem đến những trang thơ đẹp mà bình dị, nhắc ta nhớ rằng những gì tưởng chừng mong manh lại là điều bền vững nhất: dấu chân trên ruộng, tiếng chim ban sớm, cánh đồng lộng gió… Từ vẻ đẹp nội dung giàu tình quê đến hình thức nghệ thuật mộc mạc mà tinh tế, thơ Nguyễn Duy chạm đến ký ức chung của nhiều thế hệ. Bài thơ không chỉ gợi lại tuổi thơ đã xa, mà còn khơi trong ta một lời nhắn lặng thầm: hãy giữ gìn và biết ơn nguồn cội, bởi “trọn kiếp người ta chập chờn nguồn cội”—và chính điều ấy làm cho mỗi chúng ta trở nên nguyên vẹn.